Het jaar van.. 3VOOR12/Utrecht, deel 3: Ingmar Griffioen

Eindredacteuren 3VOOR12/Utrecht geven persoonlijke terugblik op 2004

Ingmar Griffioen, ,

Het jaar 2004 zit in zijn allerlaatste dagen. Hoog tijd voor de eindredactie van 3VOOR12/Utrecht om op een bewogen jaar, een jaar waarin ook deze site zijn oorsprong vond, terug te blikken. Hierbij de keuze van Ingmar Griffioen, sinds een half jaartje eindredactielid van deze site. Over bikkelharde drum ‘n’ bass, bruisende scenes, een shovel, een abbatoir en lood om oud ijzer; de keuze van Ingmar Griffioen.

Hoe kijk je terug op je eigen muziekjaar 2004?
Nooit eerder bezocht ik – ja, het vrijgezelle leven heeft z'n voordelen – zoveel concerten in een jaar. Dat het daarbij voornamelijk om concerten op Utrechtse bodem ging, heeft slechts zijdelings met gemakzucht en drukte te maken. De voornaamste reden is het voortreffelijke Utrechtse concertklimaat gebleken. Het was ook het jaar waar ik me weer in vrijwilligerswerk stortte. De opkomst van 3VOOR12/Utrecht was een onvergetelijke ervaring. Prachtig om te zien hoe de site zich ontwikkelde, hoe medewerkers groeiden in hun diverse rollen en er nu aan het eind van 2004 een goed georganiseerde site staat! Gerund door louter vrijwilligers bovendien! Benieuwd hoe de site en met name ook de audiovisuele takken zich gaan ontwikkelen in 2005. Nog spannender belooft de start van Club 3VOOR12/Utrecht te worden, een prachtinitiatief in samenwerking met dB's waarmee de site haar nek uitsteekt en zich zelfs op het programmeurspad begeeft. Wel hoop ik in 2005 meer festivals te bezoeken. Want door drukte en werk gingen Eurosonic, Lowlands en Metropolis, maar ook Motel Mozaïque, Rotterdam Import en vele buitenlandse festivals eens te meer aan mij voorbij...

En op het Utrechtse muziekjaar 2004?
Kan me niet herinneren dat ik eerder zoveel verschillende Utrechtse muziekscenes zo onstuimig zag opbloeien en zoveel puike releases noteerde. Aan de andere kant zat ik er dit jaar ook nog meer bovenop. Bovendien bloeiden die hiphop-, post- en indierockscene in de jaren daarvoor al op. Toch leek het in 2004 allemaal wel samen te komen. Aangevoerd door het creatieve Boemklatsch-collectief kregen we uitstekende releases en vooral ook nationaal opgemerkte optredens van onder meer C-Mon & Kypski, Illicit en Nobody Beats The Drum voor de kiezen. En dan mag de Amersfoortse hiphopscene ook niet onvermeld blijven, want na DAC lijkt nu ook De Dode Dichters klaar voor grotere stappen. Utrecht blijkt ook een drum ‘n’ bass-stad om trots op te zijn met goede dj’s en meerdere organisaties. Zo trekt het Utreg Massive-collectief ondanks het vertrek van Bong-Ra en Sage volle Hellingen, evenals Spinach (Boemklatsch). Volle Tivoli’s is het domein van Black Sun Empire, het trio dat Neder- en buitenland verraste met hun ijzersterke debuut en internationale drum ‘n’ bass-sterren naar Tivoli haalt voor hun Black Out-feesten. Bovendien won nieuwkomer SUWU3 de GPvN-publieksprijs in Paradiso. Dan is er nog een bloeiende postrockscene, waarvan ik We vs. Death het meest heb zien optreden en nog altijd intrigerend goed vind. En het is nog maar de vraag wat de machtswisseling bij Zabel gaat opleveren, maar het tekenen van het jonge Rotterdamse Mono is alvast een veelbelovende voorbode. De ongekende opkomst van het fenomeen Gem mag natuurlijk niet vergeten worden. Mooi om te zien hoe steeds meer mensen om gingen en hoe hypes voor je kunnen werken als je het vuurtje op blijft stoken. Die eerste plaat had nog wel wat gevarieerder gemogen, maar de jongens zijn nog jong én gretig. Dankzij Gem kreeg Utrecht een positieve bijsmaak, die door de Utrecht Speelt Uit!-tour op slimme en lovenswaardige wijze uitgevent werd. Veel Utrechtse bands hebben van die bijsmaak en die tour geprofiteerd en dat is hét lichtpunt van 2004. Verder kwamen meerdere bands met fraaie albums (Polarex, Solo, C-Mon & Kypski), konden ze dat live niet allemaal direct waarmaken (Yearlings, Paper Moon) en bleken The Stilettos en Sandusky live veel heter te smaken dan op die bepaald niet verkeerde platen.

