3voor12 Gelderland treft Jellephant-frontman Jelle Haagsma op zijn nieuwe adres aan de zuidrand van het Arnhemse Spijkerkwartier; een gezellige maar niet al te grote zolderkamer. Jelle heeft op allerlei fronten een intensieve tijd achter de rug: in een jaar tijd heeft hij maar liefst vijf platen uitgebracht, is de bezetting van zijn begeleidingsband The Phantoms grotendeels gewisseld en is een liefde stukgelopen. Jelle, gekleed in een groen jack en een zwart t-shirt van New York Dolls, schenkt een kop thee en een glas witte wijn in. Aan het houten bureautje bij het raam kijken we terug en vooruit.

Jelle, om te beginnen: het is vandaag 10 mei 2019 en je brengt met Pin je vijfde plaat uit sinds 11 mei 2018. Dat zijn precies 365 dagen. Hoe komt het dat je ineens zoveel materiaal uitbrengt?

Jelle begint te grinniken voordat hij droogjes antwoordt: “Dat is helemaal toevallig… Ik had een heel lange tijd niets geschreven. De eerste van dit vijftal, Skeletons, bestaat uit oud materiaal. Daarna volgde de plaat met demo’s waarvoor ik stapels cassettebandjes heb doorgeplozen. Afgelopen zomer kon ik na vier jaren weer liedjes schrijven, waarna Dull Planet best snel rond was. Tussen november en maart heb ik ongeveer 24 liedjes geschreven voor de laatste twee akoestische platen.”

5 platen in 365 dagen

  • 11 mei 2018: Skeletons
  • 11 november 2018: 4 Track Demos
  • 1 februari 2019: Dull Planet/Rotten Waves
  • 30 april 2019: Itch
  • 10 mei 2019: Pin

En hiermee is het op voor de komende tijd?

Jelle: “Met Pin die vandaag is uitgekomen is het nu inderdaad op.” Lachend: “Ik kijk uit naar het moment dat het weer gaat lopen…”

© Eric Veltink

Jellephant

Wat zijn die momenten dat het weer gaat lopen? Is het zo dat als het met jou wat minder gaat het met de creativiteit juist wel goed gaat?

Jelle staart even naar het plafond: “Ja, ik denk het. Met die twee akoestische albums van de afgelopen week is dat wel zo geweest. Dat was een verwerkingsproces dat in liedjes is gestopt. Daarom ging het zo snel en daarom was het ook snel afgelopen; het had met het stuklopen van een liefde te maken en ik schreef twee, drie liedjes per week. Na die 24 liedjes stopte het en was ik er overheen.”

In 2016 werd Kick The Swamp! door 3voor12 Gelderland verkozen tot Plaat van het Jaar. Het is geen Edison maar het is wel uitgesproken erkenning. Wat heeft dit voor je betekend?

Jelle: “Dat voelde heel fijn en dat zijn ook de dingen waar je soms wel op hoopt. Ik weet wel dat sommige mensen mijn muziek wel leuk vinden, sommige mensen luisteren het zelfs. Het is erg plezierig als dat zo letterlijk bevestigd wordt.” 

Heeft het je beïnvloed in de manier waarop je muziek maakt of kijkt naar je eigen ambities?

Jelle: “Nee, dat is altijd een beetje hetzelfde: ik vind het zelfs soms een beetje irritant aan mij hoe eigenwijs ik ben. Iedere plaat is toch weer fucking anders. Dat is niet altijd even handig, maar ik doe het toch en kan er niets aan doen. Richting boekers en festivals moet ik dus wel duidelijk aangeven wat ze kunnen verwachten. Dull Planet ligt in het verlengde van Kick The Swamp! met wat meer surf en een iets hoger tempo en ik dacht: ‘dit is het!’. Vervolgens schrijf ik 24 akoestische liedjes en denk ik: ‘dit is het ook!’. Ik wil alles kunnen doen en dat is elke keer ook weer anders.”

De afgelopen tijd heb je afscheid genomen van drie bandleden. Waren het die twee akoestische platen waardoor zij dachten ‘bekijk het maar Jelle’?

Jelle lachend: “Het is iets dat er al een tijdje aan zat te komen en het is niets naars of zo. Ieder heeft naast Jellephant ook zijn eigen projecten. De mogelijkheden die de bandleden hadden om er vol voor te gaan waren soms beperkt. Hierdoor lag de band af en toe stil. Dat is logisch en ik neem het ook niemand kwalijk, maar…” Jelle laat een korte pauze vallen. “…ik wil wél gaan. Ik wil dat mijn band bovenaan die prioriteitenlijstjes staat."

