Wat maakt de Utrechtse popmuziek momenteel toch heerlijke tijden door. Kende de stad in de jaren tachtig en negentig eigenlijk maar één echt popfestival (het 'Groot Utrechts Popfestival', afgekort G.U.P.), tegenwoordig is het 's zomers bijna zwemmen in de popevenementen. Na Supernatural, Rockit Open Air, Summer Darkness en deBeschaving was het zaterdag de beurt aan de afsluiter van het festivalseizoen: het Zinin-festival, op het voor de gelegenheid van alle junks ontdane Smakkelaarsveld.
Net als de eveneens fraai uitgedoste Beschaving twee weken geleden is Zinin niet het zoveelste festival van het allooi 'plemp wat bands op een podium met een biertap erbij'. Dat blijkt al meteen bij binnenkomst. Al wandelend langs de vliegtuigraampjes 'landt' de bezoeker op het Smakkelaarsveld op een rode loper, om daar uitbundig begroet te worden door twee paparazzi-fotografen.
Naast twee podia waar de - veelal Utrechtse - bands afwisselend optreden is het restaurant omgedoopt tot Wijk C, waar de deejays van dienst 's middags zorgen voor hilarische achtergrondmuziek en 's avonds voor de onvermijdelijke voetjes-van-de-vloer dreunen. Weggestopt in een hoek achter hoofdpodium 'A' staat een bestelbus opgesteld als 'Podium D', waar gedurende de dag artiesten als Pien Feith, Belker en Impossible Situations in kleine akoestische bezetting 'huiskameroptredens' verzorgen voor maximaal tien luisteraars.
En alsof die elementen nog niet genoeg vermaak bieden, is het terrein ook nog eens gezellig aangekleed. Centraal punt daarin vormt het zo hip mogelijke gebruik van de - niet door iedereen even gewaardeerde - festivalnaam. 'Zinin ontlading?' prijkt in grote letters boven de wc-cabines, 'Zinin mij?' roepen de T-shirts van de vele vrijwilligers opzichtig. Dezelfde tekst keert terug op het opvallendste merchandise-item van de dag: een heuse Zinin mij?-string.
Ook valt op het festival nu en dan nauwelijks te ontsnappen aan de geregeld opduikende side-acts: variërend van vanuit een echte auto bedienbare computergames (digitaal flipperen door met de deuren te slaan); via een ronddolende man in leeuwenpak tot enkele dames die verbaasde heren uit het publiek verleiden tot het nemen van een gratis biertje. En oh ja, niet te vergeten: de bands.
Festivalopeners Lupo beginnen voor een schamele vijftig bezoekers. Ze hebben er desondanks toch - excusez-le mot - 'zinin'. Maar hoewel de band zijn meerstemmige liedjes op strakke wijze speelt, en een en ander leuk wordt aangekleed met diverse handpercussie, is het allemaal niet zo bijzonder. Ook het daaropvolgende Silence is Sexy stijgt niet uit boven het dodelijke 'best leuk'. Wel heeft de band van alle optredende groepen de leukste merchandise bij zich: bieropeners in buttonvorm.
Pas bij de jolige rockers van Moskowicz neemt naast het publiek ook de kwaliteit toe. Dikke gitaarmuren schallen, ondanks enkele technische problemen, het veld over en het publiek laat het zich smaken. Dat laatste geldt ook voor het Gentse Absynthe Minded, dat zijn 'urban gypsy' met verve doet. Maar hoe lekker hun schmierende Hammond ook is, van een energievonk is allerminst sprake: het publiek staat erbij en kijkt ernaar. Net als de band zelf, in dit geval.
Het is een sfeer die de rest van de middag zal blijven typeren. De ontspannen liedjes van Marike Jager & band worden door het publiek weliswaar als zoete broodjes geslikt, van enige actie of opwinding is op het veld, buiten de side-acts, nauwelijks sprake. Zinin 2005 is, ondanks het gebrek aan echt doorbrekende zon, de gemoedelijkheid zelve. Je zou het festival op dat punt bijna een voortzetting van het vroegere G.U.P. gaan noemen, zij het in een wat hipper en moderner, 'opgepimpt' jasje.
The Gasoline Brothers doen met een korte maar krachtige set hun best om de gemoedelijkheid te doorbreken, maar ondanks hun energie blijft het publiek eigenlijk wel wat erg relaxed. Een beetje te zelfs, want tijdens de fraaie breekbare set die Vladimir speelt, staan de meeste mensen van voor tot achter te keuvelen. De heren zetten hun breekbare liedjes mooi neer, maar hun geluid waait in de openlucht dermate weg dat de groep het kaliber 'achtergrondmuziek' nauwelijks ontstijgt. Het optreden op Zinin toont eens te meer aan dat Vladimir donkere, zweterige holen nodig heeft voor een indringende show. Al moet gezegd dat het plaatje van de van Utrecht CS wegrijdende treinen tijdens enkele instrumentale stukken een fraaie bonus was.
De Walen van Austin Lace blijken als eerste band wel in staat om het publiek enigszins voor zich te winnen. En helemaal terecht, want de aanstekelijke liedjes met fraaie koortjes klinken uitzonderlijk goed. Frontman Fabrice, Vlaams sprekend met Waalse tongval, weet het publiek te paaien in de beste charmante Belgische tradities. En ook de ode aan Ammerzodense labelmaatjes John Wayne Shot Me! wordt op het Smakkelaarsveld uitstekend opgepikt.
