Matthijs Rook is een nuchtere jongen. Kalmpjes vertelt hij nog maar eens zijn verhaal. Hoe hij via internet in contact kwam met de Amerikaanse rapper Phonte, die wel wat zag in de beats van de Utrechter. Via het internet maakten de twee een album. Het project, The Foreign Exchange gedoopt en uitgebracht op het beroemde BBE label, blijkt een groot succes: het album verkoopt goed, vooral in Amerika, grote Amerikaanse hiphop-bladen schrijven lovende recensies, en binnenkort gaat The Foreign Exchange beginnen aan een uitgebreide Europese tour. Het zal je maar overkomen.
Dat hij daar nuchter onder kan blijven, komt volgens Rook doordat hij al wat jaartjes meeloopt. Het begon allemaal halverwege de jaren negentig, in de tijd van Hardbop-feesten in de Utrechtse Fellini, waar vooral funk en hiphop gedraaid werd. In die tijd speelde Rook veel in bandjes. Een tijd lang is hij nog met Bastian op tour geweest. “Daarna had ik het wel gezien: elke keer werd je weer in een bus gedonderd, met een kleffe hap Chinees, dan werd je straalbezopen het podium op geschopt, en na een uur weer eraf. Ik heb toen een baan gezocht en ben voor mezelf tracks gaan maken. Gewoon voor de lol. Ook niet met bepaalde personen in gedachten.”
Via het forum van hiphopsite Okayplayer (opgericht door Ahmir '?Uestlove' Thompson van the Roots) kwam Rook in contact met Phonte, een toen nog onbekende rapper, lid van de groep Little Brother. "Ik kende hem eerst trouwens onder een andere naam. Je weet hoe dat gaat, op zo'n forum, iedereen heeft een alias. We hadden dus eerst gewoon contact." Phonte was gecharmeerd van de soulvolle en intelligente tracks die Rook op het forum zette: “Hij vroeg me of ik ook nog van plan was er wat mee te doen.” Little Brother’s debuutalbum The Listening was al af, met 9th Wonder als beatbrein, maar een track van Rook, alias producer Nicolay, werd gebruikt als b-side van de eerste single. Phonte nam vervolgens met Nicolay het album Connected op.
Het verhaal achter het album mag dan toeval zijn, ongelegen komt het zeker niet: “Nee, zoiets bedenk je niet. Maar het werkt wel. We hebben gewoon twee gelukjes gehad: Ten eerste heeft iedereen vanaf het begin het verhaal opgepikt, en vond iedereen het leuk. Ik denk ook wel dat je zo’n buzz nodig hebt. Anders loop je al snel de kans om ondergesneeuwd te raken. Er is gewoon zo ontzettend veel! Nu vinden mensen het verhaal tof en geven daardoor de plaat eerder een kans. Ten tweede is het heel belangrijk dat BBE met ons in zee wilde. BBE heeft toch een naam als 'een label voor de liefhebber'. Een soort kwaliteitskeurmerk. Dan bereikt zo’n plaat op een gegeven moment een publiek dat hem ongehoord koopt. En dat publiek is blijkbaar ook heel betrokken, dat merken we wel.”
“Ik heb heel even zo’n zweefmoment gehad. Dat was toen ik voor het eerst naar New York ging. Iedereen wilde toen een interview met me doen. We hebben toen ook een optreden gedaan bij de Beat Society. Daar zitten dan vier producers op een rijtje met hun computer, en ieder vuurt dan beats af op het publiek. Dat was wel heel bijzonder, want het was een battle in het hart van de hiphop. Daar kan je heel hard vallen. En als je daar valt, hoef je ook echt niet meer terug te komen. Dus dat het goed ging was echt geweldig. En een dag later ook nog naar Philadelphia.”
Met het succes van The Foreign Exchange zal de Utrechter vermoedelijk toch weer het podium op gaan. Voor begin volgend jaar wordt een omvangrijke Europese tour gepland, eerst met dj, later met volledige band. Scandinavië, Duitsland, Engeland en uiteraard Nederland worden in elk geval aangedaan. “We gaan gewoon een hoop goede muzikanten zoeken. Misschien wel Nederlanders. Het zou kunnen dat ik zelf helemaal niets doe, als het echt een hele goede band is”, zegt hij lachend: ”Misschien ga ik er een beetje tegenaan staan playbacken, hier en daar een nootje raken.” Na de tour, en na het tweede album van Little Brother (zonder Nicolay, met 9th Wonder) staat een tweede Foreign Exchange album gepland.
Werk genoeg dus: “Van de albumverkoop kan ik nu nog niet leven, het blijft underground hiphop. Maar ik heb vandaag wel, met toch enig plezier, mijn baan opgezegd. Soms moet je dat soort risico’s nemen. Ik heb nu al een aantal verzoeken gehad om remixen te maken. En daar moet je gewoon echt de tijd voor nemen. Dat moet gewoon helemaal goed zijn.” Naar de V.S. zal Rook niet verhuizen: “Ik woon al 25 jaar in Utrecht, ik voel me hier goed. En in Amerika wil je echt niet wonen als Europeaan, geloof mij maar. We kijken op veel gebieden naar ze op, maar het is toch ook wel een raar land hoor. Ik ga graag weg hier, maar ik kom ook graag weer terug. En ach, via internet gaat het prima!”
Utrechtse producer Nicolay maakt via internet plaat met Amerikaanse rapper
Foreign Exchange volgend jaar op tour door Europa
Het zal je maar gebeuren: je ontmoet een Amerikaanse rapper op een internetforum, maakt via internet een album, en voor je het weet sta je in alle Amerikaanse hiphopbladen en kun je beginnen met een Europese tour. Utrechter Matthijs Rook, alias Nicolay, overkwam het: "Ik heb heel even zo'n zweefmoment gehad, toen ik naar New York ging".