Na tien jaar is BOT nog lang niet versleten Na tien jaar is BOT nog lang niet versleten

Tomas Postema: “Als je naar BOT gaat kijken, zie je instrumenten, machines, soms zijn het bijna een soort robots die allemaal iets uitvoeren. Alles maakt muziek, speelt liedjes, maar dan op de minst logische manier die je kan bedenken, op de meest omslachtige manier, waardoor het heel erg theatraal wordt.”

Job van Gorkum: “De missie is altijd geweest om geluiden te zien ontstaan. Een piano moet je eerst openslopen voordat je ziet dat de hamers op snaren slaan. Je kan het muziektheater noemen, maar het is ook een bandoptreden, een soort Stop Making Sense van de Talking Heads. Het is theatraal en we denken goed na over de volgorde van de liedjes, maar het is enkel muziek, het zijn alleen maar liedjes.”

Job: “We hebben bijvoorbeeld een liedje met een accordeon die uit zichzelf speelt (Job doet een zuchtende noot van een accordeon na).”

Tomas (lachend): “Dat is ook ongeveer wat ie kan, meer niet.”

Job: ”Tomas maakt daar dan een liedje op, maar dat ding wordt steeds trager. Die heeft inmiddels een beetje haar oude dag en dat merk je dan ook aan het liedje. Voor ons moeten die machines iets zijn waar je ontzettend rekening mee moet houden. Als die machines perfect zouden zijn, dan is de lol voor ons eraf. Dus wat we altijd bij de hand hebben is een aantal dingen. Tie-rips, een rol gaffa-tape…”

Tomas: “…en sleuteltje dertien!”

Job: ”En we moeten altijd weten waar de stoppenkast zit en wat je moet doen als de stroom uitvalt of als er kortsluiting is. Tijdens de première van LEK op Oerol gooide ik op de climax bekkens door een elektriciteitssnoer heen…”

Tomas: “…en door de audiokabel tegelijk…”

Job: “Toen viel alles uit dus.”

Tomas (grinnikend): “Dat zijn wel dingen die op zich echt niet hoeven. Maar het kan gebeuren, en dan moet je door.”

Tomas: “Toch zijn dat vaak dingen die gebeuren op de plekken waar je met RAMKOERS staat. We stonden een keer in Stockton, een Engels oud mijnwerkersstadje, straatarm, iedereen werkeloos…”

Job: “…kapotte tanden, overgewicht, lelijke winkels…”

Tomas: “Wat een naarheid was het daar op straat. En daar hebben ze eens per jaar een festival, om die mensen daar toch wat te bieden. Op de eerste dag zat de tribune gewoon vol met zo’n 180 toeschouwers, maar hoeveel waren er opeens op tweede dag? Meer dan duizend?”

Job (lachend): “En die stonden allemaal om ons heen en dat kon helemaal niet! Want Geert verstopt zich altijd ergens aan het begin van de voorstelling. Dus hij dacht: ik ga wel in de DIXI zitten, zo’n wc’tje. Dus hij zat daarin, maar toen kon hij er niet meer uit.”

Tomas: “Ja, want er stonden gewoon vijfhonderd man voor.”

Job: “Het kon gewoon absoluut niet en het was ZO leuk! En die mensen genoten zo. Het is ook een voorstelling waarin we allemaal dingen verstoppen en tevoorschijn halen, en die vielen allemaal in het water want iedereen stond gewoon naast je of achter je te kijken.”

Tomas: “Maar het bleef overeind staan en dat is het grappige van RAMKOERS.”

Job: “Het is nog niet zover dat we de RAMKOERS langzamer moeten gaan spelen, maar er gebeuren wel dingen. Er is een keer een stamppijp, een grote buis van tweeënhalve meter hoog op mijn been gevallen. Daardoor had ik een enorme beenwond tijdens een voorstelling, dus ik heb al een litteken op mijn been dankzij RAMKOERS. Ik draag de voorstelling met me mee.”

Tomas: “Dat was de enige keer dat we een voorstelling hebben moeten afblazen.”

Job: “Je moet ook wel aan je conditie werken voor RAMKOERS. Ik ben nu weer aan het fietsen.”

Tomas: “Ja en ik ben weer aan het hardlopen. Er komt weer een tourneetje RAMKOERS aan, dan moet je gewoon in shape zijn.”

Job: “Want ik voel me ook wel een beetje Mick Jagger worden, je moet zorgen dat je toch enigszins fit blijft.”

Tomas: “LEK was wat meer naar binnen gekeerd. We willen nu wel weer een meer brutale voorstelling maken, à la RAMKOERS. Daarnaast willen we op alle fronten meer de diepte in. Muzikaal, theatraal, beeldend.”

Job: “We willen ook meer gaan doorcomponeren. Dat hebben we geleerd van de opera waar we onlangs aan meegewerkt hebben (Wij De Verdronkenen, met Walpurgis en Kloppend Hert, red.), dat zet je aan het denken: oké, we hebben mooie liedjes, maar kunnen we die liedjes niet eens door elkaar knippen?”

Tomas: “Of stukken muziek maken die een kwartier duren?”

Job: “Of een voorstelling maken die als een naald op een plaat die blijft steken en dan opeens overschiet naar een ander nummer, en weer terug.”

Tomas: “Daarnaast zijn we ook steeds meer bezig met kennisoverdracht. Bijvoorbeeld bij de muziektheateropleiding hier in Arnhem. Daar krijgen studenten tegenwoordig zelfs wel eens feedback dat het wel wat meer BOT mag.”

Job: “We willen ook meer samenwerken met andere groepen. We hebben een lijstje, maar die gaan we natuurlijk niet noemen. Er is er eentje waarvan we hopen dat het toch eens een keer iets op moet gaan leveren. We hebben al een tijdje contact met de het brein van de wereldberoemde theatergroep Les Machines uit Nantes. Het zou superleuk zijn om, als hij het ziet zitten, samen met ons een enorm spektakel neer te zetten met zijn briljante machines er ook bij.”

Job: “We zijn een soort band waar muziekliefhebbers van genieten, dat merken we altijd. Neem bijvoorbeeld een Lesliespeaker, zo een die bij een Hammondorgel zit, een ronddraaiende speaker die normaal gesproken in een kist zit, wij pakken dat uit en maken het groot. Wij maken daar een vuurtoren van.”

Tomas: “En dat vindt iedereen met een hart voor muziek een genot om naar te kijken. Het is misschien wel een beetje vergelijkbaar met het verschil tussen cd’tje opzetten of naar een orkest gaan kijken. Live is geweldig omdat je erbij bent, omdat het fout kan gaan. En het gaat goed en dat is dan extra tof. Dat is bij ons allemaal erg uitvergroot. Dus je ziet en je maakt mee en je ruikt het zweet van het maken van de muziek. Tegelijk blijft het altijd om muziek gaan. Iedereen die van livemuziek houdt, kan denk ik RAMKOERS waarderen. Het is eigenlijk fundamentalistische livemuziek, extreme livemuziek.”