Het idee om MoTo TroKo op te starten werd gevoed door de wens van saxofonist Dirk Zandvliet (Gallowstreet, Brass Rave Unit) om een nieuwe generatie brassbands te inspireren. In de zomer van 2022 werden, naar aanleiding van deze wens, een aantal professionele muzikanten uit de scene bij elkaar geroepen om te brainstormen. De oprichting van MoTo TroKo, een Kollektief voor toeterende en trommelende middelbare scholieren uit Amsterdam, was het resultaat. De repetities worden geleid door Dirk zelf en trompettist Lourens van der Zwaag (Valvetronic, JATOCH). Inmiddels zijn er al heel wat leerlingen aangesloten bij de repetities, waarin de nadruk ligt op het spelen van muziek die bewegend wordt uitgevoerd. De nadruk op beweging vormt een contrast met big band en orkest repetities, waarin je doorgaans stil moet zitten. Het ene is niet beter dan het andere, maar voor wie van dynamisch experimenteren houdt, is de brassband formatie heel tof!
Het is dinsdagmiddag in Het Kunstenhuis in Amsterdam. Langzaam druppelen er verschillende jongeren binnen met een variërend formaat koffer op hun rug of bagagedrager. Het is de bedoeling dat er muziek gemaakt gaat worden. Niet zittend, wel staand. Niet streng, wel leerzaam. Niet perfect, wel gepassioneerd. Het Mokums Toeter & Trommel Kollektief (MoTo TroKo) is in 2022 opgericht om jongeren van allerlei achtergronden te verenigen en gezamenlijk te laten musiceren. Ze leren over techniek, samenspel en compositie. Het project staat onder leiding van verschillende ervaren brassband muzikanten (denk Gallowstreet, Valvetronic, Brass Rave Unit) en deelnemen kost niets, behalve inzet, toewijding en passie voor muziek.
Foto's: Olec Jaeger
Een kweekvijver voor jonge muzikanten
De Brassband formatie
Er bestaat enige verwarring over de term “Brassband”. In Nederland wordt de term vaak geassocieerd met een harmonie fanfare. Deze invulling is afkomstig van de brassband traditie uit het Verenigd Koninkrijk, die gekenmerkt wordt door een strikte bezetting: uitsluitend koperen blaasinstrumenten, aangevuld met slagwerk. In New Orleans ontstond, door koloniale invloed vanuit onder andere het VK en Nederland, aan het einde van de 19e eeuw ook een brassband traditie. Hier werd de brassmuziek gemengd met Big Band-muziek uit New Orleans. Zo is er een smeltkroes van muziekstijlen ontstaan, die tot op de dag van vandaag nog steeds wordt beïnvloed door andere muziekstijlen. In de New Orleans brassmuziek staat de bezetting vrij. De bands uit deze traditie bevatten meestal veel verschillende blaasinstrumenten, zoals trompetten, trombones, klarinetten, saxofoons, sousafoons, die worden begeleid door percussie.
MoTo TroKo is geïnspireerd door de New Orleans traditie en verwelkomt alle blazers. Tijdens de repetities komen verschillende muziekstijlen aan bod, van New Orleans tot EDM tot Hip Hop. De band is toegankelijk voor alle Amsterdamse middelbare scholieren die een blaasinstrument bespelen en enthousiast zijn om over brassband muziek te leren. Inclusie staat bij deze formatie bovenaan de lijst en het initiatief ambieert om jongeren van allerlei achtergronden bij elkaar te brengen. Want dat is waar het vooral om gaat: samenkomen en samen muziek maken.
Spelenderwijs repeteren
De repetities beginnen doorgaans met een lesje over techniek, gegeven door Lourens. Deze week leert de groep, staand in een kring met de instrumenten in de aanslag, over wat je allemaal met één noot kunt doen. Al snel staat iedereen te growlen, ofwel scheuren, met hun instrument. De theorie en de praktijk worden in deze lesruimte razendsnel gecombineerd; zodat er een vrije, muzikale speeltuin ontstaat, waarin je lekker kunt uitproberen. Natuurlijk wordt er ook aandacht besteed aan gecontroleerd samen spelen. Hierbij zijn goed naar elkaar luisteren en onderling afstemmen van belang.
