Op de tweede dag van Soulcrusher is er sprake van een unicum: met drie podia in de avond moeten er zowaar keuzes gemaakt worden. En dat is niet makkelijk, want net als op de eerste dag is de variatie in stijlen enorm. We zien oudgedienden, maar ook nieuwe bands waarvan het eerste album nog moet verschijnen. Bands met persoonlijke verhalen en bands met verhalen uit de mythologie. Maar bovenal zien we bands met rauwe emotie, in welke vorm dan ook.

Meeslepend, luguber en benauwend

Het Tilburgse duo Witte Wieven bewijst dat je voor spannende, duistere muziek niet alleen maar hoeft te rammen. Want hoewel de band laat horen dat het prima in staat is om goede doom en black metal te spelen, zijn het de rustigere, mysterieuze stukken waarmee de spanning echt wordt opgebouwd. Ook de gevarieerde zang van Carmen Raats maakt de muziek meeslepend. De muziek is beklemmend, de enigmatische soundscapes laten ons maar moeilijk los. Daarmee is de toon voor de tweede dag van Soulcrusher gezet.

Met de reputatie van de Slow Crush lijkt het wel goed te zitten, want ondanks het vroege tijdstip staat de zaal al goed vol. Waar we gisteren de pionier van de blackgaze over de vloer hadden, daar hebben we nu het genoegen om te luisteren naar een jonge band die shoegaze en stevigere genres op een eigen manier probeert te combineren. Zoals we op eerdere releases als Aurora (2018) en Hush (2021) al konden horen past de dromerige zang van Isa Holliday perfect bij het fuzzy gitaarspel van Jelle Ronsmans and Jan Jouck. En hoewel de uplifting muziek de duisternis van Soulcrusher even doet vergeten, is het publiek laaiend enthousiast. Een band die we snel een keer terugverwachten!

Even wanen we ons in een ware apocalyps. De muziek van Fvnerals lijkt namelijk geschreven te zijn als de soundtrack voor een horrorserie, zoveel spanning zit er in iedere noot verborgen. Het Brits/Duitse duo, bestaande uit Tiffany Ström (vocalen en bas) en Syd Scarlet (gitaar), maakt donkere ambient met elementen van drone, post-rock en doom en zorgt ervoor dat drie kwartier lang de spanning om te snijden is. De sfeer die met de soundscapes wordt neergezet is meeslepend, luguber en benauwend. Je zou het niet zeggen, maar het toewerken naar een climax die maar niet lijkt te komen heeft een hypnotiserende werking. Telkens weer worden we bij de lurven gegrepen en losgelaten, om zonder pardon weer meegesleurd te worden. Het eerste echte hoogtepunt op deze tweede dag.

Het concert

Soulcrusher 2023, zaterdag 14 oktober 2023, Doornroosje Nijmegen.

Slow Crush, Gggolddd, Svalbard, Ahab, Enslaved, Cult Of Luna, Witte Wieven, Fvnerals, Plebeian Grandstand, Rorcal, Múr, Iskandr, LLNN, Norn, Lys Morke, Helen Money en Mütterlein

Fvnerals

GGGOLDDD

Iedereen heeft wel zo’n band die ze al een tijdje live willen zien, maar onverhoopt steeds mislopen. Voor ondergetekende was dat het Nederlandse GGGOLDDD, en wat weten die vandaag de hoge verwachtingen goed waar te maken. De combinatie van triphop, rock en metal is beklemmend en zangeres Milena Eva zingt de zaal hypnotiserend toe. De dag voor de show bracht de band nog de nieuwe ep PTSD uit en deze komt uiteraard in zijn geheel voorbij. Het is geweldig om te horen dat de nieuwe nummers net zo goed zijn als ‘Notes On How To Trust’ en ‘Spring’ van This Shame Should Not Be Mine (2022).

Als afsluiter vertelt Milena over haar ervaring met seksueel misbruik en zingt ze ‘On You’, het nummer dat daarover geschreven is. De zaal is muisstil, sterker gaat een take home message vandaag niet meer worden. “Was I supposed to be special? / Did I not meet your demand? /I've disappointed myself many times / but this is not me, it's on you.”

