De week van: Met Tuiten

Van Raststättes tot kraakcafés. En als soundtrack 'Let love In'

Gerben Schmidt, ,

De Utrechtse band Met Tuiten kreeg krap drie repetities de tijd om een nieuwe bassist in te werken, om hem vervolgens meteen mee te nemen op een bescheiden tourtje langs EKKO, Berlijn en Amsterdam. Een bijzondere week van bandbusjes, Raststättes en kraakcafés. Met immer één constante factor: Nick Caves 'Let love In'. De week van Met Tuiten, bezien door de ogen van drummer Gerben Schmidt.

Van Raststättes tot kraakcafés. En als soundtrack 'Let love In'

Woensdag 22 september: De aftrap van de 'Utrecht Speelt Uit!'-tour vanavond in EKKO, is tevens de vuurdoop van onze nieuwe bassist: de uit Australië afkomstige Kai Bergin. Met behulp van MP3tjes en een drietal repetities heeft hij een snelcursus Met Tuiten doorlopen in een tijdsbestek van nog geen twee weken. De setlist wordt nog even doorgenomen op eventuele knelpunten terwijl de kluitjes recensenten en kritische luisteraars alweer stelling nemen in de zaal. Even breekt er wat paniek uit als zanger Danibal een kwartier voor aanvang van ons optreden nog nergens te bekennen is. Hij is een uur of twee eerder vertrokken met de mededeling dat hij nog even wil gaan douchen. Net als ik de moed heb opgegeven loop ik een -zich van geen kwaad bewuste- Danibal tegen het lijf. De show kan beginnen. De zaal staat vol doorweekte koppen: wie vanavond wilde komen moest een een aantal flinke hoosbuien overwinnen. Toch, wanneer om half tien Aestrid's set is afgelopen en Met Tuiten het podium op komt, is er al aardig wat publiek in de zaal. Van achter het drumstel is het voor mij moeilijk te beoordelen hoe een optreden verloopt. Eén blik op gitarist Polle is dan meestal genoeg om de sfeer te peilen. Polle heeft vanavond een brede grijns op zijn gezicht. Donderdag 23 september: De opmaat voor de reis naar Berlijn. Ik ben de hele dag in de weer met pilletjes, drankjes en citroenen om een opkomend griepje het hoofd te bieden. He nee, niet net nu. Vrijdag 24 september Voor ik goed en wel wakker ben, stormen Neeltje en Leonie (trouwe volgelingen van de band) en Patrick (zanger/schrijver/bassist/gitarist Pondertone) mijn kamer binnen. Tijd voor koffie is er niet, ik moet mee. We laden alles in en rijden met twee bussen de snelweg op. Dan kom ik erachter dat wat koffie misschien toch best een goed idee geweest was: ik ben de tweede gitaar vergeten en -erger nog- mijn slaapzak. In de bus citeert zanger/mondharpist Danibal om de drie minuten uit een mondharp-boek, Gitarist Polle draait Nick Cave's klassieker "Let Love in" non-stop en de meiden naast me houden niet op met kwebbelen en zingen. De Raststättes langs de Duitse snelweg zijn het enige rustpunt in deze lange reis. Alleen daar hebben de beentjes vrij baan, en alleen daar is iedereen stil bij een kop koffie. Ergens onderweg raken we de bus van Pondertone kwijt. Onze bus raakt verstrikt in eindeloze files, en wanneer we van Pondertone vernemen dat ze op 30 kilometer van Berlijn zijn, moeten wij nog een dikke 200 kilometer afleggen. 'Let Love In' komt nog een keer of wat voorbij. Na een tien uur durende reis in een krap bandbusje besluiten we dat het tijd is voor een drankje. In het eerste café dat we binnenlopen (een rommelig etablissement gerund door wat Franse vrijbuiters) blijkt een jazz-trio net klaar te zijn met hun optreden. Ach, wij hebben onze spullen ook bij ons, zouden we... Nog voordat de vraag goed en wel gesteld is wordt er door de eigenaar van het café een auto geregeld om de bandapparatuur op te halen. "You need a driver?". Ze sturen een Fransman mee. Voor ik het weet zit ik samen met Danibal tussen de gitaren en versterkers op de achterbank