DAG 3: (K-RAA-K)3 AVOND: Het Gentse label (K-RAA-K)3 staat voor een open geest en drang naar experiment. Labelbaas en gastcurator Dave Driesmans laat deze vrijdagavond de beste paarden van zijn stal aantreden. Een Belgische vriendenclub schuift om de beurt aan, geeft elkaar een pintje door, en schotelt een afwisselend en bij vlagen briljant programma voor. Muziekcollectief R.O.T. kent een harde kern van vier vrienden, maar komt vanavond gehurkt en met twee man extra, een veelvoud aan instrumenten bedienen. Met zelfgebouwde installaties, effectpedaaltjes, gitaar met strijkstok, ijzeren staafjes, roosters, walkman en Star Wars lichtzwaard wordt een oerwoud aan geluiden geconstrueerd. Alsof een stel apen op de instrumenten wordt losgelaten. Op een festival als Impakt - waar schootcomputers de nieuwe gitaren zijn - is het opvallend dat de apen van R.O.T. uitsluitend analoog te werk gaan. Köhn (Jürgen Deblonde) en beeldenman Hendrik Dacquin gaan wel digitaal: elk slechts een laptop. Köhn, die ook muziek maakt voor voor animaties, dans, theater en reclame, gaat helemaal op in zijn eigen wereld. Wanneer Köhn langzaam opbouwt naar een climax, moet het optreden jammer genoeg abrupt afgebouwd worden. De avond moet door: ook Tuk (Guillaume Graux) en VJ Kurt D'Haeseleer betreden het podium met elk slechts een laptop. Tuk haalt het geluid van gitaren, slechte tv-series en z'n ouders piano zodanig door de mangel dat je nooit zeker weet of de beat niet een vervormde gitaarsample is. Het optreden begint met dergelijke verknipte samples maar neigt allengs steeds meer naar het geluid van een traditionele rockband. Problemen met de computer zorgen er echter voor dat Tuk plots een nieuw nummer moet inzetten. Een min of meer traditionele rockband is wel de afsluiter van deze avond. "Wij zijn de portables", wordt er gemompeld vanaf het podium waar band met gitaar, bas, drums, viool en cello staan opgesteld. En dat op Impakt! Afsluiter de portables maakt muziek die van poppy naar post-rock gaat en onderweg ook niet bang is om afslagen als dub en electronica te verkennen. Ze laten zien dat vernieuwende muziek niet per se uit opklapcomputers of exotische instrumenten hoeft te komen. Het tweede nummer begint met het basloopje uit hiphop-klassieker Rapper's Delight, maar later gaat de hele band net zo makkelijk uit z'n dak op instrumentale punkrock en staccato uitspattingen à la Slint. Ook qua visuals onderscheiden de portables zich van andere acts op Impakt: geen abstracte vormen, maar vrolijke beelden van badeendjes, getekende animaties over de band en een optocht Lego-mannetjes die een vagina binnenmarcheert. Typische portables-humor, maar de band laat in het bevlogen spel en krachtige songs horen dat ze hun muziek de serieuze aandacht geven die het verdient. Het publiek is zeer enthousiast en wordt op een dubbele toegift getrakteerd. DAG 4: RADIAN + IMPAKT PARTY Aanzwellende en terugkrabbelende golven noise rollen door de zaal van Theater Kikker. Een drummer die z'n drumstel vooral subtiel bestrijkt, continu z'n snaredrum bijstelt en even de laptop checkt, een behoedzame toetsenist en een bassist, die z'n pedaal vol intrapt, een onhoorbaar akkoord aanslaat en met het opkomen van z'n voet computerachtige bliepjes en gekraak loslaat. Knisperende ruis op de lijn? Welnee, zo bouwt Radian gewoon telkens nieuwe sferische spanningsvelden op tussen elektronica en live-instrumentatie. De Oostenrijkers opereren overwegend ingetogen in toch intense soundscapes, die ontegenzeggelijk tot loungen en incidenteel tot dansen uitnodigen. Het trio komt uit Wenen, de Midden-Europese stad waar het volgens het programmaboekje nu muzikaal erg opwindend is. Bij loungen moeten we hier echter niet denken aan de zware dubgrooves van de Weense boegbeelden Kruder & Dorfmeister, maar