Voor het eerst moet er op Soulcrusher een keuze gemaakt worden: Plebeian Grandstand of Norn? Het wordt het Franse Plebeian in de Paarse Zaal die indruk maakt met onnavolgbare black metal en mathcore. Vanaf opener ‘Masse critique’ wordt het gaspedaal vol ingedrukt en nauwelijks nog achteromgekeken. Het is intens: de muziek is chaotisch, waarbij de hysterische drums regelmatig je enige houvast lijken. De vocalen van Adrien Broué schreeuwen wanhoop en de gillende elektronica brengen je alleen maar verder uit balans. Een overweldigende live-ervaring, maar echt tijd om bij te komen is er niet.

Gggolddd

Want ook de Britse post-hardcore band Svalbard komt om gas te geven. Met een nieuw album op zak, want op 6 oktober werd The Weight Of The Mask uitgebracht. De eerste recensies zijn niet misselijk, dus is het geen wonder dat het viertal vol zelfvertrouwen het podium op stapt. Onder aanvoering van de sympathieke Serena Cherry krijgen we aanstekelijke post-hardcore met post-metal en black metal elementen gepresenteerd. Het is al snel duidelijk waarom er geen maat op de band lijkt te staan, want met het nieuwe ‘Lights Out’ en het oudere ‘The Currency Of Beauty’ (When I Die, Will I Get Better? uit 2020) volgen hoogtepunten elkaar in rap tempo op.

‘Childhood Is A Knife In The Throat’, ‘Hope Is A Cancer’, ‘The Worst In Everything’: nee, voor de hoopvolle thematiek hoef je niet bij Rorcal te zijn. Als de Zwitsers hun avant garde metal inzetten, is het alsof er een trein door het publiek dendert. De combinatie van doom, hardcore en black metal is loeihard en op veel melodie is de band niet te betrappen. Wel varieert de band enorm in stijl en tempo: net als je lekker in de black metal dreigt te komen word je door een doom-passage omver gebeukt en wanneer er ook maar een kans bestaat dat je hoofd het tempo te pakken heeft, gooit drummer Ron Lahyani – die samen met gitarist Jean-Philippe Schopfer ook voor elektronische input zorgt – de boel weer compleet om. Een weergaloze set!

Svalbard

Voor het eerst: de Zwarte Zaal

Naast een Paarse en een Rode Zaal hebben we dit jaar voor het eerst de Zwarte Zaal in het café van Doornroosje. Zo staan er op de zaterdagavond vier extra acts die de grenzen van het festival nadrukkelijk opzoeken. De Nederlandse artiest Norn trakteert ons, gehuld in een mysterieus gewaad, op bezwerende teksten en ambient dronegeluiden, waarna de Spaanse Lys Morke met haar elektronica breekbare liedjes en haast dansbare tracks een duistere beat neerzet. De meeste indruk maakt Helen Money. De Amerikaanse weet verrassend spannende muziek met haar cello neer te zetten die perfect past tussen de andere sfeervolle Soulcrusher acts. Afsluiter van het podium is de Franse Mütterlein. Ook hij gooit hoge ogen met zijn overweldigende mix post-metal doom en noise.

Een monster dat uit de diepste krochten omhoogkomt

Er staat deze editie aanzienlijk minder doom geprogrammeerd dan een aantal jaar geleden, maar gelukkig is daar Ahab om wat funeral doom aan de line-up toe te voegen. In 55 minuten komen vijf nummers voorbij: het zegt genoeg over het tempo van de set en de diepe death metal grunts van Daniel Droste sluiten daar geweldig bij aan. Toch is er ook ruimte voor melodieuze gitaarpartijen, die de mystiek rond Antarctica, de oceaan en het lot van de Glen Carrig extra kracht bijzetten. Het Duitse viertal klinkt als een monster dat uit de diepste krochten omhoogkomt. Of als een schip, dat zich met moeite door een storm manoeuvreert, terwijl het publiek als gehypnotiseerd met de muziek meedeint.

De tweede IJslandse band dit weekend is Múr. Opgericht in 2021 en nog zonder releases op zak (vooruit, één Youtube video), maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door een gretige speelstijl. De groep presenteert een gevarieerde mix van metal, waar we onder meer post-rock, doom en sludge in herkennen. Het klinkt fris, en ook de opvallende toevoeging van een keytar voor extra dronegeluiden zorgt ervoor dat het geheel zowel heavy als avontuurlijk overkomt. Wanneer we het eerste album kunnen verwachten is nog niet bekend, maar we hopen dat ze deze live-ervaring goed naar een album kunnen vertalen!

