Voor veel muzikanten is optreden in het buitenland een droom. Maar wat is nu het verschil tussen spelen in Utrecht en bijvoorbeeld Moskou, Berlijn of Texas? En hoe regel je om te beginnen optredens over de Nederlandse grenzen? 3VOOR12/Utrecht spreekt met muzikanten van vijf bands die regelmatig de grens oversteken. Een tweeluik met tips en anekdotes. Deel 2: netwerken is geen vies woord. Lushus-zangeres Sascha Hacska zoekt al vanaf haar eerste Duitse tour de adressen op internet. "Op bijna elke site van een club staan links naar andere centra of clubs, zo kun je al snel heel wat adressen bij elkaar sparen. We zijn gaan bellen, mailen en cd's opsturen. En het lukte ons een tour met tien optredens te regelen." Deze manier kost veel moeite en Sascha raadt ook aan om al vijf maanden vooraf te beginnen met organiseren. Ze wil er in ieder geval geen geld bij hoeven te leggen en hoopt elke tour wat geld verdienen voor bijvoorbeeld het opnemen van een nieuwe cd. Tot nu toe werkt deze manier bij Lushus redelijk goed. Dat internet, zij het op een andere manier, een tour op gang kan helpen, weet Milan Heyboer van Black Sun Empire. "Mensen in het buitenland die optredens boeken, moeten je muziek horen en je naam leren kennen. Hiervoor is internet uitermate geschikt. Zeker in ons genre zijn er veel forums, waar mensen muziek luisteren. De truc is om op die plaatsen een hype te creëren rond jouw muziek. Als dat lukt, kan het erg snel gaan." Hij bracht met Black Sun Empire een aantal platen uit op Engelse labels. "Daarmee vergroot je de kans dat mensen in contact komen met je naam en de muziek. Hierdoor word je vaker gevraagd en kun je ook zelf sneller een show regelen." Jori Collignon van C-Mon & Kypski benadrukt het belang van een goede organisatie. "De organisatie kan doorslaggevend zijn voor een tour. De vraag die altijd blijft, is 'zet het zoden aan de dijk?'. Als je in een erg kleine club speelt en je verdient er niets mee, dan kan het toch een goed contact opleveren met lokale mensen. Kleine tours moet je vaak voornamelijk doen op goodwill. Dan slaap je op een slaapzaaltje achter het podium, maar dat is het waard als je daardoor in het vervolg in een betere tent kunt spelen. Optreden in het buitenland is onvoorspelbaar, daarom moet alles zo veel en goed mogelijk vooraf worden geregeld. Dan zit je na een optreden ook niet zonder geld weer in je busje." Gerben Houwer boekt alle buitenlandse shows voor We vs. Death zelf, behalve in Rusland, vanwege de taal. "Dat is het enige land waar we met een professionele boeker werken en dat gaat goed. Verder heb ik veel contact met buitenlandse bands en mensen van zalen. Dat soort dingen zijn erg handig. Het warm houden van die contacten levert een opening voor optredens." Als je geen professionele boeker gebruikt moet je zelf actief de promotie doen en mensen uitnodigen om te komen kijken. Je ermee blijven bemoeien en contact met lokale mensen aangaan en warm houden. De basis kun je al in Utrecht leggen. Ga naar optredens van buitenlandse bands in Utrecht en maak een praatje met ze. Alles draait om dat contact. Laat ze in Utrecht spelen, er is altijd wel wat te regelen met één van de vele zaaltjes hier. Het is niet zo heel moeilijk dat internationale netwerk binnen te treden, want dat netwerk is er heel duidelijk. Bands waar wij contact mee hebben zijn bijvoorbeeld Green Concorde uit Denemarken en Great Lake Swimmers uit Canada. In Canada komt ons album uit op het label van de Swimmers." Een band die wel haar optredens in het buitenland door anderen laat regelen is Gem. Vincent Lemmen: "Wij hebben een Duits platenlabel dat voor ons de promotie en interviews regelt. De recensies van ons debuutalbum in Duitsland waren nóg beter dan in Nederland. Terwijl we hier al weinig te klagen hadden. Het gaat er voor ons nu heel lekker. Bovendien merk ik dat mond tot mond reclame ook werkt. Mensen nemen bij volgende shows steeds vaker vrienden mee die ons niet kennen." Een optreden in het buitenland is voor Gerben geslaagd als hij in een zaal komt waar iemand hem opvangt en zijn best heeft gedaan voor hem. "Als je flyers en posters ziet hangen en er mensen komen die weten waarvóór ze komen." Hij kent voorvallen waarbij de boeker niet komt opdagen, het kleine aantal mensen dat aanwezig is niet weet wat er gaat gebeuren en het geld niet goed is geregeld. "Dat is zonde van je tijd. De leukste optredens zijn dan ook die waarbij degene met wie je afspraken hebt gemaakt zich daaraan heeft gehouden. Het is ook prima als er twintig mensen zijn, als ze maar zijn gekomen omdat ze ons willen zien spelen." Na de eerste tour werd het voor Sascha steeds makkelijker een nieuwe te organiseren: "Je hebt al wat plekken waar ze je graag teruggezien en je komt altijd weer nieuwe mensen tegen die optredens of festivals organiseren waardoor je nieuwe mogelijkheden krijgt. En dan praat de één met de ander en kennen steeds meer mensen je naam. Ook ontmoet je bands die wat voor je willen organiseren. Zo zijn we dit jaar van plan richting Zwitserland te gaan nadat we in contact zijn gekomen met een Zwitserse band." In Duitsland gaat het voor Gem zelfs zo soepel dat ze eind januari in de Magnet-Club in Berlijn spelen, waar regelmatig grote namen uit het internationale clubcircuit geboekt worden, en onlangs ook Kane speelde. Die verhoudingen liggen in Nederland natuurlijk flink anders. Dat heeft volgens Vincent te maken met het ontbreken van de bereidheid bij Nederlandse bands om alles te geven in het buitenland. "Niets ten nadele van Kane, want bij hen is de bereidheid geloof ik zeker aanwezig, maar in principe hadden ze daar ook veel groter moeten zijn. Je moet vooral niet te klein denken. In de punkscene zie je bands die niet bij een Nederlands platenlabel, maar bij een Duits of Engels hebben getekend. En waarom ook niet? Je moet er gewoon voor durven gaan." Volgens Milan is het voor hem makkelijker dan voor bands om mobiel te opereren. " Het is veel goedkoper om ergens op te treden, want ik bespaar reis- en hotelkosten, die een band met meer leden wel maakt. Ik kan bijvoorbeeld in een weekend even op en neer vliegen voor een show, of met de trein als het in Duitsland is." Eén grote hindernis is afstand. Tijdens een tour moet je bewegen. En dat kan best lastig zijn als de veerpont niet gaat; je autoruit wordt ingeslagen; je de weg niet weet; iemand om het half uur moet plassen; of als het sneeuwt. Vooral dat laatste heeft bij Lushus het meeste roet in het eten gegooid. Sascha: "Als je tijdens de tour in de sneeuw komt heb je weinig keus, je moet door, en zorgen dat je nog redelijk op tijd bij de volgende optreedplaats aankomt. Toch moet je gewoon gaan en ervan genieten."