Dronemuziek is misschien wel de meest pure vorm van klankervaring: geluid dat zich niet rept. Het blijft hangen, is soms eentonig, maar nooit saai. Denk aan ambient, doom, noise, maar gestript van haast. Het draait om textuur, om het voelen van trillingen. Soms warm en meditatief, soms ijzingwekkend en duister. Op de juiste volumes werkt het op je lijf, en niet alleen je oren.
Op 24 mei vieren we iets wat je niet snel op een verjaardagskalender vindt: International Drone Day – de officieuze hoogdag van het langgerekte geluid. Er is al vaak genoeg aandacht voor liedjes met coupletten en refreintjes. Nu gaan we puur voor de klanken die zich langzaam ontvouwen en waarmee je in een trance-achtige staat wordt gebracht. In Vera betekent dat één ding: Dronefest is terug, met een nieuwe editie van Dronestage en twee uur ononderbroken drone-liefde. Het is muziek voor de binnenwereld, voor introspectie en voor een collectieve verdwijning in vibraties.
Licht als gids in het donker
Vera’s eigen lichtkunstenaar Laurens Dijkstra heeft speciaal voor deze editie een lichtdecor in het midden van de zaal ontworpen. Er is geen frontaal podium, geen spotlight op de artiest, maar een ervaring in 360 graden. Alsof je in een cocon van geluid en licht wordt geplaatst. Op de grond liggen zitzakken, rondom de setup van de avond staan stoeltjes en er zijn tapijtjes en kleine kussentjes. En er is vooral stilte, op een klein hum-geluid op de achtergrond na.
©
Harold Zijp
All Are to Return en de tektonische verschuivingen
De avond opent met Groningse zwaargewichten All Are to Return, een zijproject van leden uit doom-formaties Ortega en Farer. Maar vanavond geen gitaren of grunts: dit keer geen metal, maar een allesverzwelgende elektronische droneset – log, donker en diep. Het duo loopt naar de setting en begint heel rustig het hum-geluid verder uit te bouwen. Er is opperste concentratie. Ze zijn bezig een fundament te leggen waarop de rest van de avond wordt voortgebouwd.
Beetje bij beetje ervaren we meer vibratie. De intensiteit en de spiritualiteit nemen toe. Het geluid is aards, een brommende oertoon. Elk subtiel nieuw detail komt binnen als een tektonische aardverschuiving. Angst en dreiging worden toegevoegd.
Meesterlijke soundtrack op cassette
Zodra All Are To Return aan het afronden is, loopt Maurice de Jong naar de setup, gaat achter zijn synth zitten en neemt het verhaal over. Maurice de Jong is berucht van het black noise project Gnaw Their Tongues, maar vanavond heeft hij een andere gedaante: Dragon Mastery. Onder dit alias stort hij zich op dungeon synth, een genre dat klinkt als de soundtrack van een vergeten game uit de nineties, maar dan op cassette. Donker, mysterieus en ergens ook melancholisch. Er zit meer beweging in deze performance. Niet alleen bij de muzikant zelf, die intensief zijn synth bespeelt, ook auditief golft het meer. Het is makkelijk om met gesloten ogen mee te gaan met deze flow. Er is licht, maar ook hier voelen we een dreigende, donkere ondertoon.
©
Harold Zijp
De dronemeester en de Spanjaarden
De afsluiter van de avond komt van een van de langstlopende dronemeesters van Nederland: Orphax aka Sietse van Erve uit Amsterdam. Al sinds 1998 bouwt hij traag pulserende klanklandschappen vol subtiliteit. Als artiest én labelbaas van Moving Furniture Records is hij een hoeksteen van de Nederlandse dronescene. Hij pakt het stokje over en weet al snel met minimale middelen maximale diepgang te bereiken – het is een set waarbij je even vergeet waar je bent.
De Grote Zaal van Vera is ver weg als je in trance bent. Er is geen afleiding, de bar is gesloten en afgeschermd. Voor de drankjes moet je beneden zijn, in de kelderbar. Daar staat vanaf 23.00 uur Yo Diablo te spelen. Voor de afwisseling pikken we die nog even mee als we hier toch even zijn. Je wordt meteen in een andere sfeer gezet. Hier is het drukker, hier is gepraat en meer licht. En de muziek is uiteraard volledig anders. Yo Diablo is een psychedelic flamenco-rockabilly duo uit Spanje. Het klinkt stuwend en soms proggy. De drummer en de gitarist hebben allebei een snor. En met de muziek zit het ook wel zo. De geheel andere vibe van de kelderbar is als een hele andere wereld, het is echt even wennen.
Terug in de Grote Zaal worden we al snel weer ondergedompeld in het geluid van Orphax. Veel van de toeschouwers hebben de gehele avond amper een vin verroerd. Ondanks de continuering van de vibratie wordt er duidelijk naar een eind toegewerkt. En dan is het stil. Orphax komt zelf ook uit de trance. En als een soort wedergeboorte in de realiteit is er applaus. Dit was het dus.
Na een aantal uren in een cocon te hebben gezeten is het weer wennen in de buitenwereld te zijn. Lopende over de straten van de stad horen we her en der geluiden die we anders nooit zo snel zouden oppikken. We horen vol verwondering de ruis en vibratie van het Dronefest in de realiteit terug. Er zat dus duidelijk muziek in deze beleving.
©
Harold Zijp