Als Noorderslag inderdaad de 'graadmeter voor de Nederlandse popmuziek' is (nee, het is niet mijn verzinsel), staat Utrecht als popstad de afgelopen jaren ook officieel in bloei. We kunnen er namelijk maar moeilijk omheen: Utrechtse acts doen het de laatste jaren goed op Noorderslag. Stonden twee jaar geleden C-Mon & Kypski, Spinvis, Van Katoen, Sandusky en The Yearlings in de Oosterpoort, vorig jaar was het de beurt aan Eleven, We vs Death en een even sensationeel als overdonderend Gem, dat in de kleine 3VOOR12-bovenzaal een stevige basis wist te leggen voor een meer dan succesvol 2004.
En ook dit jaar is er weer een stevig Utrechts blikje opengetrokken. Dat gevestigde namen als Gem en Solo op grond van hun prestaties het afgelopen jaar prominent in de Kleine Zaal staan geprogrammeerd, mag niet zo verrassend heten. Dat de Noorderslag-organisatie de deuren van de Oosterpoort eveneens wagenwijd openzette voor theatralere acts als Mondo Leone en Marike Jager (beiden in de Marathonzaal), en de jonge honden van Vladimir mochten openen in de Kelder, is dat wel, en getuigt van een frisse en gezonde vernieuwingsdrang. En dan hebben we het nog niet eens gehad over DJ Nuno dos Santos, die samen met DJ Melon een lekkere back-to-back-set staat te draaien in de Binnenzaal. Nee, de Utrechtse oogst is wel eens minder geweest op Noorderslag. Om het zo maar eens uit te drukken. Op een spaarzaam uurtje tussen elf en twaalf na, staat de hele avond ergens in de Oosterpoort wel een Utrechtse act te spelen.
Te beginnen bij de jonge jongens van Vladimir, die om kwart voor negen mogen openen in de Kelder. En daar stiekem nog een aantal voordelen aan hebben overgehouden ook: een uitgebreide soundcheck, plus -niet onbelangrijk- een publiek dat nog helemaal fris, fruitig en gretig is. En de ingetogen klanken van Vladimir dan ook als fraai genoeg beschouwt om het hele optreden aandachtig te blijven luisteren. Een veelzeggend teken, zo aan het begin van de avond. Overdonderen, zoals sommigen misschien gehoopt hadden, doet de band weliswaar niet, maar met een aantal fraaie spanningsbogen, verstilde liedjes en verfijnde blaaspartijen (voor de gelegenheid heeft de band een extra trombonist meegeomen), zet Vladimir op sfeervolle wijze de toon voor de avond. En gezien de jonge leeftijd van de bandleden (gemiddeld 22 jaar) kan het in de toekomst alleen nog maar maar nóg beter, fraaier en spannender worden. Een band om in de gaten te houden dus. En stiekem alvast in de armen te sluiten.
Al zullen zij in die armen zonder meer versterking krijgen van, wat 3VOOR12/Utrecht betreft, dé verrassing van het festival: Mondo Leone. De wereld van Leon, in goed Nederlands. Die Leon heet verder Giesen, maakte in een vorig leven deel uit van Toontje Lager en was de laatste jaren vooral actief als documentairemaker. En zijn wereld anno nu is een multimediale, waarin Leon kleine, persoonlijke thema's als het bedenken van een woord en het breken van een ei bezingt.; dat alles live vergezeld van videobeelden met zijn denkbeeldige begeleidingsband. Hoe dat klinkt? Als iets dat je waarschijnlijk nog nooit gehoord hebt. Zoals een Spinvis dat ook was, toen je voor het eerst met zijn cd kennismaakte. Maar net als muzikant Erik de Jong in díe hoedanigheid zijn definitieve vorm vond, lijkt dat ook op te gaan voor Leon Giesen en Mondo Leone. Mondo Leone leunt lichtjes op de kleinkunst, is zowel grappig als innemend, en vormt de hartverwarmendste verrassing van deze Noorderslag-avond.
Verrassing is er bij Gem natuurlijk stukken minder te vinden. Vorig jaar dé sensatie van het festival, mag de band op dit jaar op herhaling op het één na grootste podium: dat van de tot 3FM/MTV zaal omgedoopte Kleine Zaal. Alwaar de band voor de zoveelste keer bewijst een goede rockzanger en een stel lekkere liedjes op zak te hebben. Maar of dat ook genoeg was voor een ruime voldoende? Eigenlijk niet. Waar het optreden van vorig jaar namelijk uit zijn voegen barstte van de jonge-honden-branie, lijkt de band dit jaar op de planken te staan alsof ze 'toch niets meer hoeven te bewijzen'. De routine lijkt dichterbij dan het vuur, met name in de eerste helft van de show. Pas na een half uurtje komt Gem enigszins op dreef, worden er vol venijn een paar oudjes ('Tonight', 'SOS') en nieuwe (met 'Loose the Booze' als voorlopige uitschieter) ingeknald, en krijgt zanger Maurits het weer op zijn heupen. Net op tijd om de show te redden, te laat echter om er net als vorig jaar in één klap een hele stapel zieltjes bij te winnen. Ook al blijft Maurits, die later, gewapend met megafoon nog bij zowel Spider Rico als Voicst op het podium verschijnt, daarvoor de rest van de avond nog zo zijn best doen.
