Drift: na 20 jaar volwassen, maar niet minder ambitieus Drift: na 20 jaar volwassen, maar niet minder ambitieus

Maar ook het karakter van Drift is belangrijk, al geeft Mauke wel toe dat dat de afgelopen twintig jaar is veranderd: “Brent (Roozendaal – red.) en Diede (van Overbeek – red.) waren in het begin persoonlijk het gezicht van Drift en namen de mensen op sleeptouw. Maar op een gegeven moment groei je natuurlijk en wordt je relatie met het publiek anders. Minder persoonlijk, maar op dat moment heeft Drift zich onderscheiden door heel menselijk te blijven, zich kwetsbaar op te durven stellen en de relatie met de bezoeker te behouden. Drift voelt als een goede vriend die je een paar keer per jaar opzoekt.”

Wat dit jaar opvalt aan het programma, is dat er meer is dan alleen het festival op het Vasim-terrein. Zo vertoont arthouse LUX in de week voor het festival de film Sisters with Transistors over vrouwelijke pioniers in de elektronische muziek. Ook is er in Doornroosje een heuse ‘rave workshop’ en ontvangt het poppodium een avond later Plaid, een legendarisch duo dat dertig jaar geleden - toen nog als onderdeel van de groep The Black Dog - aan de wieg stond van de Intelligent Dance Music.

Op deze manier betrekt de organisatie van Drift meer spelers uit Nijmegen bij hun festival. Mauke: “Als je ziet wat een potentie een stad als Nijmegen heeft, is het nog steeds een onontdekte parel in Nederland. Zeker op het gebied van dance. Mensen in Gelderland weten wel wat er allemaal in Nijmegen gebeurt door het jaar heen, maar in de Randstad of verder naar het noorden vaak niet. Het is een missie om Nijmegen op de kaart te zetten.”

Ook de lokale dance kan wat Mauke betreft nog wel eens een zetje gebruiken: “We merken dat het niveau van lokaal talent en het niveau dat we vereisen om op een grote area op Drift te draaien soms nog best wel ver uit elkaar liggen. Of juist dat de artiest wel klaar is voor Drift, maar nog niet kan doorstromen naar de rest van Nederland. Op dat moment zouden we kunnen helpen om deze artiest zich meer in the picture te laten spelen.”

Mauke gaat verder: “Dit kan door een artiest te programmeren, maar ook door met andere organisaties mee te denken en samen te werken. Bijvoorbeeld door hen een area te laten hosten, of samen een bootfeest of een afterparty te organiseren. Zo kunnen wij een grote rol in spelen in talentontwikkeling.” Stef vult aan: “Op het moment dat Drift startte, waren we vooral druk bezig met groeien. Nu zijn we gesettled en kunnen we dat soort dingen echt gaan omarmen.”

Maar voordat we naar de toekomst en ambities van Drift gaan kijken, vragen we eerst nog naar de hoogte- en dieptepunten die ze met de organisatie hebben meegemaakt. De vraag kan rekenen op gelach en zoals de hele avond zitten de heren duidelijk op een lijn. Jos: “Misschien het grootste hoogte- en dieptepunt tegelijk met de annulering?” Mauke bevestigt: “Dat was voor mij een bijzonder moment.” We worden meegenomen naar het Drift Festival van 2019, de eerste tweedaagse editie van het festival. Althans: dat was de bedoeling. “We zijn ondertussen pro’s met evenementen die noodgedwongen niet doorgaan,” aldus Jos met een gezonde dosis zelfspot.

In 2019 zag alles er goed uit. Drift zat na twee ontzettend goede edities op rozen en was klaar voor een volgende stap. Het Drift Festival kreeg er een tweede volwaardige dag bij en werd de dag ervoor afgetrapt met een openingsconcert. Voor Mauke betekende dat vol aan de bak: “We hadden groots uitgepakt, ook met het programma. Ik was toen marketing & communicatie manager en dat was ontzettend zwaar. Er waren zoveel nieuwe uitdagingen, zoveel dingen om te vertellen en tegelijkertijd moesten we twee keer zoveel kaarten verkopen.”

Want een tweede dag betekent niet simpelweg twee keer doen wat je normaal doet. Mauke: “het is een totaal nieuw concept. Mensen benaderen het echt als een weekendfestival, dus moet je als organisatie ook met een overkoepelend verhaal komen en mensen op een andere manier meenemen. Ook zijn er andere budgetten, dus andere mogelijkheden. Productioneel en financieel gezien haal je je van alles op de hals, je weet niet wat je overkomt. Voor het publiek zag het er allemaal goed uit, maar voor ons was het echt strijden.”