van een kleine Peugeot. In Berlijn doen ze niet zo moeilijk. Daar zitten we dan: krap twee uur in Berlijn en nu al een optreden. Een Hongaarse jongen vraagt of hij tijdens ons optreden 8mm-films mag draaien. De zangversterker haalt maar net het volume van een koelkast, en niemand weet hoe de galm er weer af gaat. Het podium is zo klein dat Polle er amper op past, en de set wordt voortdurend verstoord door een dronken meisje dat graag wil meezingen. Maar hey, wat maakt het uit: we staan in Berlijn en we spelen! Later die avond belanden we in een kraakcafé dat alleen te bereiken is door in een gat in de grond te kruipen. Wanneer je op handen en voeten door een smalle tunnel gekropen bent blijkt zich daarachter een vooral door hondeneigenaren druk bezochte drankkelder te bevinden. Wanneer ik in het donker per ongeluk op de poot van een hond trap ontstaat er in de kelder meteen een minuten durend hondengevecht. Er wordt geblaft, gebeten, gepiept. Een stel krakers probeert met man en macht de honden uit elkaar te trekken. Om niet nogmaals op een hond te trappen, blijf ik de rest van de avond angstvallig in een hoekje zitten. Voor de volgende kroeg hoef je in Berlijn slechts één deur verder te zijn. Daar heeft dan wel weer iemand zijn woonkamer omgebouwd tot danscentrum of drankhol. De pastamaaltijd is 's nachts gratis, want koud. En in de toiletten hangen, wanneer ik ze bezoek, altijd al wel Met Tuiten-stickers. Op de vraag wat de bandnaam betekent antwoorden we steevast: "Mit Teekannen". Een knikken vol onbegrip volgt. Zaterdag 25 september: In Berlijn zijn veel makkelijker dingen voor elkaar te krijgen. Iedereen regelt dingen voor heel weinig geld, en omdat het allemaal niet professioneel hoeft te zijn, gebeurt er ontzettend veel. "Heb je een kelder? Prima, dan hebben we een feest!" lijkt het motto. En dat blijkt een ontzettend vruchtbaar credo voor een levendige undergroundscene. Als toevallige voorbijganger zul je er overdag waarschijnlijk gewoon aan voorbij lopen, maar verstoken achter statige gevels en op verlaten binnenpleintjes is er 's avonds ineens verdacht veel bedrijvigheid. In hoeken en gaten, overal lijken clubs en bars te zitten. Wat overdag veel weg heeft van een verlaten fabriekspand is 's avonds centrum van het uitgaansleven. Zo ook Zur Möbelfabrik, de kunstkelder annex illegale dansgelegenheid waar we die avond zouden spelen samen met Utrechtse kameraden Pondertone en Mr. Love & The Stallions. Vanaf de straat een grauw gebeuren, maar wie eenmaal in de kelder staat ontwaart een prachtig ondergronds zalencomplex vol sfeervolle oude meubels en lampen, tv-schermen en beamers. Waar tien uur samen in een bus betrekkelijk harmonieus verliepen, loopt de spanning 's middags op wanneer blijkt dat niemand een idee heeft hoe de door eigenaar Maarten gehuurde geluidsinstallatie werkt, en er onvoldoende kabels blijken te zijn meegeleverd. Er wordt druk gebeld door onze manager Jeroen. De tijd dringt, de moraal verzinkt. Zijn drie Utrechtse bands hierheen gereisd voor dit amateuristische boeltje? Veel vertrouwen in de opkomst is er onder de deelnemende bands ook al niet wanneer er twintig minuten voor aanvang van het optreden nog geen enkele betalende bezoeker te ontwaren valt. We hadden er niet verder naast kunnen zitten. Want de zaal loopt vol. Héél vol. Hoe kan het waar zijn: tweehonderd man die naar drie in Berlijn volstrekt onbekende bandjes komen kijken? De geluidsinstallatie die even eerder nog werd afgedaan als speelgoed blijkt zijn werk wonderwel te doen: het zaalgeluid is prachtig. Het is een avond waarop je als band drie keer boven jezelf uitstijgt. En niet in de laatste plaats door de enthousiaste publieksreactie. Demo's zijn