Muzikaal hoogtepunt 2004?
Is moeilijk, want ik vond de Summer Darkness-coverage ook een absoluut hoogtepunt en journalistiek relevanter gecoverd dan de Paleisrevolutie. Bij het Gothic-walhalla was ik bovendien voor UN (interview + recenserend) en voor 3VOOR12/U (eindredactie) actief en dat was ook wel weer nieuw. Maar ik ga toch voor de Paleisrevolutie, omdat ik daar zelf voor de site over schreef (en dat in de euforie na de beëindiging van Nederlands penalty-trauma) en de veelzijdigheid van de muziek mij beter kon bekoren. Ook in Vredenburg waren we goed vertegenwoordigd met schrijvers en fotografen (niet zulke goede fotografen als SD!) plus nog eens een heuse promostand op een top-lokatie. Helaas is die positie bij latere promo-acties nooit meer geëvenaard. Zinin was trouwens weer een stuk gezelliger en Utrechtser, maar goed. Drie hoogtepunten dan maar?

Muzikaal dieptepunt 2004?
Indachtig de enorme berg subsidie die bijvoorbeeld Stadsschouwburg, Centraal Museum, Muziekcentrum Vredenburg en met name die onder dwang geforceerde Culturele Zondagen opsouperen, in vergelijking tot het schijntje waarmee EKKO die meer dan aansprekende programmering en een vrijwilligersorganisatie overeind houdt, is het een grof schandaal dat wethouder Gispen EKKO nog verder wilde korten en aanvankelijk per se wilde sluiten of fuseren. Hoeveel mensen, rapporten, argumenten en terugfluiten waren er niet nodig om één betwetertje op de foutheid van z’n starre en misplaatste kruistocht te wijzen? Gispen heeft in 2004 wederom z’n brevet van onvermogen voor de 'kleinere' popkant van z’n cultuurbeleid vernieuwd. En daarin slaagde hij met vlag en wimpel. De man zou bovendien eens moeten kijken wat er in ACU en vooral dB’s zonder enige vorm van subsidie allemaal mogelijk is. Als Gispen ooit een standbeeld krijgt (‘verdient’ is in deze context niet van toepassing), leen ik een shovel.

Dé Utrechtse act van 2004 en waarom?
Kan niet missen: Gem. Grappig dat Kink FM net The Strokes draait als ik aan dit stukje begin en ik in eerste instantie denk; ‘he weer Gem, zeker een nieuw nummer’. Maar goed die vergelijking is – hoe treffend soms ook – zeker niet wat van Gem in 2004 beklijft. Gem speelde sinds Noorderslag veel en overal in het land, deed ook daarbuiten (Schotland, Berlijn, New York) showcases, droeg drie geramde Rnr Highschool-avonden in EKKO en debuteerde ook niet onverdienstelijk. Door al die gigs is de band fiks gegroeid qua samenspel en performance en ook dat houdt weer een belofte in. Want ook in 2005 blijft Gem dé Utrechtse band om in de gaten te houden. Hoe gaan de jongens het buiten de grenzen doen, wanneer en hoe komt de opvolger tot stand en kunnen we nieuwe Gem-avonden verwachten? In dB’s in ieder geval wel, daar speelt Gem vrijdag 21 januari met Spider Rico en Bobby Kingsize.

Dé Utrechtse act van 2005 en waarom?
Ok, laten we het nu meer over beloftes hebben, voor de rest zie hierboven. Solo en C-Mon & Kypski kunnen ook nog wel eens de nodige Europese potten gaan breken. Waar ik toch ook wel veel groei in zie zitten, is met name Nobody Beats The Drum. Illicit wordt mij overal ingefluisterd, maar die ken ik nog niet goed genoeg. Schande inderdaad! Voornoemde bands zijn echter allen het beloftenstadium ruimschoots gepasseerd. Als we echt naar de categorie ‘ontluikend’ kijken, werpt één naam zich nadrukkelijk op: Aestrid. Nu moet ik daarbij aantekenen dat deze gedachte voornamelijk ingegeven is door één intense, bol van de spanning staande set helemaal aan het begin van Utrecht Speelt Uit!. Wat een start! Het blijft wachten op meer optredens (moet lukken ook zonder USU!) en vooral het debuut ‘Esprit Pornography’.

