Bij TAPFest vloeit de virtuositeit rijkelijk Bij TAPFest vloeit de virtuositeit rijkelijk

Unfinished is een jonge progmetal-formatie waarvan de zangeres Nina van Beelen op toetsen de spil is. Alhoewel de leden met flinke concentratie spelen, schuwen ze er niet voor hun nummers tot complexe composities te maken. Dat leidt op momenten tot iets minder samenspel en wat uitgerekte opbouw in de tracks, maar als alle stukjes op hun plek vallen dan straalt de potentie er vanaf. Effectpedalen worden leeggetrokken en zieke drumpartijen luiden de avond in. Openen in de kleine zaal doet qua akoestiek de stem van de zangeres geen recht, maar grotere podia liggen in het verschiet. 

De sfeer zit er goed in op het moment dat er een gastoptreden voor de grunts komt in een nummer, afgewisseld door de zangeres zelf met piano en gepijnigde stem. Het is aangenaam meeklappen, behalve als je de drums probeert bij te benen. Dan knielt de rest van de band om Nina heen terwijl ze zelf een rauwe en emotionele solovertoning geeft, opgedragen aan iedereen die iemand mist. De track 'Smoke' dient als uitbrander, een avontuurlijk einde waarin de band volledig uit de schulp kruipt. Aan de bar delen de genreliefhebbers de mening dat deze gasten nog ver zullen komen. 

Dat Armed Cloud een paradepaardje valt bij binnenkomst in de grote zaal al direct op aan de mooie banieren die ze aan weerskanten van het podium hebben staan, met daarop naast de bandnaam de monsterlijke album art van hun plaat 'Nimbus'. Onder begeleiding van een instrumentaal intro komt de frontman vanuit de backstage naar voren en houdt meteen de microfoon richting het publiek om het gejuich te versterken. Vanuit de hoek waarin ik sta heb ik goed zicht op hoe hij steeds de delen van nummers, waarop de gitarist en bassist losgaan en de instrumenten kruisen, gebruikt om even achter de schermen te zitten en de keel te smeren. Showmanship eist veel energie, maar hierdoor komt de band niet over als één geheel.

Voor prog- met nu-metalinvloeden van toen zijn de vocals verrassend breekbaar. Bewezen wapenfeiten in de alternatieve hitlijsten hebben de formatie de ruimte gegeven zich meer toe te leggen op zwaardere en experimentele materie. Aan de ernstig kijkende toeschouwers te zien, is dat ook waarvoor ze gekomen zijn: het meeste wat ze doen is meeknikken en auraal fijnproeven. Momenten van dronende ondertonen en pit ritmes worden niet gebruikt om een mosh te starten. Melodische overgangen geven adempauzes, maar de meest memorabele stukken zijn toch echt wel diegene waarin ze met screaming en scheurende gitaar alles in as leggen. Deze set met verschillende elementen doet beseffen dat de leden de juiste keuze hebben gemaakt door zich meer op een niche toe te spitsen en de prog niet in te perken. 

Artifice is een knallend quatro. Twee gitaren, bas, drums, dubbele vocalen, maar meer hebben ze ook niet nodig. Instrumentale hoogstandjes wisselen even snel als gemoedstoestanden, met nummers die in staat zijn tegelijk weemoedig en wild te klinken. De nummers zijn ook lang, wat veel ruimte biedt voor onverwachte pauzes, ritme switches en klieren met de versnellingspook. Soms wordt het een brei, maar dat is het risico van het vak. De stem van de frontman doet een beetje denken aan David Draiman van Disturbed, alhoewel die nooit zulke gewaagde keuzes zouden maken als deze act. 

Middelste nummer 'The Blessed, The Cursed' is voor mij de culminatie, met blaren inducerende drumpartijen en vallen en opstaan van het snaarwerk. Een moment van bescheidenheid, waarop één van de leden verklaart dat ze geen professionele band zijn, geeft aan dat wel wat meer vertrouwen in zichzelf mogen hebben. Er zijn headbangsegmenten, maar ook passages waarbij je je hoofd van je romp zou schroeven als je poogt mee te knikken. In hun bio noemt de act ook Oosterse invloeden, welke tot hun recht komen in eindnummer 'King of the Desert'. We openen met een sample van woestijnwind, en zo gaat de track precies in z'n werk: het viertal flipt tussen kille intermezzo's en zandstralende decibellen. Artifice waagt en wint. 

The Aurora Project zijn op hun eigen feestje niet de afsluiter en ook de minst zware band van het festival, progrock temidden van allerlei metal. Dat mag de pret niet drukken, want de uitgebreide bezetting en triomfantelijke tonen zijn een verfrissende break. Bij de eerste nummers moet er nog even wat afgesteld worden, maar dan ontpopt deze high concept act zich tot de Protomen van de Lage Landen. Met albums met een complete eigen mythologie en uitstapjes gedurende het optreden naar country, reggae en zelfs jazz op z’n tijd laten de heren zien hoe ze hun progsporen hebben verdiend. Badend in een felle lichtshow straalt de trots van de bandleden af. De frontman zwaait met z’n handen als een dirigent, de lead guitar smijt met schroeiende solo met een bezeten blik op z’n gezicht en we worden ondergedompeld in pure ambiance.

Een paar leden van het publiek wiegen mee met gesloten ogen, helemaal opgenomen in het imaginaire universum dat The Aurora Project heeft geschapen. Etherische invloeden van Dream Theater zijn ook niet mis te verstaan. De thema’s die naar voren komen in de tekst horen niet alleen thuis in het land van fictie, want een track als ‘Freedom of Thought’ heeft natuurlijk ook een parallel met de echte wereld. In de loop van het nummer gaat de melodie van smeekbede naar strijdbaarheid, met een glorieuze climax die ideaal is om op te zetten als je motiverende muziek nodig hebt. Ze verdienen de hulde en lof die ze ontvangen tijdens de lange ovatie.

ENMA is de definitie van langharig tuig, maar werkschuw zijn de lieden allerminst. Dit is brullende metal, met bas die door je lijf zoemt, ondanks dat de crowd nog steeds meer een luisterpubliek is dan wilde moshers. De subtiele stukjes in de liedjes verzuipen van tijd tot tijd, maar bij een nummer als ‘Enchantress’ komen ze wel goed uit de verf, met melodieuze schokdempers die het proglabel bevestigen. Het leuke aan de samenzang is dat ze er op één of andere manier in slagen met maar een paar man een soort legioenstem te creëren, met geheven duivelshoorns naar de zaal.

De gasten op het podium krijgen versterking van een aantal toeschouwers die in vervoering onzichtbare drums en luchtgitaar spelen. De organisatoren staan vooraan, want hier support iedereen elkaar. Helaas moet er wel wat geschrapt worden in de setlist vanwege de APV, maar op verzoek van vertegenwoordiging van The Aurora Project gooien ze er nog één uitsmijter tegenaan. ENMA gaat nog even los voor ze weer verbannen worden naar de onderwereld. Met helikopterende haardossen gooien de bandleden met wiskundige precisie een gelaagde afzwaai in onze oorschelpen. Nadat alle bedankjes gedaan zijn blijft er alleen nog animo over om TAPFest tot een traditie te maken.