Voor de kassa van Muziekcentrum Vredenburg staat een doos van ongeveer twee meter hoog en diep. Hij is gemaakt van hout en karton en heeft kijkgaatjes in de wanden. De ingang staat open, dat wil zeggen: het oranje gordijn is omhoog geslagen. Binnen staan drie roze krukjes en zijn de muren versierd met blacklight-patronen. In deze setting maakt Random muziek met gameboys. Hij is één van de 14.000 gebruikers van Micromusic.net, een site waar mensen uit alle windstreken op samenkomen om muziek met elkaar te delen. Niet zomaar muziek, maar muziek die is gemaakt door oude spelcomputers, zoals Commodore Amiga en de Gameboy. De in totaal zeven dozen, die in de festivalbrochure worden aangeduid met 'de Huiskamerroute', zijn één van de meest aparte onderdelen van het Cross-Linx festival. Waar artiesten normaliter toch wel kunnen rekenen op een zaal, hebben ze nu slechts een mini-huisje tot hun beschikking. Het feit dat de muzikant in de doos zit, vergroot in eerste instantie de afstand tussen hem en de bezoeker. Maar wanneer de luisteraar eenmaal binnen staat, is er geen ruimte om stil in een hoekje te gaan staan en is het onvermijdelijk betrokken te worden bij de muziek. De huiskamerroute is een initiatief van muzikant en cabaretier André Manuel. Hij ontwierp de dozen en liet ze vervolgens maken door een kunstenaarscollectief. Zijn eigen doos is zonder meer degene die het meest aan een huiskamer doet denken. Aan de wanden hangen kleine schilderijtjes, cartoons en karikaturen van Manuel. In de hoek staat een klein traporgeltje. Naast deze begeleidt Manuel zichzelf enkel met de elektrische gitaar. Het is non-stop druk rond zijn doos. Terecht, want Manuel brengt zijn liedjes met plezier. Hij zit volkomen op zijn gemak in de benauwde ruimte en zingt over zijn dorp en jeugdherinneringen. Zo komt het dat tien mensen op deze donderdagavond in hartje Utrecht met volle borst meezingen: "Op het platteland is alles o.k..." De interactie met het publiek staat ook bij BJ Baartmans hoog in het vaandel. De singer-songwriter laat de bezoekers om de beurt een thema roepen waar hij dan een liedje voor paraat heeft. "Schoonheid!", roept een man naast zijn deurtje. "Dan heb ik een liedje over drie leuke meisjes, en daar pas jij vast heel goed bij", vertrouwt de zanger de man toe. Roosbeef is wat minder interactief dan haar mannelijke collega's, maar de knusheid van haar huisje, met schilderijtjes van haar boerderij, schemerlampjes en vloerkleedjes, maakt veel goed. Als ze plaatsneemt achter haar klavier passen er nauwelijks nog twee mensen op het kleedje voor haar neus. 'Heb jij een omleiding voor mij?', zingt ze haar bezoekers toe, die meteen na dat liedje kunnen plaatsmaken voor andere nieuwsgierigen. Zou het door de huiselijkheid verderop komen of doordat hij zulke harde beats produceert dat het in de doos van Micromusicman Paza een stuk minder druk is dan bij André Manuel? Erbuiten deinen wel wat mensen enthousiast mee op de spelcomputer-muziek, maar de met mondkap getooide Paza daadwerkelijk gezelschap houden in zijn kubus, doen ze toch liever niet. Iemand die ook liever wat afstand genereert is Wiek Hijmans. Deze virtuoos op de elektrische gitaar heeft in de foyer op de eerste etage van Muziekcentrum Vredenburg zijn eigen doos. Het bouwwerk is versierd met leeggelopen fietsbanden die als slierten aan de buitenwanden hangen. "Hé, dit is cool", roept een meisje naar haar vrienden, terwijl ze aan een fietsband trekt. Wiek Hijmans speelt ondertussen ongestoord verder: voornamelijk werk uit eigen oeuvre, maar ook dat van andere componisten. Wie Hijmans niet in de doos heeft gezien, krijgt nog een kans tijdens zijn optreden met het strijkerskwartet van EnAccord in de kleine zaal. Met slechts een enkele spot op zich gericht staat Hijmans op het podium: een kleine man in een te groot pak met een elektrische gitaar om. Drie pedalen liggen voor hem op de grond. Hij speelt geconcentreerd en in zichzelf gekeerd; contact met het publiek zoekt hij niet. Zijn gitaarspel spreekt gelukkig voor zich. Het zijn complexe stukken, gebracht zonder opsmuk of uiterlijk vertoon. Wie de kleine zaal verlaat komt terecht bij het Python Saxofoon Kwartet, dat op het snijvlak van jazz, filmmuziek en klassiek opereert; een groep muzikanten die swingende uitvoeringen geeft van filmklassiekers als Porgy and Bess en West Side Story, maar ook stukken van Philip Glass, Barber's Adagio of de Tango van Kurt Weill onder handen neemt. Deze kruising van stijlen is kenmerkend voor Cross-Linx en al helemaal voor het bijzondere hoofdprogramma in de grote zaal: Bauer en het Metropole Orkest. Voor Berend Dubbe is een grote droom in vervulling gegaan: schrijven voor en spelen met een groot orkest. Speciaal voor de drie Cross-Linx avonden schreef hij nieuwe nummers en smeedde deze aan elkaar met een selectie van nummers van de eerdere Bauer-albums. Het resultaat is verbluffend: the Bauer Melody of 2006 is een filmisch werk geworden dat aanvoelt als een lome zomerdag. Het orkest geeft de muziek op deze manier meerdere lagen, hetgeen je met een standaard rockbezetting van vier man nooit zal krijgen. Pas tegen het eind van het optreden worden de dromerige arrangementen verstoord door een meer gejaagde passage, die een beetje afsteekt tegen de rest van het werk. Terwijl het publiek zich van Muziekcentrum Vredenburg naar Tivoli begeeft voor Yann Tiersen, speelt saxofoniste Aukje Marinus in de doos bij de kassa. Het oranje gordijn is dicht. Mensen lopen voorbij, blijven even staan om te luisteren en lopen weer door. Aukje is een onzichtbare straatmuzikant, aan het oog onttrokken door een doos van karton. Sommige bezoekers gluren door de kijkgaatjes of duwen het gordijn een stukje opzij, terwijl Aukje doorspeelt onder begeleiding van een bandje dat stem- en omgevingsgeluid afspeelt. Iemand klapt na een minuut of vijf het gordijn omhoog. Meteen blijven meer mensen staan. Ze kijken nieuwsgierig de doos binnen om te zien wie de ijle klanken de hal in blaast. Het is Aukje eender. Zij speelt saxofoon. Meer over Yann Tiersen in deel 2 van het Cross-Linx verslag. Cross-Linx, de eerste helft met o.a. André Manuel, Roosbief en Bauer & Metropole Orkest Gezien: Muziekcentrum Vredenburg, donderdag 30 maart 2006