"Omdat de band soms stagneerde, hebben we erover gesproken. De anderen konden prima zo doorgaan en hebben aangegeven dat ik de keuze moest maken. En die heb ik gemaakt. Dat was best moeilijk want ik speel al acht jaar met Erik (Oexman, drummer) en zes jaar met Pim (Walter, bassist). Dat is lang. En het was dus wrang, maar ook nodig om de band verder te kunnen laten groeien. Ook Mischa (Hager, gitarist) heeft vervolgens de band verlaten, omdat hij vond dat hij niet kon bieden wat ik nodig had. Hij wilde me daarmee ook een echt frisse start geven.”

Tijd voor nieuw bloed dus. Hoe staat Jellephant er als band voor op dit moment?

Jelle: “Het begint al flink vorm te krijgen. Ik vind het inefficiënt om te blijven zwelgen in verdriet hierover en probeer daarom ook vrij snel verder te gaan. Op dit moment repeteer ik met Joey Pechler (Paracetamøl) en Guus van Tiem (Paracetamøl, Fumes). Zij stonden bovenaan het lijstje van Chris (Christopher Kalkman, gitarist) en mij en het werkt heel goed.”

© Eric Veltink

Jellephant

Ik hoorde onlangs een super leuk interview van jou met Radio Aardpeer. Daarin kwamen ook enkele invloeden voorbij waarvan ik er enkele niet kende. Welke twee bands zou je willen aanbevelen?

Jelle antwoordt enthousiast: “Als eerste Californian Sleepovers. Daar is vrijwel niets over te vinden op internet en ze hadden slechts iets van twintig likes op Facebook, maar zijn nu helemaal verdwenen. Hen kan je vinden via hun Bandcamp of via Spotify. Een andere artiest die ik echt te gek vind is Melaina Kol, een Amerikaanse jongen die akoestische lo-fi bedroom pop maakt. Die gast heeft al super veel gemaakt. Fucking fantastisch en echt super mooi!” ( > interview van Jellephant met Radio Aardpeer)

Is er een link te leggen tussen zijn muziek en Itch en Pin?

Jelle: “Die link is wel te leggen, hij heeft mij best wel beïnvloed. Vooral ook omdat het best wel impulsief en losjes klinkt. Dat probeer ik ook te doen. Itch en Pin heb  ik vrij direct opgenomen: als het ok is dan is het goed. Als ik een goeie take had gemaakt ging ik het dus niet nog eens twintig keer proberen om het net iets beter te doen.”

Denk je dat je juist ook iets kwijtraakt als je te lang doorpielt?

Jele: “Dat denk ik zeker. Toen ik even geen woonruimte had heb ik op de slaapkamer van Chris veel nummers opgenomen met een ontzettend slechte microfoon die ik hem een keer heb gegeven omdat ik hem te slecht vond. Die opnames heb ik gehouden zoals ze waren en later alleen een klein beetje gemixt. Daar is verder niets meer aan gedaan, het was gewoon goed."

"Ik schreef die liedjes, nam ze binnen een kwartier op en dezelfde avond was het klaar. Daardoor bleef het heel erg oprecht. Een momentopname. Verdere aankleding zou het alleen maar afstandelijker maken dan nodig is.” Jelle vervolgt: “Dat proces voelde als iets heel goeds. Het schepte ruimte en zorgde ervoor dat ik weer een avondje kon uitzitten. Het is een heel raar proces geweest, heel anders dan bij de andere albums.”

Ik heb het idee dat je met de laatste twee platen ook terugkeert naar waar het ooit mee begon, de periode van Trampoline Mind. Hoe zie jij dat?

Jelle: “Dat snap ik wel. Maar ik denk dat ik met deze lofi akoestische albums nu wegkom met iets waarmee ik eerder minder goed wegkwam. Daardoor realiseer ik me nu weer dat ik ook akoestische liedjes kan schrijven. Ik ben dat heel lang vergeten, heb er geen aandacht aan geschonken. En het is juist heel fijn, want dit soort liedjes kun je heel snel maken en uitbrengen en dan is het al klaar.”

© Eric Veltink

Jellephant

In hoeverre is het schrijven van liedjes nu anders dan in de periode van Trampoline Mind?

Jelle: “Ik durf nu veel directer te zijn. Vroeger draaide ik wat meer om de hete brij heen, nu durf ik gewoon te zeggen hoe het is. Dat is fijn en het is ook een openbaring. Nadat ik een tijd geen liedjes had geschreven zei Levi Noah (jonge talentvolle Arnhemse singer-songwriter) tegen me: ‘Weet je, je moet gewoon zeggen wat je denkt en dat schrijf je op. Als het rijmt is het helemaal cool, dan heb je al een stukje.’ Een simpel advies, maar ik heb er veel aan. Toen ik liedjes begon te schrijven had ik dat in mijn achterhoofd: ik kan gewoon shit zeggen! Ik denk dat vrij weinig mensen echt naar mijn teksten luisteren dus ik kan zo ongegeneerd zijn als ik wil.” Opgelucht lachend: “Ik schaam me niet meer zo.”

Zit die kwetsbaarheid vooral in je neerslachtigheid?

