Wat laat Richard Bolhuis met zijn installatie Sanctuary zien? Aan de rechterzijde van de ruimte staan verticale monitors die tezamen een zich herhalende horizon vormen. Op een individueel scherm werpen schaduw en licht snel bewegende patronen op een door bomen omringde weg. De bomentunnel lost op in een oogverblindend licht, waarbij ieder beeld een andere schakering aan roodtinten en lichtpatronen vertoont. Aan de linkerzijde staan schermen die samen één beeld vormen. Bijna onzichtbaar toont Bolhuis ons de versnelde, onvoorspelbare bewegingen van een landschap. De beelden fascineren en dagen uit in gedachten af te dwalen in tijd en ruimte.
Zwemmen in geluid bij Richard Bolhuis
Bolhuis creëert eigen muziekconventies waarmee hij het publiek de adem beneemt
De synagoge, een plek die steeds vaker wordt opengesteld voor muziek, vormt deze avond het podium voor een uniek tafereel: een audiovisuele installatie van Richard Bolhuis. Via een zij-ingang sluipen we het monumentale pand binnen. De ruimte ademt een onbestemde sfeer. Vanilleachtige houtgeuren, een kurkdroge lucht, een kabbelende rust. De aanwezigen schuifelen naar binnen en spreken met gedempte stemmen over lesgeven op Minerva en de laatste expositie in het Groninger Museum. Aha, we hebben hier te maken met een kunstminnend publiek. Logisch, gezien het Groninger Museum (ondersteund door Kunstraad Groningen) de organisator is van deze avond.
Plotseling schalt een hoog, hypnotiserend geluid door de zaal. Mosterdkleurige, kleine Gretch versterkers staan als toeschouwers rondom het publiek geplaatst. Ze verspreiden een magnetiserend, rijk geluid. Terwijl violiste Saskia Meijs de aanwezigen trakteert op warme, klassieke klanken, zorgt Bolhuis schuin achter in de zaal voor een indringend orgelgeluid. Een betoverende roze lichtshow versterkt het gevoel van absorptie. Bolhuis maakt zwemmen in geluid mogelijk, althans dit komt dicht in de buurt.
Inmiddels verplaatst Bolhuis zich vanachter het curieuze orgeltje naar het podium. Hier creëert hij zijn eigen conventies voor muziekcompositie door met een capo over zijn gitaarsnaren te bewegen. Met een scala aan effectenpedaaltjes en een loopstation produceert de kunstenaar onvoorspelbare geluidslandschappen. Bastian Teeuwen, die er met zijn getatoeëerde armen en gestreepte shirt uitziet als een ware schipper, zorgt voor een prachtige toevoeging met zingende zaag. Het geheel intrigeert, zo blijkt uit het muisstille, van adem benomen publiek.
Halverwege de show zet Bolhuis meer en meer zijn stem in. Hij begint met orgelbegeleiding, op een bijna theatrale wijze die raakvlakken vertoont met Bright Eyes’ Conor Oberst. De geluidskunst vloeit over in een performance van de Iers-Nederlandse band House of Cosy Cushions. Bolhuis en zijn muzikanten reiken onverwachts terug naar traditionele muziekconventies inclusief setlist en een gehoorzaam publiek: na ieder voltooid nummer volgt een warm applaus. De onbereikbare geluidslandschappen vervallen in kwetsbare folkssongs. Jammer, want deze transitie doet af aan het unieke van de avond. De Ierse Carol Anne McGowan met prachtige zwarte lokken en een warme, volle stem vult Bolhuis harmonieus aan. Desalniettemin lijkt de aandacht van het publiek te verslappen als het steeds vaker op de horloges kijkt.
Al met al zorgen de onvoorspelbare geluidslandschappen en de fascinerende beeldinstallaties van de eerste helft van de avond voor een betoverende afstemming tussen audio en visueel, die op zichzelf voldoende waren geweest om deze avond te kunnen dragen.