Het optreden van Austin Lace blijkt de opmaat van de avond. Want waar zowel sfeer als muziek tijdens de dagprogrammering nogal eens voort lijken te kabbelen, kent het avondprogramma zowaar de nodige verrassingen. Dat buitenlandse acts daarbij voor het meeste vuurwerk zorgen, wil niet niet zeggen dat de Utrechtse delegatie zich onbetuigd laat. Emo-formatie Kismet bijvoorbeeld, speelt een rommelige, maar gedreven set, en klinkt met de nieuwe zanger Temy stukken bovenal melodieuzer dan ooit. Een belofte voor de toekomst, als het aan de 3VOOR12/Utrecht-redactie ligt.
Datzelfde geldt voor het uit de resten van gitaarband Mill ontstane Storybox. Na twee jaar lang achter de schermen aan haar liedjes geschaafd te hebben, presenteert de groep rond zanger/pianist Helge Slikker zich op Zinin voor het eerst in het openbaar aan een groot publiek. Het combo laat echter horen over een aantal fraai gearrangeerde, kleine popliedjes te beschikken, die, wanneer het gaat om de hedendaagse Utrechtse pop, in dezelfde straat lijken te wonen als Racoon, Sneakerfreak en - zo nu en dan - The Yearlings. Door de hier en daar zoete nummers, het prominente gebruik van piano en het voorkomen van Slikker vormt ook Coldplay een snel opborrelende referentie.
Ook het jonge Oxide 9 valt in positive zin op. Zangeres Leonie Muller mag misschien niet altijd even zuiver zingen, haar energieke - dankzij haar outfit regelmatig aan Sporty Spice herinnerende - presentatie werkt uitermate aanstekelijk, net als de grooves die de rest van het drum 'n' bass-gezelschap op de planken weet te leggen.
Toch halen zij het qua energie bij lange na niet bij de band die Zinin 2005 definitief laat ontwaken. Met snijdende gitaren, beukende drums en schreeuwende synthesizers, schudden de Franse noiserockers Gomm na het eten iedereen in één klap wakker met een krachtstoot adrenaline. Met haar steunende geschreew laat krijswijf Marie voor eventjes bands als Bis en Le Tigre verbleken, terwijl de hapklare brokken die tussen de dreunen te ontdekken zijn, door de Franse, Engelse en soms Duitse teksten aanvoelen als een soort spacepunkvariant van Rammstein. Gomm is daarmee één van de hoogtepunten van Zinin 2005.
The Broken Beats zorgen daarna met hun maffe liedjes en het eindeloos geklets van de zanger voor gemengde gevoelens. Maar zoals haat en liefde ook bij elkaar horen, misstaan de Denen allerminst op het festival. De capriolen van zanger Kim Munk, die zichzelf op het podium in alle mogelijk bochten wringt, brengen bij velen in ieder geval een glimlach op het gelaat. Evenals de Amish-look, die helemaal past bij de soms Beatlesque en dan weer bevreemdende, dromerige poprock.
Tijdens de afsluitende act komt ook het publiek zelf ook weer iets meer los. Hoewel het Zuid-Duitse Slut op papier meer een band voor undergroundliefhebbers is dan een festival-headliner, kan Zinin zich geen betere afsluiter wensen. De vijf mannen van Slut blijken behalve enorm sympathiek ook een geweldige hoeveelheid melancholische rockliedjes over de luisteraars uit te kunnen storten. Uitgekiende songs die het midden houden tussen de melancholie van Radiohead, de gitaardrive van Smashing Pumpkins en de subtiliteit van de rustigere Motorpsycho brengen per nummer meer mensen in beroering. En een toegift blijft ondanks de altijd aanwezige curfew gelukkig niet uit.
En met dit tweede hoogtepunt groeide Zinin, na een aanvankelijk gemoedelijk middagje, toch nog uit tot het popfestival dat een stad als Utrecht verdient. Met een fraaie aankleding, genoeg mogelijkheden voor opkomende lokale bands om zich in de kijker te spelen, en als troef enkele verrassende internationale namen. De formule van Zinin heeft, met dank aan zijn uitstraling, dan ook stukken meer in zich dan een festival als G.U.P. op dezelfde plek ooit had. Toch moet het uitkijken niet op dezelfde manier te eindigen, met ieder jaar dezelfde gezichten en dezelfde ons-kent-ons-gemoedelijkheid.
Het gebrek aan echte publiekstrekkers, zoals Kaizers Orchestra, Racoon en Boo! dat de vorige edities waren, zorgde dit jaar voor een afname van het publiek van 1700 naar 1500 man. Voeg daarbij de soms haast incrowd-achtige sfeer, en je vraagt je na drie edities af in hoeverre er binnen een stad als Utrecht nog rek zit in de formule van het festival.
Wil Zinin zich ook op landelijk gebied op de kaart zetten, dan wordt het misschien toch gedwongen alsnog één van zijn voornaamste troefkaarten uit te gaan spelen: de perfecte locatie, direct naast het Centraal Station. Het niveau is in theorie namelijk sterk genoeg om publiek van buiten de Domstad tot een gang naar het festival te verleiden. Dat Zinin de potentie heeft om uit te groeien tot een Utrechts mini-Metropolis, is wat voorbarig gesteld. Maar de reputatie voor het scherp programmeren van opkomende buitenlandse acts lijkt na deze derde edite in ieder geval andermaal bevestigd.
Zinin 2005
Gezien: Smakkelaarsveld, Utrecht, 28 augustus 2005
3VOOR12/Utrecht: Gemoedelijkheid troef op Zinin 2005
Waardige afsluiter Utrechtse festivalseizoen
De Utrachtse popmuziek maakt heerlijke tijden door. De stad werd dit jaar overspoeld door nieuwe festivals in de omgeving. De afsluiter van het seizoen was Zinin op het Smakkelaarsveld. Een gemoedelijke derde editie van een veelbelovend festival.