Nee, dan labelgenoot Solo, die direct na Gem in dezelfde zaal geprogrammeerd staat. Zij het uitgerekend tijdens de uitreiking van de Popprijs. Een bijzonder ongemakkeijk tijdstip, zo blijkt: terwijl Ali B. (die in zijn band óók drie Utrechters telt) in een stampvolle Grote Zaal probeert te ontkomen aan het spervuur van bierbekertjes, proberen Solo en band zijn hoofd boven water te houden in de matig gevulde Kleine Zaal. Zonder al te veel succes helaas: wanneer de meeste toeschouwers lucht krijgen van de winst van onze 'nationale knuffelallochtoon', verwordt Solo al spoedig tot achtergrondmuziek. En verdrinkt de band in de grootte van de zaal en het geroezemoes. En dat terwijl Solo een bij vlagen schitterend optreden weggeeft. Niemand die het alleen op lijkt te merken.
En dat laatste is beduidend anders bij dat ándere Utrechtse singer-songwritersduo: Marike Jager en haar begeleider Henk Jan Heuvelink. Zij hebben wél het geluk in een passende zaal te mogen spelen: de met stoeltjes uitgeruste Marathonzaal. Een zaal die (op de lompe pilaar midden vooraan na) niet alleen een oase vormt binnen de hectiek van het festival, maar er tevens voor zorgt dat Marike meteen vanaf haar opkomst de volle aandacht op haar gevestigd ziet.
Aandacht die zij vervolgens ook allerminst beschaamt: vanaf het eerste nummer betoont Marike zich een puur, oorspronkelijk talent. Een liedjesschrijfster, met een mooie stem en een charmante uitstraling. En een voorliefde voor theatrale kunststukjes, bij voorkeur ingekleurd door jazzy arrangementen en kleurrijke instrumenten als harmonium of Wurlitzer. 'De Nederlandse tegenhangster van An Pierlé', schoot diverse malen door mijn hoofd heen. En dat is vooral als compliment bedoeld. Marike Jager bewijst op Noorderslag namelijk tegelijkertijd breekbaar, beheerst én zelfbewust te zijn. En zelfs haar onbedoelde begeleidingsband – op de achtergrond krijst een metalband- gemakkelijk de baas te kunnen. Een fraaie combinatie, die het nodige belooft voor de toekomst. En die Marike Jager stilletjes zelfs tot de hoogtepunten deze Noorderslag-editie laat uitgroeien.
Maar ook op de late avond zitten de utrechters niet stil: terwijl Gem-zanger Maurits achter de kit kruipt bij het daverende Spider Rico (en later bedolven wordt door het drumstel), Solo nog een paar liedjes zingt tijdens de Stille Disco en Nuno dos Santos zijn laatste plaatje bruut afgebroken ziet door de onhandige combinatie van security en TL-licht, maakt de 3VOOR12/Utrecht-delegatie, nippend aan een laatste biertje, dan ook de korte doch krachtige balans op van een avondje Noorderslag: een geslaagde editie, zeker voor de Utrechtse lichting. Of moet ik zeggen: 'vooral..'? Het uiteindelijke antwoord merken we het komende jaar vanzelf.
Noorderslag 2005.
Met onder anderen Vladimir, Mondo Leone, Gem, Solo, Marike Jager en DJ Nuno dos Santos.
Gezien: Oosterpoort, Groningen, zaterdag 15 januari 2005
Utrecht op Noorderslag: 'Lichting 2005' doet het lekker
Mondo Leone, Vladimir en Marike Jager lichtpuntjes, Gem raast op routine, Solo verdrinkt in zaalgrootte
Of de Utrechtse afvaardiging op Noorderslag ooit wel eens zó groot was? Het zal niet vaak zijn geweest. Met liefst vijf acts in het pop/rock-gebied en een talentvolle dj in het dansgedeelte, rende de 3VOOR12/Utrecht-delegatie zich rot om alle Utrechtse acts te zien. Om daarna, uithijgend en wel, Mondo Leone en Marike Jager als lokale hoogtepunten van een voor utrecht bijzonder geslaagd festival te beschouwen.