aan zeker voor Impakt-maatstaven makkelijk te behappen lagen elektronica. Muziek waarop het goed wegdromen is, maar die geregeld bevreemdt en hapert waardoor de aandacht makkelijk wegebt. Dat noopt de helft van de krap honderd belangstellenden helaas tot oeverloos en hinderlijk gezwets. Maar het oogt ook allemaal weinig spectaculair, eerder als drie studenten muziektechnologie die geen flauw benul hebben waar hun experimenteerdrift toe zal leiden. Dat de bassist verontschuldigend uitlegt dat ze 'niet zo'n zin hadden omdat veel spelen, toch erg zwaar is', is vooral een regelrechte slag in het gezicht van betalende bezoekers. Dj Istino toont vervolgens meer beleving op de aansluitende Impakt Party, waar de vindingrijk swingende dj-set van Funckarma de bezoekers fiks in beweging krijgt. Toch worden de zintuigen pas echt visueel geprikkeld - iets wat Impakt toch beoogt - bij de act Drifter TV live. De intrigerende beelden van Nils Mühlenbruch (Vj Drifter) en de opzwepende techno van Utrechter Remko van der Drift (Dj Drifter) vormen een waar audiovisueel spektakel, wat de gebruikelijke dj-vj-wisselwerking ver ontstijgt. Strakke en veelkleurige beelden van kille, stoïcijnse padvinders gaan vergezeld van teksten als: 'Breaking News: Drifters have landed' of 'The Torture'. De combinatie blijkt een gouden greep tot de techniek en een zangeres roet in het eten gooien. Gelukkig maakt Dj Drifter dat solo wel weer goed. DAG 5: RYOJI IKEDA Het is maar goed dat de slotact van zondag, de geroemde Japanse audiovisuele kunstenaar Ryochi Ikeda, niet als openingsact staat geboekt. De rest van het Impakt Festival zou erbij zijn verbleekt, want Ikeda legt de lat hoog met zijn nieuwe voorstelling 'c4i'. De abstracte en soms wat zwaarverteerbare werken die Ikeda de afgelopen jaren heeft gemaakt, lijken geslaagde vormstudies voor de fenomenale film en muziek die het publiek vanavond overdonderen. Pure poëzie, en nog in kleur ook. Het is poëzie die evenwel met een moker wordt ingehamerd. Oordoppen worden gratis verstrekt en zijn verre van overbodig om het sonische geweld uit vele (achter en naast het scherm opgestelde) speakers te kunnen weerstaan. Al bij de eerste tonen beginnen de loopbruggen bovenin de zaal en de ingewanden van de toeschouwers mee te vibreren. Wat volgt is het jongere broertje van Koyaanisqatsi, de prachtige film uit 1983 van Godfrey Reggio met muziek van Philip Glass. De muziek van Ikeda is ook minimalistisch maar veel extremer, en de beelden zijn gemanipuleerd en verknipt met (computer-) animatie en veel, heel veel losse beelden. De hausse aan losse beeldcitaten wordt begeleid door ronkende geluidserupties en cortexkwellende pieptonen. 1001 slogans en wetenswaardigheden doorkruisen het beeld, soms onleesbaar snel, maar vaak leesbaar genoeg om de thematiek van c4i te doorgronden: natuur versus cultuur, menselijkheid versus data. "Als alles is verdord, de laatste schilderijen geschilderd, de oudste kleuren vervaagd", zo poneert Ikeda vele bijna apocalyptische one-liners die de referentie aan Koyaanisqatsi nog eens versterken. Pathetisch wordt het gelukkig net niet, wel verschrikkelijk mooi. De vijftiende editie van het Impakt festival telde een handvol geslaagde tot zeer geslaagde concerten, een wat teleurstellend programma met muziekvideoclips, en vele films, filmpjes en installaties van zeer wisselende kwaliteit en geregeld maar matig bezocht. Ikeda zorgt er in ieder geval voor dat Impakt 2004 met overdonderend audiovisueel geraas wordt afgesloten. Foto's door Nils Breunese, behalve de stills van Ryoji Ikeda en Radian live (Foto Pascal Petignat). Impakt Festival 2004, met (K-RAA-K)3-avond: R.O.T., Köhn, Tuk, de portables; Radian en Ryoji Ikeda. Gezien: Theater Kikker, vrijdag 29, zaterdag 30 en zondag 31 oktober 2004.