Front 242 geeft masterclass electro in Tivoli

Oude fans en nieuw publiek weten grondleggers EBM op waarde te schatten

Tekst: Das Bob / Fotografie: Sebastiaan ter Burg, ,

Summer Darkness is begonnen! En net als vorig jaar staat er op de donderdagavond van Summer Darkness een legende van formaat: Front 242. En in tegenstelling tot Bauhaus, weten deze oudgedienden er tot en met de toegift een daverend succes van te maken. Na de uitstekende opwarmer Implant bedienen de vaders van de Electronic Body Music oude fans en nieuw publiek met oude krakers en nieuw materiaal.

Oude fans en nieuw publiek weten grondleggers EBM op waarde te schatten

Het Summer Darkness festival heeft voor de 5e keer in successie zijn gitzwarte tenten in onze Domstad opgeslagen. Van hieruit zal het drie dagen lang het van heinde en verre toegestroomde publiek trakteren op zo'n beetje alles wat met "gothic lifestyle" te maken heeft. En of dat nog niet genoeg is heeft dit festival er voor de tweede achtereenvolgende jaar ook nog een extra dag bij gekregen. Op de donderdag voor de opening van het grootste lifestyle underground event van de Benelux presenteert Summer Darkness namelijk een baanbrekende act uit de gothic-scene, die mag laten zien waar de roots van dit evenement precies liggen. Vorig jaar mochten de grondleggers van de gothische waverock Bauhaus de aftrap voor het festival verrichten, maar dit optreden viel in het water door een gigantische ego-clash op het podium van de twee belangrijkste bandleden, Peter Murphy en Daniel Ash. Dit jaar heeft Utrecht de eer om de zelfvernoemde vaders van de Electronic Body Music (EBM) in Tivoli te mogen ontvangen, het Belgische Front 242. De kans dat dit optreden zal worden verstierd door hoog oplopende persoonlijke meningsverschillen is gelukkig zo goed als nihil, omdat deze band erom bekend staat als een commando-eenheid te opereren waarbij het individu ondergeschikt wordt gemaakt aan hun continue doordenderende Electronic Body Machine. Voordat het echter zover is mag het gestaag binnendruppelende publiek eerst kennis maken met twee voorprogramma's die duidelijk schatplichtig zijn aan het erfgoed van deze legendarische band uit Aarschot. De Belgische tweemansformatie Diskonnekted opent de avond met een niet al te boeiende mengeling van EBM, dark-electro en techno. De muziek dendert een half uur lang een beetje in mid-tempo voort en je krijgt bij deze act constant het idee hebt dat ze met één voet op de rem staan te spelen. EBM hoort hard en compromisloos te zijn, maar de met een Messiaanse tik opgezadelde zanger Jan Dewulf fluistert zijn teksten haast in de microfoon en steekt zijn vuist bij tijd en wijle zo voorzichtig de lucht in dat het lijkt alsof hij bang is dat zijn arm uit de kom zal schieten. Gelukkig heeft het tweede voorprogramma beter begrepen waar het deze avond allemaal om draait. De muziek van het (eveneens) Belgische duo Implant bestrijkt het hele gebied tussen EBM en de acid-rave van Praga Khan en beukt er drie kwartier lang ongenadig hard op los. De band heeft tijdens het optreden zelfs nog een aantal verassingen voor het publiek in petto. Zo blijkt het derde nummer van de set een snoeiharde techno-uitvoering te zijn van "Too Many Puppies" van Primus en aan het einde van het optreden komt Jean-Luc de Meyer van Front 242 ook nog gezellig een nummertje meezingen. Deze surprises, in combinatie met de energieke podiumact en de flitsende visuals op de achtergrond zorgen ervoor dat Implant de ideale opwarmer blijkt te zijn voor de band waar iedereen al maanden reikhalzend naar uit heeft gekeken. Als om half tien de lichten in Tivoli uitgaan, betreden de leden van Front 242 het podium op en trakteren de goedgevulde zaal (waaronder opvallend veel 40-plussers) op een uitgekiende dwarsdoorsnede van hun repertoire. De setlist bevat nummers van zowel hun eerste LP Geography uit 1982 ('Body To Body') als van hun comeback-album 'Pulse' uit 2003 en natuurlijk ook publieksfavorieten als 'Welcome To Paradise' en hun allergrootste hit 'Headhunter'. De loodzware electrobeats, de spaarzame edoch zeer effectieve synthesizerlijnen van Patrick Codenys en de chants van de energiek dansende zangers Jean-Luc de Meyer en Richard 23 gaan er in bij het publiek als God's woord in een ouderling. In combinatie met de fraaie lichtshow en de prachtige computeranimaties op de achtergrond zorgen de mannen van Front 242 er dan ook voor dat de eerste dag van Summer Darkness een daverend succes mag worden genoemd. Ook het geluid in de zaal is perfect afgesteld en daar mogen we één man voor bedanken. Dat is Daniel B., het onzichtbare vierde bandlid en in feite het brein achter Front 242. Hij heeft zich voor het optreden met de nodige apparatuur achter de geluidstafel geïnstalleerd om van daaruit de band als een onverstoorbare veldmaarschalk aan te sturen. Met zijn laptop start hij de baslijnen op (en af en toe een loop) en naast het regelen van het geluid voegt hij met een eenvoudige synthesizer ook de nodige melodieën en effecten toe aan de geluidsmix. Het is verbazingwekkend om te horen dat zijn op zich eenvoudige synthesizerspel, in combinatie met de muziek op het podium, een exacte blauwdruk blijkt te zijn voor de muziek die tientallen acts in de electro-, industrial-, en gothic-scene na Front 242 hebben geproduceerd. Hier staan inderdaad de enige echte vaders van de Electronic Body Music, mannen die met hun compromisloze muziek wereldwijd de weg hebben geplaveid voor vele acts die de afgelopen jaren op de affiche van dit festival hebben gestaan of er later dit weekend nog zullen optreden. Met de opleving van gothic (en dan met name de cybergothic) hebben pioniers als Front 242, Frontline Assembly en Skinny Puppy (maandag nog in Tivoli) eindelijk hun rechtmatige plaats in de muziekgeschiedenis gekregen. Waar zij in het begin van hun carrière vaak als te extreem (en soms zelf fascistisch) werden afgeschilderd en aan het einde van hun loopbaan als te gedateerd werden afgeserveerd, blijkt nu dat er naast de ouder geworden fans van het eerste uur een nieuw publiek is opgestaan die het belang van hun pionierswerk op waarde weet te schatten. Een mooier begin had Summer Darkness zich dan ook niet kunnen wensen. Front 242, dat in Utrecht overigens ooit nog live-cd Live Code opnam (Vredenburg 1993) heeft met dit optreden de lat hoog gelegd voor de acts die de komende dagen op zullen treden en het is nu aan de nieuwe garde om te laten zien dat zij deze uitdaging aankunnen. Wij zijn benieuwd ! Summer Darkness 2007, dag 1 met Front 242, Implant & Diskonnekted Gezien: Tivoli Oudegracht, donderdag 9 augustus 2007