Ahab

Een van de grote publiekstrekkers

In 2021 moest Enslaved nog afzeggen vanwege alle geldende restricties, maar dit jaar staan ze toch echt op Soulcrusher. En het moge dit weekend duidelijk zijn: aan alle shirts te zien is de band een van de grote publiekstrekkers. Echt een verrassende boeking mogen we de Noorse grootmacht dan ook niet noemen, maar het enthousiasme waarmee de band onder aanvoering van frontman Grutle Kjellson het podium op stapt en het nieuwe materiaal in de vorm van Heimdal (2023) zorgen ervoor dat niemand daar ook maar een seconde moeilijk over doet.

Want Enslaved weet als geen ander hoe je een goede show neerzet. Behalve nieuw werk is er ook nadrukkelijk ruimte voor traditionele black metal zoals ‘Allfǫðr Oðinn’ uit 1995 en ook het twintig jaar oude ‘The Dead Stare’ klinkt super. Het is een heel gevarieerde set, waardoor het werkelijk geen moment verveelt. Maar ook de bandleden zelf zorgen met aanstekelijk spelplezier dat het publiek werkelijk niets tekortkomt.

Wat kunnen we nog zeggen over Iskandr? Na zijn geweldige show op het Valkhof Festival afgelopen zomer willen we de show van vandaag ook niet missen. De kaarten liggen er natuurlijk wel anders bij: de knusse kapel heeft plaatsgemaakt voor een flinke zaal en het album Spiritus Sylvestris is ondertussen uitgebracht. Maar ook vandaag haalt Omar Kleiss uit de kast: behalve Mink Koops (drums, percussie) heeft hij vandaag ook Thomas Cochrane meegenomen, die met verschillende blazers de muziek van extra spanning voorziet. Wat niet veranderd is, is dat nummers als ‘Knagend Zout’ en ‘Hof Der Valken’ nog altijd geweldig klinken. Ook vandaag zet Omar weer een geweldig meeslepende show neer.

Enslaved

Cult of Luna

Net als Enslaved was ook Cult of Luna in 2019 op het Fortarock festival te bewonderen. En daar houden de overeenkomsten zo’n beetje op. Waar de Noren veel contact zochten met het publiek, daar verstoppen de schimmen van de post-metalgroep zich in het felle licht. Ook de gordijnen achter op het podium, die erbij hangen alsof er een allesvernietigende storm door de zaal heeft geraasd, zijn nauwelijks nog te zien door de rook en de lampen. Maar die storm, die moet nog komen en die komt opzetten onder de tonen van ‘Beyond II’ en ‘Cold Burn’ (beiden van The Long Road North uit 2022).

Geen grappen, maar rammen. Frontman Johannes Persson komt nog met enige regelmaat contact zoeken met het publiek, maar verder houdt de band zich op de vlakte. Cult of Luna blaast stoïcijns door een fenomenale set, waarbij alles in het teken staat van de muziek en de beleving. Bijzonder is de toevoeging van ‘Finland’, een nummer dat hiervoor al 3,5 jaar niet meer op de setlist heeft gestaan en waarbij het intro door de twee drummers echt geweldig klinkt. Het beste bewaren de Zweden echter voor het laatst, als ze ‘Beyond I’ geweldig laten overlopen in ‘Blood Upon Stone’.

Een zanger loopt het podium op en begint ons als een bezetene zijn teksten toe te schreeuwen, terwijl een spannende backing track ons in de krankzinnige wereld van LLNN zuigt. Nog voordat de complete band op het podium staat en ‘Imperials’ inzet, is de toon al gezet. De Denen komen ons uitdagen, ons uit onze comfort zone trekken en ons overweldigen met alles wat ze kunnen geven. Zanger/gitarist Victor Kaas blijft in zijn rol, terwijl de sludge, drone, hardcore en black metalinvloeden ons omver blazen. Ook de geweldige synths van Ketil G. Sejersen dragen bij aan de onheilspellende stemming waarmee we Soulcrusher in stijl afsluiten.

Cult Of Luna