Belle & Sebastian windt Vredenburg om de vinger

Maar Schotse cultband doet verlangen naar nét dat beetje meer

Sven Schlijper, ,

Een ware driedubbele samenwerking tussen de Utrechtse concertzalen! Tivoli boekte en Vredenburg opende de deuren, want een speciale band verdient een dito zaal. Belle & Sebastian -uit het Schotse Glasgow- speelt zijn enige Nederlandse en allerlaatste show van deze Europese tournee in Utrecht voor een stampvol amfitheater devote aanhangers. Een concert dat klinkt als een klok, maar het toch nét niet is.

Maar Schotse cultband doet verlangen naar nét dat beetje meer

Wat van ver komt, heeft een streepje voor. Waar je lang op moet wachten ook. Belle & Sebastian, uit het druilerige Glasgow, is een apart indiegezelschap dat al vroeg door het publiek werd opgepikt. Na krakers van albums – vooral ‘The Boy with the Arab Strap’ – kwam de groep na een middelmatige plaat sterk terug met ‘Dear Catastrophe Waitress’. Even wennen was het wel, die nieuwe soulvolle, dik gearrangeerde klank; de verstilde poëtische niemendalletjes leken bijna geofferd te worden aan de up-tempo popliedjes. Volgelingen van Belle & Sebastian zijn devoot, en dat is voor voor een indiebandje geen alledaags verschijnsel. Zorgvuldig werd door de band lange tijd een kluizenaarsimago in stand gehouden. Regelmatig optreden of interviews doen, paste niet in dit imago. Voor de trouwe aanhangers zat er dikwijls niets anders op dan speciaal voor de band naar Glasgow af te reizen. De sporadische concerten die de band gaf, waren dan ook steevast uitverkocht. Zo ook Muziekcentrum Vredenburg. Belle & Sebastian live is een avondje vol elektrische spanning in de lucht, want híer staat wat te gebeuren. En dat is van alle verwachtingsvolle hoofden af te lezen. Wanneer de Glasgowse godenzonen (en -dochters) opkomen, is de race eigenlijk allang gelopen. Overdonderend applaus is weldra hun deel. Wat volgt is een concert dat klinkt als een klok. Kon Belle & Sebastian vroeger nog wel eens vals en onsamenhangend klinken (live-opnamen op hun eigen DVD ‘Fans Only’ getuigen daar bijvoorbeeld van), vanavond zijn band en geluid in perfecte strakke balans. Tegelijk is er tussen de nummers genoeg plezier te beleven met een ontspannen grappende groep. Soms met dertien vrouw en man sterk staat het hier voor ons: dé ultieme, tikkeltje arty, Schotse cultband. Voor wie een blinde aanbidder is van die cultus, of Belle & Sebastian voor het eerst mag aanschouwen, is het zonder twijfel een weergaloos concert. Dat een kwalificatie als "legendarisch" in de kast opgeborgen moet blijven, ligt aan de keuze van nummers. Een dubbel gevoel dringt zich op. Het woord “gemakzucht” is af en toe zelfs niet ver weg. De setlist volgt een golvend patroon dat vanaf de eerste vier nummers duidelijk is. De show is een estafetteloop waarbij de hitjes het stokje mogen doorgeven. Uit hun verband gerukte en dus mindere goden van het latere werk en up-tempo oudere nummers worden handig gesandwiched tussen makkelijk te verhapstukken stampers als: 'Step Into My Office, Baby', 'I’m Waking Up To Us’ of ‘Jonathan David’. En precies daarin komt de genoemde gemakzucht aan het licht. Parels, echte juweeltjes zijn het namelijk, de tracks die de band links laat liggen. Puttend uit het oudere werk hadden een ‘Like Dylan in the Movies’, of ‘This Is Just A Modern Rock Song’ zeker niet misstaan. Om nog maar te zwijgen over de prachtballads die hun back-catalogue rijk is. Wordt hier op safe gespeeld? Is Belle & Sebastian bang dat die porseleinen sculptuurtjes in een grotere zaal volledig kapot zullen vallen? Wie zal het zeggen? Het duurt dan ook even voordat ‘My Wandering Days Are Over’, een track van het debuut, redding komt brengen en het eind maakt bijna alles goed. Het trio: ‘The Wrong Girl’ (en de toegiften) ‘Dirty Dream Number Two’ en ‘Sleep the Clock Around’ is van bekende oerdegelijke Belle & Sebastian-klasse. Alles overziend blijkt helaas dat, zeker in een poppy en springerige set als deze, het snellere materiaal van de eerste albums toch lang niet zo sterk is. In die hoek zijn de recente EP’s en de nieuwe singles een stuk beter. Het is de keuze voor hoofdzakelijk de publieksvriendelijke liedjes, die Belle & Sebastian nekt. Waar het publiek zelf al roept om oude nummers, zou een betere selectie daaruit – zeker met meer echte rustpunten van pure verstilling – een fiks verschil gemaakt hebben. Dat zit er niet in. Dat maakt dit Belle & Sebastian-concert tot een nét niet ervaring. Na afloop organiseert EKKO een afterparty om de vroege nacht dansend door te brengen. Op zich een prima idee. Een welkom idee ook, omdat de hutje-mutje volle Vredenburg nauwelijks ruimte tot bewegen geeft. Niet alleen leidt dat tot een redelijk mak publiek, ook voel je dat na afloop wel dankzij stramme spieren in de pootjes. Die wil je dan wel even losgooien op de dansvloer. Geheel in de sfeer van de show, is deze afterparty echter ook een typisch geval van veel hoop en nét niet. Na Belle & Sebastian zou je toch op zijn minst bij aanvang een beetje in lijn kunnen draaien. Wat werk van The Smiths bijvoorbeeld, een mooie portie Schotse trots, melodieus nieuw spul, raar materiaal uit de oude doos. Maar neen! Dan heeft u buiten de dj’s van dienst gerekend. Moderne, überhippe rock wordt vermengd met wavebeatwerk en daarmee is de dansvloer wonder boven wonder nog gevuld ook. Als een tang op het spreekwoordelijke varken, maar verandering van spijs doet blijkbaar eten. Heil zoeken aan de bar heeft weinig nut, want daar wordt tot overmaat van ramp een zwoel tapijt van beats neergelegd. Zo is de sfeer en de magie van het concert er wel heel snel uit. Helemaal wanneer de bandleden -op hun eigen feestje- pas na tweeën komen aanzetten. Aan een avondje Belle & Sebastian heb je, zo bleek ook gisteren in Vredenburg, een puik concert van een geweldige liveband met een uniek en breed repertoire. Al blijft er voor de doorgewinterde fan altijd iets te verlangen over... Belle & Sebastian Gezien: Muziekcentrum Vredenburg, woensdag 31 maart 2004