'Battleship Potemkin' (Sergei Eisenstein, 1925) is een filmklassieker van formaat. Het is een film gemaakt in communistisch Rusland, pure propaganda dus. De film was destijds sterk vernieuwend met heftige shots, cuts die het verhaal extra lading geven en artistieke camerastandpunten. De film verhaalt over de muiterij op de pantserkruiser Potemkin. De Potemkin-plot is als volgt: als de mannen aan boord horen dat er elders in Rusland ook opstanden tegen de tsaar zijn, neemt de toch al ontevreden bemanning het heft in eigen hand en besluit de gezagvoerders overboord te gooien. Als de boot terugkeert naar Odessa wordt ook daar de bevolking aangestoken door het revolutievirus. Hier krijgen de opstandelingen echter een harde klap te verwerken: het leger van de tsaar komt in één keer de hoek om gemarcheerd en slaat en schiet alles en iedereen dat het op zijn weg tegenkomt overhoop. De bemanning besluit niet aan land te gaan en vaart de volle zee op. Als deze in de loop van de volgende ochtend een vloot van de tsaar tegenover zich krijgt, probeert de crew met signalen de bemanning van de andere schepen ook mee te krijgen in het verzet. Dit lukt, de revolutie is een feit. De momenten waarin de opstandelingen triomfen vieren worden in de film uiteraard breed uitgemeten, evenals de ellenlange scène die verhaalt over de rouw om de gevallen eerste opstandeling, Vakulinchuk. In het licht van propaganda wellicht onoverkomelijk, nu toch vooral vermakelijk. Philip Jeck, de avantgardist die op IMPAKT de soundtrack verzorgde, debuteerde in 1993 met een klankinstallatie bestaande uit 180 platenspelers. Hiermee verwierf hij grote bekendheid, de carrière die er op volgde besteedde hij voornamelijk aan het verder ontwikkelen van concepten, allen gebaseerd op de platenspeler. Hij bracht enkele cd's uit en exposeert nog altijd als audiokunstenaar in verschillende galeries. Voor deze avond bestaat het belangrijkste deel van Jecks set-up uit twee platenspelers en een delay-effect. Het resultaat van de laatste is dat er één lange 'drone' ontstaat, die soms doet verlangen naar wat meer afwisseling. Aan de andere kant is het ook zeker geen eenvormigheid: het geluid sluit nauw aan bij de gebeurtenissen in de film. Abstracte geluiden met een bepaald karakter doen denken aan geluiden die bij acties in de stomme film hadden gepast; hier en daar zijn zelfs sound design-achtige klanken te horen. Daarnaast sluit Jecks gelaagde compositie ook qua sfeer aan bij de film. Of de muziek op zich zelf zou kunnen staan is de vraag, maar het is dan ook een soundtrack - en een hele puike. Die vraag is dus niet relevant. IMPAKT: Philip Jeck / 'Battleship Potemkin' Gezien: Centraal Museum, donderdag 24 augustus 2006