Gedurende de les sluiten er nog een paar nieuwe leerlingen aan. Ze zijn er voor het eerst, maar kunnen zich rustig mengen in de inmiddels groter worden groep met blazers. Er zijn verschillende soorten saxofoons, trompetten, trombones en sousafoons. Die worden ondersteund door meerdere trommelaars.
Vervolgens mogen de leerlingen, al spelende, hun eigen muziek creëren. Dat gaat ongeveer zo: er komt iemand met een idee voor een melodie en hierop wordt dan voortgebouwd, totdat er een compositie ontstaat. Het resterende deel van de repetitie wordt gewijd aan het repeteren van in eerder gecreëerde stukken, of het bedenken en uitwerken nieuwe stukken. Zo werkt de band langzaam naar een eigen repertoire toe. Dit repertoire zullen ze in de toekomst delen met het publiek; het eerste optreden staat nu gepland tijdens de Aprilfeesten, het meerdaagse buurtfestival van de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam.
Interview: een fijne leeromgeving
In de pauze spreek ik met Denise. Zij speelt saxofoon en is er al vanaf het begin bij. Ze kan mij uitstekend vertellen, waarom het zo leuk is om in MoTo TroKo te spelen.
Hoe lang speel je al mee?
"Ik ben er echt vanaf het begin bij en heb de hele opbouw meegemaakt. Ik hoorde van Dirk dat hij iets met jongeren en muziek wilde doen en ik zei: “zeg het me, want ik wil meedoen en meedenken!” Ik vind het heel tof om te zien hoe trots Dirk en Lourens zijn dat er steeds meer mensen aansluiten, die zelf ook met nieuwe ideeën komen."
Wat vind jij leuk aan MoTo TroKo?
"Ik vind het fantastisch dat er veel blazers tegelijk zijn. Zo maakt het niet uit als je een foutje maakt. Als je alleen in je slaapkamer staat en je maakt een fout, dan denk je gelijk, o nee, je hoort het zo goed. Hier spelen de anderen gewoon door. Ik heb ook nog nooit met allemaal jongeren samen gespeeld die allemaal een beetje op hetzelfde level zitten. Dat is ook heel tof."
Jullie maken ook eigen muziek, toch?
"Ja, dat proberen we wel. Met zoveel mensen zitten er vaak mensen tussen die wel een ideetje hebben. Bijvoorbeeld een melodie, of alleen een ritme, waar we dan iets uit kunnen halen. Lourens en Dirk zijn heel goed in daar een nummer uit bouwen. Lourens geeft ook lesjes, waarin hij dan uitlegt hoe dat in z’n werk gaat."
Wat wil je meegeven aan andere jongeren die dit lezen?
"Ik snap dat het super intimiderend is om hier als blazer in je eentje binnen te komen. Ik zou het zelf echt angstaanjagend vinden. Maar, als je er eenmaal tussen staat wil iedereen je helpen. Het gaat niet om hoe goed je bent. Je kan het altijd proberen, want het is echt het proberen waard."
Waar gaat het wel om, denk je?
"We leren natuurlijk wel beter te worden. Dat is er wel onderdeel van. Maar, we komen hier vooral voor samenspel. We leren dubbele partijen te spelen die elkaar complimenteren. Je leert ook over meerdere muziekstijlen en over verschillende manieren van omgaan met je instrument. "
Meedoen
Woon je in Amsterdam, ben je middelbare scholier en wil je graag leren om muziek te maken, samen met andere jonge blazers? MoTo TroKo is nog op zoek naar nieuwe deelnemers. Stuur een mailtje en ga een keer langs bij de repetities!
- Tijd: elke dinsdag van 16:30 tot 18:30
- Locatie: Polonceaukade 28 (bij het Westerpark)
- Instagram: moto_troko
- Contact: mototroko22@gmail.com