En toen kwam daar nog een nieuwe uitdaging bij: noodweer in Nijmegen. Een weekend eerder kwam het Fortarock festival nog goed weg (de headliner van de tweede dag moest een kwartier eerder stoppen), maar Drift werd niet gespaard. Jos: “Op woensdagmiddag waren er al mini-tornado’s op het terrein geweest, op donderdagmiddag zagen we dat het echt niet de goede kant op ging.” Stef: “De voorspelling was dat het op vrijdag al zou gaan stormen, maar dat er zaterdag nog een schepje bovenop zou komen. Windkracht 8, dan moet alles plat en worden de tenten weer afgebroken."

Uiteindelijk maakt de organisatie tijdens het openingsconcert de call dat de zaterdag niet door zou gaan. Maar daarmee was de kous bij lange na niet af. Jos: “De zondag was oorspronkelijk kleiner dan de zaterdag. Dit werd omgedraaid, zodat mensen met zaterdagtickets op zondag konden komen. Maar waar halen we het personeel vandaan? En kunnen de artiesten van zaterdag ook op zondag? De manier waarop we als een soort van crisisteam alles in een paar uur geregeld hebben, daar zijn we als team zo sterk eruit gekomen.”

Mauke: “Op dat moment merk je dat er geen weg terug is. Het moet op dat moment gebeuren, iedereen staat onder druk. Er hangt zestien jaar ondernemen vanaf, dat in een keer weggevaagd kan worden. Dan zie je wat je aan iemand hebt, wat voor vlees je in de kuip hebt.” De ontlading voor zowel de bezoekers als het team op zondag is logischerwijs enorm. Al kijkt het team ook wel met plezier terug naar de zaterdag. Jos, lachend: “Natuurlijk waren de artiesten er gewoon, dus daar zijn we mee gaan eten. Het feest erna was waarschijnlijk de duurste Drift afterparty ooit!”

Een jaar later werd het mogelijk nog zwaarder: de coronapandemie zou de sector twee jaar lang bijna helemaal tot stilstand laten komen. Jos: “Van alle jaren dat ik ondernemer ben, is het vervelendste moment dat heb ik meegemaakt dat we met al onze ZZP’ers een call hadden en dat we moesten zeggen, ‘we hebben nu niks’. Dat vond ik wel echt een heftig moment.” Ook Herfstdrift 2021, dat op het allerlaatste moment niet door mocht gaan, zit nog vers in het geheugen. Stef: “Drie maanden van tevoren hak je toch de knoop door, en in plaats van 6 tot 8 maanden heb je nu 2,5 maand waarin alles geregeld moet worden. Je regelt alles met de leveranciers en dan hoor je vier dagen voor de opbouw dat het toch niet door kan gaan. Dat was zeker een van de grootste dompers.”

Maar als er vanavond iets opvalt, is het hoe positief de heren in het ondernemen staan. Ieder dieptepunt, hoe vervelend ook, is tegelijkertijd een kans en helpt Drift als organisatie verder te ontwikkelen. Zo ook de coronapandemie: de rust die dit noodgedwongen met zich meebracht, werd door de organisatie gebruikt voor zelfreflectie. En daar zijn ze erg enthousiast over. Mauke: “Op een bepaalde manier is Corona het beste wat ons had kunnen overkomen. Zonder de gigantische, negatieve impact te bagatelliseren die het op de sector, het bedrijf en alle individuen die verbonden zijn aan Drift heeft gehad, moeten we niet onderschatten wat de waarde is van dat je opeens verplicht bent om stil te staan.”

Dat vergt wel een nadere toelichting. Mauke: “Het gaat goed, je organiseert hartstikke leuke evenementen en je rent eigenlijk van evenement naar evenement. We namen niet eens de tijd om een succesvol gelopen festival goed te vieren met elkaar, want dan zaten we alweer in het volgende traject. Heel intensief, leuk, maar je loopt jezelf ook voorbij.” En dus gingen ze terug naar de basis om de identiteit van Drift in kaart te brengen. Wie zijn we? Waarom doen we dit? Waarom stoppen we ons hart en ziel hier in en hoe uit zich dat? Hoe komt dat tot zijn recht en wat zijn de producten die daar uit komen?