Jelle na een korte stilte: “Ook. Maar ook in positieve dingen. Natuurlijk meer in het donkere, maar ook in de positieve liedjes voel ik me vrijer om  me te uiten. Als ik nu bijvoorbeeld een liedje schrijf omdat ik verliefd ben, dan kan ik nu ook gewoon echt zeggen hoe leuk ik diegene vind. Waarom zou je zo moeilijk doen over iets dat je wilt zeggen? Misschien wil je het dan eigenlijk niet zeggen. Nu doe ik dat wel en daarmee komt het alleen maar harder binnen.”

© Eric Veltink

Jellephant

Als je die stap in je teksten hebt gemaakt, heb je dat waarschijnlijk ook als persoon in de rest van je leven gedaan. Dat is nogal wat.

Jelle met een glimlach: “Dat klopt, daar had ik eigenlijk nog niet bij nagedacht. Ik denk nu dat ik gewoon niet zoveel verkeerd kan doen als ik eerlijk en oprecht ben. Je verspilt ook geen kansen. Wat mensen ervan vinden is niet zo belangrijk. Mensen doen over het algemeen best wel moeilijk; over dingen praten, iets ergens van vinden… Veel mensen spelen gewoon mooi weer. Iemand schrijft bijvoorbeeld een heel verdrietig liedje vol ellende, dat op het eind wordt bijgedraaid tot een positieve moraal of de conclusie dat het allemaal toch wel ok is. Maar nee, shit is gewoon kut. Dingen zijn soms gewoon verschrikkelijk. De afgelopen tijd ging het slecht, waarom zou ik daar omheen draaien?”

Zit die moeilijke tijd ook in de titels van de laatste twee platen?

Jelle: “Er zit wel veel zelfhaat in. Veel liedjes gaan over wat ik op dat moment anders wilde aan mezelf of aan de situatie.” Voorzichtig: “Of misschien aan de andere persoon. Er zit ook veel in van “wat als het zo was”, wat vervolgens nooit zo is.” Lachend: “En daar dan heel erg van balen. Ik vind het leuk om een liedje te maken waarvan ik precies weet waarover het gaat, maar dat voor anderen té specifiek is waardoor ze het niet kunnen pinpointen. En dan iets te benoemen dat heel erg letterlijk en bijvoorbeeld heel erg hard is, wat een schrikeffect geeft. Dat komt af en toe wel terug in de nieuwe liedjes.”

© Eric Veltink

Jellephant

In hoeverre ben je tijdens het schrijven bezig met het feit dat er uiteindelijk ook een luisteraar zal zijn? Het schrikeffect dat je beschreef lijkt daar bijvoorbeeld wel op gericht te zijn en je weet hoe wat je schrijft op de luisteraar overkomt.

Jelle kucht en vervolgt: “De rauwe opnamen van veel van deze liedjes heb ik meteen nadat ik ze af had op internet gezet. Ik wilde ze kwijt. Omdat het om een actuele situatie ging, was dat ook wel een beetje raar. Het is een beetje een waas, ik weet niet precies hoe ik daar toen tegenaan keek. Maar ik was misschien wel op zoek naar een soort van directe reactie. Niet van een algemeen publiek, maar van een specifiek iemand. Maar op het  moment van schrijven ben ik niet bezig met een bepaalde reactie, dat komt pas daarna. Er zijn ook liedjes die ik bewust niet op internet heb gezet.” Lachend: “Daarbij was mijn gedachte: ik weet niet of de wereld hier klaar voor is…”

Die liedjes waren te zwart?

Jelle denkt kort na: “Ja, zoiets. Of te gevoelig. Een maandje wachten met uitbrengen kan dan net voor de nodige afstand zorgen. Het is heel persoonlijk en heel vers, alsof je iemand gedwongen in je dagboek laat lezen. Zo van: lees! Als je iemand uit je dagboek als puber laat lezen is dat juist best wel geestig, hoe ellendig het toen ook voelde. Dat beetje tijd er tussen was nodig.”

Hoe gaat het nu met je?
Jelle: “Het gaat nu best goed, ik ben eigenlijk wel blij. Dus ik kan dat soort dingen nu prima laten horen.”

Gebeurt er nog iets rond het uitbrengen van Itch op 30 april en Pin op 10 mei en is de band al klaar om op te treden?

Jelle: “Ik loop een beetje op twee sporen. Ik ga  zelf in de zomer en in de nazomer akoestische optredens doen met de liedjes van deze twee platen. Hiervoor hebben Chris, Remco (Jacobs, Arnhemse muzikant in Utrecht, bekend onder de naam Kinsmit), en ik wat plannetjes, maar daar kan ik nog niet veel over zeggen. Dull Planet zijn we nu met de band aan het oppakken. Dus ja, ik ga met alle drie recente albums op pad, zeker. ” Afsluitend vol vuur: “En ik ben van plan om veel meer te spelen dan tot nu toe!”