na de show niet aan te slepen, en iedereen wil weten hoe dat nou moet, spelen op een theepot. Het lijkt wel of het Berlijnse publiek veel meer op prijs stelt wat je doet. Alledrie de bands geven een voortreffelijke show weg, begeleid door vloeistofdia-projecties. De biertjes gaan over de balie tegen wat je ervoor over hebt, en de sfeer in deze met kaarsen verlichte kelder is magisch. De Utrechtse delegatie is het er na afloop over eens: we hebben iets heel bijzonders meegemaakt. En: er moeten meer Utrechtse bands naar Berlijn! Zondag 26 september: Oh, het Berlijnse ontbijt! Naast ons tijdelijke onderkomen bij 3VOOR12/Utrecht's Peter Bijl (die tijdelijk in de stad woont) ligt een fijn café waar je je 's ochtends voor een paar euro onbeperkt te goed kan doen aan belegde broodjes, salades, cornflakes en gigantische koppen Milchkaffee. Ontbijten met de band duurt dan ook steevast uren. Deze ochtend praat ik samen met Peter en Kai na over het weekend. Ik weet niet hoe ze het doen, maar de rest van de band was al veel vroeger uit de veren en is de stad in gegaan om nog iets van Berlijn mee te pikken. Polle belt: hij zit in de metro en tegenover hem zit een man met een Met Tuiten-button op zijn jas. Maandag 27 september: Terug naar een ontbijt van oploskoffie en karige crackers, terug in Nederland. Om in de sfeer te blijven komt 'Let Love In' nog weer een keer voorbij. De band hoef ik echter niet lang te missen, want 's avonds staat er alweer een akoestisch optreden bij Radio Mortale gepland. Dit ter promotie van het optreden in Bitterzoet de volgende dag. Het openbaar vervoer in Amsterdam staakt, dus wordt het lopen met alle bandapparatuur vanaf Amsterdam C.S. De studio van Mortale ligt driehoog aan het Rembrandtplein en is niet meer dan een een kleine kamer met een mengpaneel, wat stoffige sporenrecorders en een handvol microfoons. Kai's versterker is tijdens de terugreis uit Berlijn gesneuveld, daarom besluiten we de basgitaar rechtstreeks in te pluggen in het mengpaneel. Aangezien de presentator van het radioprogramma geen enkel verstand heeft van de mengtafel waarmee hij werkt, duikt Kai onder de tafel en begint wild snoeren uit het mengpaneel te trekken. Dit tot grote schrik van de, presentator, die met de minuut stiller wordt. De tijd tikt door, en hij begint steeds langere platen te draaien. Een kwartier voor afloop van het programma lukt het dan uiteindelijk toch. Er is nog net genoeg tijd voor twee liedjes. Dinsdag 28 september: Weer in een busje. En ach ja, dan ook maar weer 'Let Love In'. Het is al haast routine, dat touren. Samen met drummer Gerben van We vs Death op weg van We vs Death's oefenruimte onder een Utrechtse brug naar Bitterzoet, hartje Amsterdam. Een hippe Amsterdamse tent waar alles gepolijst, geregeld en verlicht is. Wat een contrast met Berlijn. Hier worden de biertjes precies afgepast, en ook de avond: we mogen een half uurtje spelen, en geen minuut langer. Wanneer we door omstandigheden tien minuten te laat beginnen, wordt het dan ook een show van twintig minuten. Veel te kort om op gang te komen. Een aantal nieuwe nummers wordt ter plekke van de setlist gehaald. En waar zijn de drommen mensen? Waar zijn de halve liters bier voor geen geld? Waar is dat tomeloze enthousiasme dat Berlijn zo kenmerkte? Het optreden in de Bitterzoet is terugkomen in die andere wereld. Die wereld waar we zo aan gewend waren, maar waar we nu ineens raar van opkijken. "Nog demo's verkocht?" vraag ik aan manager-en-voor-de-gelegenheid-merchandiseman Jeroen. "Nee". "T-shirts?". "Nee." Op het toilet nergens een Met Tuiten-sticker te bekennen. Na een weekendje Berlijn is alles wennen. Woensdag 29 september: De hele dag 'Let Love In' gedraaid.