Het enthousiasme waarmee Mauke over het proces verteld werkt enorm aanstekelijk: “Na 18 jaar hadden we nog steeds maanden nodig om het op papier te krijgen. Onze identiteit is de basis. Nu weten we wie we zijn, wat ons vertrekpunt is, wat we willen en gaan doen de komende jaren, waar we naartoe gaan werken en hoe we ervoor zorgen dat we die doelstellingen gaan realiseren. Dit is de grootste stap die we hebben gemaakt, we kunnen nu alles uitleggen: wat onze doelstellingen zijn, wie of wat we daarvoor nodig hebben. En we weten dat het kan, dat geeft veel vertrouwen en positieve werksfeer.”

Maar levert het ook verrassingen op? Kom je dingen over jezelf te weten die je ervoor niet wist? Mauke: “Er zijn natuurlijk geen dingen uit de lucht komen vallen, maar het is wel moeilijk om de juiste woorden om het op papier te zetten. Elk begrip afwegen, dat is een megakritisch proces. Het levert geen verrassingen op, maar wel een groter besef. Je leert wat je kerncompetenties zijn en wat de waarde is voor je team en de bezoekers. Mede dankzij dit proces zijn we open geweest naar onze bezoekers en hebben we tijdens de pandemie een brief aan hen geschreven, waarin we gewoon vertelden dat we het even niet meer wisten en wat we voelden.”

Zo is men als organisatie juist gesterkt teruggekomen. De artiesten zelf hebben echter ook een flinke tik te verwerken gekregen natuurlijk, met een periode waarin de clubs een lange tijd gesloten zijn geweest en hits moeilijk op de dansvloer konden ontstaan. Ook waren dj's lastiger live te bekijken voor de programmeurs. Maakt dat het op dit moment moeilijker om een line-up samen te stellen voor een dance-festival? Volgens Mauke valt dat wel mee: "Jesper, onze programmeur programmeert al vele jaren en wij hebben zelf natuurlijk een gigantisch netwerk aan artiesten en agencies opgebouwd. Een goeie dj verjaart niet in twee jaar tijd. Er zijn ook gigantisch veel artiesten die in coronatijd toch nieuwe dingen hebben gedaan en er zijn her en der ook plekken geweest waar eventjes gefeest kon worden. Natuurlijk heb je wat meer complexiteit met bepaalde boekingen die je doet, want elk land heeft weer andere maatregelen. Maar als we het echt hebben over de vraag of we wel genoeg kwaliteit kunnen waarborgen, dan is dat echt geen probleem. Ik denk echt dat dit een van onze allerbeste programma's ooit is."

Drift viert dit jaar haar twintigste verjaardag. Valt er al iets te zeggen over de komende twintig jaar? Denkt men als organisatie bijvoorbeeld aan schaalvergroting? Mauke: "Ik denk dat wij deze evenementen organiseren omdat wij heel gelukkig worden van iets en we hebben ontdekt dat we in staat zijn om andere mensen daarmee te inspireren. Dit zal voor de komende twintig jaar net zo goed de rode draad zijn. En uiteindelijk verandert een maatschappij tijdens zo'n periode ook aan alle kanten en zullen wij mee veranderen. Zolang wij de capaciteit hebben om mensen te kunnen blijven inspireren met dingen waar wij warm van worden dan is het goed. In welke vorm we dat gaan doen zal de toekomst uitwijzen. Jos vult aan: "Als de afgelopen tijd ons iets heeft geleerd dan is het dat onze wendbaarheid veel belangrijker is dan onze lange termijnplanning." Mauke: "Natuurlijk hebben we wel bepaalde ambities. Zoals voor hoe het festival er de komende vijf jaar bij staat. Maar over twintig jaar... Durf te dromen, maar het is niet onze ambitie om te zeggen 'we worden de nieuwe Tommorowland'."

De organisatie heeft wel aangegeven dat ze zich minder gaan richten op clubnachten. Mauke licht toe: "We richten ons nu eigenlijk op het drietal evenementen die de Drift-identiteit in de best mogelijke vorm vatten. Dus Drift Festival, Drift Op De Boot en Herfstdrift. In een soort drieluiksvorm omvatten die het totaalplaatje van Drift. Jos: "In die evenementen kunnen we echt doen waar we goed in zijn en echt een meerwaarde bieden voor onze bezoeker. Door de focus te leggen op die drie dingen kunnen we zoveel meer daarin."