Favoriete Utrechtse release van 2004 en waarom?
Er waren er veel en ook nog opvallend veel goede! Ik kies toch voor Driving Insane van Black Sun Empire. En wel omdat ik pas dit jaar met het trio kennismaakte, dit album zich internationaal kan meten met de betere, harde drum ‘n’ bass en dat ook doet én vooral omdat ik het zelf steen- en steengoed vind. De ritmes zijn razendsnel en –complex doch uiterst effectief in al hun opzwependheid, de bassen duister zoemend en kanonhard en die freaky technoïde geluidjes maken het helemaal af. Vooral de mix-cd (ja, het debuut is meteen een dubbelaar!) is onweerstaanbaar. Aan de opvolger wordt gewerkt!

Favoriete concert in Utrecht 2004 en waarom?
Helemaal lastig, want er kwamen heel veel delicatessen voorbij. Het concert van Franz Ferdinand in EKKO was absoluut het meest bijzonder qua sfeer, show, nummers en de fase waarin de band zich bevond. Aan alles voelde je dat je getuige was van een memorabel, haast magisch optreden. Minder vol geplempt was EKKO bij The Riverboat Gamblers, maar dit Amerikaanse kwartet liet er geen twijfel over bestaan welke band de heftigste live-show in huis heeft. Wat een performance, een passie en een gedrevenheid etaleerden de Texanen en met name frontman Teko die als een doldwaze podium, stellages en de zaal verkende. De man is gezegend met een portie prettig gestoorde energie waar de gemiddelde postrocker acuut ademnood van zou krijgen. We hebben dit jaar veel fijne garagepunk’n’roll mogen aanschouwen, maar The Riverboat Gamblers waren toch wel het meest entertaining en bovendien op plaat niet verkeerd. De tweede plaats gaat wat dat betreft naar The Bronx (ook al in EKKO) en die plaat (White Drugs) is helemaal een aanrader. Rest mij nog het brons aan Reigning Sound (EKKO...) uit te reiken, maar die hadden met Too Much Guitar al goud behaald. Topplaat!

Favoriete concert van Utrechtse act in 2004, en waarom?
Het dubbelconcert wat C-Mon & Kypski en Nobody Beats The Drum in februari in De Helling gaven was erg goed. Het was de eerste keer dat ik NBTD aan het werk zag en dat was al een indrukwekkende kennismaking. De wisselwerking tussen beide acts was soms wat onoverzichtelijk, maar ook absoluut een meerwaarde. Echt een eye-opener dit concert. Gelukkig traden ze beiden regelmatig op en kwam alles op Boemklatsch Centraal samen in de echte Tivoli. Ze delen de eerste plaats (ja, ik kan inderdaad weer niet kiezen) met The Riots. Dit vuige Utrechtse kwartet zag ik al meermalen grof van leer trekken, maar nooit zo grof, stuwend en opzwepend als bij de officieuze afscheidsgig in Oldenzaal. Daar gaven de mannen zich nog een keer helemaal op een motorfeest in een voormalig abbatoir. Een meer dan passende setting en een aangename introductie in het Oldenzaalse bovendien.

Welke act hoeft in 2005 niet terug te keren?
The Veils was in Tivoli als voorprogramma van The Raveonettes ronduit larmoyant en vooral deerniswekkend, maar was wel een van de hoofdacts op Lowlands... Ik zal niet teveel uitweiden over groepen die op bandwedstrijd-niveau opereren maar ik vrees voor Wasted en Xpander dat hun ijzer zo’n twee decennia terug smeedbaar was en het nu lood om oud... Maar het meest geërgerd heb ik me nog wel bij Boo! op Zinin. Ik snap werkelijk niet wat zoveel mensen daar nu zo leuk aan vinden en waarom die zouteloze, laffe hap telkens weer opgediend moet worden. Kunnen die sneue reünies ajb voortaan binnen de Flitz-muren gehouden worden? Ik begreep wel meteen hoe ze aan die naam waren gekomen. Nee, daar brand ik me zeker niet nog eens aan. Et voilá, een eerste goede voornemen is daar. En anders is deze vraag ook wel een erg negatieve uitsmijter, nietwaar?