Uit de speakers klinkt een soundscape van rammelende sleutelbossen en in het slot vallende deuren wanneer het binnenstromende publiek in duo's plaatsneemt aan de over de zaal verspreide zitplaatsen - geheel conform de huidige corona-eisen. Gebonden aan onze stoelen dus. De genadeloos koele airco van Doornroosje, die waarschijnlijk op een pre-corona-bezetting van de zaal is berekend, draagt onbedoeld nog eens extra bij aan een ijzige gevangenissfeer.
Toen Rocco Ostermann en Wout Kemkens (o.a. Donnerwetter) dit voorjaar onder de naam De Niemanders hun gelijknamige album uitbrachten werd hun bijzondere concept, waarbij is samengewerkt met (ex-)gedetineerden en hun ervaringen achter de tralies als uitgangspunt diende, met veel lof ontvangen door de landelijke pers. Vanavond waren we in een uitverkocht Doornroosje getuige van de eerste in een reeks concerten die zich tevens binnen de muren van enkele gevangenissen zal voltrekken. In het kader van de Basis Sessies wordt er vanavond na afloop van de set nog extra stilgestaan bij het verhaal áchter de muziek.
Het concert
De Niemanders
Vrijdag 11 september 2020
Doornroosje Nijmegen
Energieke chaos
De vijfkoppige band, die vanavond naast Ostermann en Kemkens bestaat uit Bram Knol (drums), Jarno van Es (toetsen) en Erik Harbers (bas) wordt op het podium ondersteund door een tweetal performers die de muziek voorzien van dans en gesproken intermezzo's waarin de ervaringen van gedetineerden zijn opgetekend. Na de energieke surfrock-achtige chaos van instrumentale opener 'Skycrasher' gaan we direct door naar de al even snelle single 'Van Niets Naar Iets'. Het baritone stemgeluid van Ostermann krijgt in het meer ingetogen 'Die Ogen' extra ruimte, maar bij het groovende 'Foute Shit' en 'De Lijnen Staan Open' gaat het tempo weer omhoog.
Stoelgebonden
"Hoe voelt 't dat je nou zélf zit?" legt Ostermann ons halverwege voor in een van de schaarse momenten dat het publiek direct wordt toegesproken. De wat afstandelijke presentatie, enigszins in contrast met zijn optredens met Donnerwetter, sluit echter uitstekend aan bij het thema van deze avond.
Bij het pompende 'I Won't Break' gaat men over op Engels, 'Kopfkino' wordt gezongen door Kemkens en het Het klagende 'Walk a Mile' wordt versterkt door een subtiele minimale belichting. Het is echter bij het eind van het rustig opbouwende, maar uiteindelijk tot een opzwepend crescendo rijzende 'Joe' dat we als stoelgebonden publiek het hardst op de proef worden gesteld om bij al dit energieke gitaargeweld niet uit onze stoelen te springen. Een absoluut hoogtepunt van de avond.
Setlist
- Skycrasher
- Van Niets naar Iets
- Die Ogen
- Foute Shit
- De Lijnen Staan Open
- De Ballade van het Zwarte Schaap
- Wakkermaker
- I Won't Break
- Kopfkino
- Walk a Mile
- De Blauwe Zak
- Joe
- De Mier
Er volgt nog een subtiel dans-intermezzo, waarna de indrukwekkende show wordt afgesloten met het haast afrobeat-achtige 'De Mier'. Een gunstige bijkomstigheid van een zitconcert is de mogelijkheid tot een staande ovatie. Al zijn de regels daarvoor vanavond net zo onduidelijk als de openingstijden van de bar en komt ze helaas om die reden waarschijnlijk wat treuzelend op gang. een keerzijde van onze éigen lockdown.
Panelinterview
Na afloop van het concert is er na een korte pauze tijd voor een panelinterview over de achtergrond achter dit bijzondere project. Het interview is met Ostermann en Kemkens, en met ex-gedetineerde Edwin, die nauw bij de totstandkoming van de plaat betrokken was en vanavond de gesproken intermezzo's verzorgde. Ook de samenwerking met de gevangenen komt aan bod. Over het winnen van hun vertrouwen en het ontvouwen van hun verborgen muzikale capaciteiten. Er is inmiddels een podcast-serie en er wordt gehint dat er nog genoeg materiaal is voor meerdere potentiële albums.
Het bijzondere concept van De Niemanders weet zich vanavond in Nijmegen uitstekend te vertalen naar een live-perfomance. Op plaat en podium vinden we dezelfde combinatie van beklemming en rauwheid. De persoonlijke verhalen van gedetineerden staan daarin absoluut centraal, maar ergens draagt het diep van binnen een kleine metafoor voor de situatie waarin we ons in deze tijd even allemaal bevinden.