Mauke: "Je kunt aan een stuk door aan één evenement werken. Alle pijlen zijn nu bijvoorbeeld gericht op Drift Festival in plaats van dat we er ook nog twee clubnachten tussendoor moeten fietsen. Natuurlijk vinden er voorbereidingen van toekomstig evenementen plaats, maar er is zoveel meer aandacht voor het festival nú en ik durf met zekerheid te zeggen dat dit Drift Festival met afstand de beste editie tot nu gaat worden. Natuurlijk heeft dat te maken met het voortraject en de stappen die we hebben gemaakt, maar zeker ook met de hoeveelheid aandacht die naar dit evenement kan gaan."

En dat brengt ons bij de komende editie die zaterdag 11 juni is. Wat kunnen we daarvan verwachten en in welk opzicht gaat het verschillen van voorgaande edities? Stef vertelt over de artistieke invulling: "Begin dit jaar zijn we begonnen om naast onze identiteit ook onze artistieke visie op papier te zetten. En dan zo breed mogelijk, dus dat we echt inzoomen op elke area: Wat gaan we daar doen? Met welke redenen doen we die dingen? Je kunt zo de beleving beïnvloeden voor de bezoeker. Door bijvoorbeeld ander soort podia te ontwerpen. Gebruik te maken van de zon, van de wind. De podia zijn wat groter. Er is een area waar de dj in het midden staat met alle bezoekers er omheen, dat is ook een nieuwe beleving bij Drift. En elk podium dat we hebben gaat straks een bepaald karakter ademen waar we op proberen door te bouwen. We maken investeringen in materialen die je op een andere manier weer kunt gebruiken bij bijvoorbeeld Herfstdrift. De ene keer zie je het op een area, dan weer in een tent en een andere keer zie je het terugkomen bij de entree. Jos: "Ook vanuit een duurzaamheidgedachte is dat heel fijn.

Mauke: "Op die manier prikkel je mensen ook. Je ziet eerst iets in de ene vorm en een half jaar later in een andere vorm. Het is ook wel de wens dat de bezoeker echt geïnspireerd naar buiten gaat omdat hij of zij iets heel bijzonders gezien, gehoord of geleerd heeft. We zijn wel kritisch op hoe de evenementensector zich aan het ontwikkelen was vóór corona. De spanningsboog van de bezoeker is veel korter geworden. Het aanbod is gigantisch en mensen worden constant geprikkeld. Ondanks dat we Drift om te Dansen heten wil je mensen toch even laten stilstaan en een stukje bezinning bij de bezoeker bewerkstelligen op welke manier dan ook."

En tenslotte rest ons nog de uiterst subjectieve vraag wie of wat we 11 juni écht niet mogen missen. Mauke heeft nog een tip: "Wij doen dit jaar een area in samenwerking met De Achtertuin en Doornroosje. Op dat podium laten we elektronische muziek samenkomen met een ander component. Dat kan iets cultureels zijn, of een muzikale stijl. In de essentie steeds iets dat wat verder van Drift ligt, maar dat in zo'n jasje wordt gegoten dat het echt heel erg vernieuwend is, waarmee we ook willen bijdragen aan de ontwikkeling van progressieve elektronische muziek. Zodoende staat daar dus een podium met Gabber Modus Operandi: Indonesische hardcore; spiritueel; waanzinnige muziek en ook de performance is een van de meest energieke dingen die je je kunt voorstellen. Dat vind ik heel tof, maar ook bijvoorbeeld Oceanic die samen met Greetje Bijma komt optreden. Letterlijk twee generaties die samenkomen. Vocaal en elektronisch. Dat is gewoon iets nieuws en dat wij dat kunnen laten zien als een van de eerste festivals in Nederland vind ik wel heel vet!"

Op 11 juni 2022 mogen we dan eindelijk weer langs bij die goede vriend in Nijmegen. Het enthousiasme waarmee Jos, Mauke en Stef over de organisatie vertellen werkt aanstekelijk. En of het nou over het nieuwe podium, hun identiteit of een enorme domper gaat, alles is uiteindelijk een essentieel onderdeel van Drift en wordt waar nodig omgezet in iets positiefs. Met een directie die het werk - nee, hun passie - op deze manier benadert ziet het er voor de komende twintig jaar bijzonder rooskleurig uit.