Nadat het College van B & W dinsdag al het Voorlopig Ontwerp (VO) van het Muziekpaleis goedkeurde, werden deze plannen gistermiddag in het Utrechtse stadhuis ook officieel uit de doeken gedaan. Opvallend zijn een aantal flinke aanpassingen, in vergelijking met het vorig jaar gepresenteerde concept. Zo is de vorm van 'transparante kubus' enigszins losgelaten, en komt de nieuwe 'Tivoli-zaal' tóch bovengronds te liggen. Iedere zaal krijgt bovendien zijn eigen architect. Hoofdarchitect is nog altijd Herman Hertzberger, die rondom het nieuwe ontwerp gretig rept van een 'collage'. 'Muziekpaleis: Rijke veelheid aan vormen en stijlen', kopt het gemeentelijke persbericht in diezelfde lijn vol trots. Een eerste blik op de door Hertzberger gepresenteerde maquette leert dat het Muziekpaleis niet meer de strikte kubusvorm moet gaan krijgen, die bij de presentatie van de eerste plannen vorig jaar nog zo in het oog sprong. Een deel van de kubus is, zo blijkt ook uit de afbeelding hiernaast, uit het oorspronkelijke ontwerp 'gehapt'. Hiervoor zijn een aantal, volgens Hertzberger, 'speelse elementen' in de plaats gekomen. "De kubus neemt op deze manier bovendien minder lucht in," aldus Hertzberger. "En krijgt bovendien een wat meer stedebouwkundig karakter." De architect laat enkele redenen doorschemeren voor deze opmerkelijke wijziging. Allereerst een financiële. Zo zou het met het huidige ontwerp, na uitgebreide doorrekeningen, mogelijk moeten zijn om het Muziekpaleis te realiseren voor maximaal 90,5 miljoen euro ("inclusief de factor 'onvoorzien", zo benadrukt Cultuurwethouder Toon Gispen), in plaats van de 96,9 miljoen die eind vorig jaar nog voor de bouw stond geraamd. Bovendien bleek na gesprekken met de in het gebouw te verrijzen podia (Tivoli, SJU-Huis en Muziekcentrum Vredenburg) dat elk van hen zijn eigen wensen had met betrekking tot hun toekomstige eigen zaal in het Muziekpaleis. Hierop werd onder meer besloten dat voor iedere zaal een afzonderlijke architect werd aangesteld. Zo gaat Jo Coenen, die eerder het Nederlands Architectuur Instituut in Rotterdam ontwierp, en nu druk in de weer is met de bouw van Theater Van den Ende in Amsterdam, de Pop-Rockzaal (capaciteit: 2000 man) onder handen nemen, wordt de jazz-zaal (capaciteit: 350 man) ontworpen door Thijs Asselbergs, voormalig stadsarchitect van Haarlem, en komt de 'Crossoverzaal' (capaciteit: 600 man) voor rekening van het jonge NL Architects, dat in Utrecht eerder al de 'Basketbar' op de Uithof ontwierp. Dat Hertzberger versterking krijgt van een aantal jonge krachten, ervaart hij niet als belemmering. "Daarvan was in mijn hoofd eigenlijk altijd al sprake." Hertzberger, die in de late seventies al het huidige Muziekcentrum Vredenburg ontwierp, probeert het huidige ontwerp zoveel mogelijk in de hedendaagse tijd te plaatsen. "In plaats van het introverte Muziekcentrum, dat duidelijk de geest van de jaren zeventig ademde, moet dit juist een transparant gebouw worden. Mensen moeten van buiten kunnen zien wat er in het Muziekcentrum aan de hand is. En zich erdoor uitgenodigd voelen." Om dat idee ook architectonisch tot uitdrukking te brengen, heeft de architect er onder meer voor gekozen het centrale 'ontmoetingsplein', dat eerst boven de zalen zou moeten liggen, te verplaatsen naar de eerste verdieping. De begane grond van het Muziekcentrum, die ook de huidige Grote Zaal van Vredenburg (in een nieuw jasje) zal herbergen, moet gevuld gaan worden met horecagelegenheden. Roltrappen moeten de bezoekers van het Muziekpaleis uiteindelijk naar de afzonderlijke zalen zien te brengen. Een daarvan is uiteraard het hernieuwde Tivoli, dat in het Muziekpaleis door Jo Coenen een compleet nieuw, ruimer jasje krijgt aangemeten. Was er in het vorig jaar gepresenteerde plan nog sprake van dat de Utrechtse popzaal half ondergronds zou gaan voortleven, in het nieuwe ontwerp is Tivoli de eerste zaal die de bezoekers na het centrale plein moeten gaan tegenkomen. Al is nog de vraag in hoeverre bezoekers van het Muziekpaleis daarvan ook gebruik zullen gaan maken: de pop/rockzaal zal niet voor niets voorzien gaan worden van een speciale nachtingang. Margriet van Kraats, directrice van Tivoli, is in ieder geval in haar nopjes met het Voorlopig Ontwerp. "De nieuwe Tivoli gaat een bepaalde klasse krijgen." De trappenstructuur van de zaal, die twee balkons toegemeten krijgt, zal binnen genoemd e klasse een belangrijke rol moeten gaan spelen. "De bouw van de balkons moet een heel speels karakter krijgen," aldus Van Kraats. "Zoals ook de zaal geen kale doos moet worden, die zijn er tegenwoordig al meer dan genoeg. De nieuwe Tivoli zal nog het meest te vergelijken zijn met het huidige Tivoli, of Paradiso." De zaal die Tivoli nu exploiteert aan De Helling, zal volgens de directrice overigens gewoon blijven bestaan. Iets wat niet geldt voor de huidige Kleine Zaal van Vredenburg: deze moet voor de aanleg van het Muziekpaleis het veld ruimen. Dat het Voorlopig Ontwerp van het Muziekpaleis is goedgekeurd door het College van B&W, wil nog niet zeggen dat het muziekverzamelgebouw er met zekerheid ook komt. Allereerst moet de Utrechtse gemeenteraad zich nog over het gisteren gepresenteerde ontwerp buigen. Dit gebeurt volgens planning in december. Daarnaast zou het project spaak kunnen lopen, wanneer een van de partijen binnen het 'Masterplan Stationsgebied' zou besluiten uit dit veelomvattende project te stappen. Zo niet, dan wordt volgend jaar waarschijnlijk met de bouw van het prestigieuze project begonnen. Om het Muziekpaleis in 2010 uiteindelijk af te leveren. Op de mogelijke bedreiging van een, volgens recente EU-normen, te grote dosis luchtvervuiling wil Gispen tijdens de presentatie opvallend genoeg niet niet ingaan. "Dat wisten we op voorhand eigenlijk ook al," aldus de wethouder. " Zulke issues behoren standaard tot de politieke agenda." In plaats daarvan wil hij liever nog even stilstaan bij de landelijke allure die het Muziekpaleis straks met zich zou moeten meebrengen. "Aan de Domtoren kunnen we niet tippen. Maar als dit lukt, zetten we Utrecht in Nederland nog steviger op de kaart. Het Muziekpaleis kent hoe dan ook een duidelijke allure. En dat is goed voor het moderne Utrecht." Op architectonisch vlak lijkt alles op dit moment in ieder geval vast koek en ei. "Op de weg bevinden zich hooguit nog wat kleine beertjes" , aldus Hertzberger. "Maar we houden ervan om die af te schieten."