Fortarock maakt zich op voor de tiende editie van het festival. Genoeg reden voor een feestje, maar de organisatie van de jubileumeditie ging niet zonder slag of stoot. Uiteindelijk kunnen we stellen dat het festival met publiekstrekkers als Amon Amarth, Behemoth en Children of Bodom weer een affiche van formaat presenteert. Toch had de line-up er heel anders uit kunnen zien, zegt Freek Koster, programmeur van Fortarock. Hij vertelt ons over de uitdagingen van Rammstein in het Goffertpark, de toekomst van het Nijmeegse metalfestival en hoe Fortarock net naast het afzwaaiende Slayer greep.

Update

De organisatie heeft bekend gemaakt dat iedereen die een kaartje heeft voor FortaRock 2019 op vertoon van zijn ticket een tweede persoon gratis mee naar binnen mag nemen. Deze actie is geldig voor iedereen met een gekocht e-ticket, dus ook voor mensen die nu nog kaarten willen kopen.

Als we Freek spreken, is het slechts één uur voor de deuren van Doornroosje opengaan voor het Sonic Whip festival, een editie die, zo blijkt later die dag, als zeer geslaagd de boeken in zou gaan. Niet gek dus dat hij niet erg bezig is met de afgelopen 9 edities van het Fortarock festival. "Om eerlijk te zijn kijk ik nooit zo vaak terug, omdat ik continu festivals en concerten heb om naar uit te kijken. Maar we mogen trots zijn op wat we gedaan hebben, zeker als je ziet wat we in 2012, 2013 en 2014 voor elkaar hebben gekregen.”

Over een hoogtepunt hoeft hij dan ook niet lang na te denken: “De editie van 2012, daar ben ik het meest trots op. Als ik die bands (onder meer Slayer, Machine Head, Lamb of God, Meshuggah, Trivium en Steel Panther – red.) nu weer zou willen boeken, ben ik zo vier tot vijf keer zoveel kwijt, maar hang het affiche op en je hebt gewoon nog steeds een top bill. Toen viel alles op zijn plek, de bands konden, het was echt een topdag.”

Fortarock 2019

Zaterdag 1 & zondag 2 juni
Goffertpark Nijmegen

Met headlineshows van Amon Amarth en Behemoth, maar ook optredens van Children of Bodom, Hammerfall, Amorphis, Cult of Luna, Symphony X, Myrkur, Animals As Leaders, Katatonia, Bloodbath, Monolord en nog vele anderen.

Info & tickets via www.fortarock.nl

FortaRock 2012

De populariteit van Rammstein

Maar ook de editie van 2013 staat hoog op zijn lijstje: “Rammstein is natuurlijk ook een hoogtepunt. Rob Trommelen (boeker bij Mojo) zei dat jaar al: “Een line-up als deze (met naast Rammstein onder meer Volbeat, Motörhead, Mastodon en Amon Amarth – red.) krijg je niet snel meer bij elkaar.” Toch heeft die editie ook veel teweeggebracht: de organisatie kreeg plotseling te maken met de problemen die komen kijken bij een groot festival.

Freek: “Fields of Rock had tien jaar daarvoor drie podia en dat wilde ik in 2013 ook. Ik had het idee om het festival op te delen in sectoren en speciale areas, een beetje zoals bijvoorbeeld Down The Rabbit Hole dat nu ook doet, zodat je telkens het idee hebt dat je ergens anders staat. Maar als je daar 50.000 man op los laat…"

"We hebben ons wel een beetje vergist hoe mensen zich gingen bewegen, het stond gewoon erg vol. Ook het decor, waaronder een heel grote, weliswaar fraaie muur, zorgde voor gigantische opstoppingen. Dat hebben we het jaar erna niet meer gedaan, toen was het opgelost. Ja, het was een geweldige editie, maar de verbeterpunten waren er ook.”

In één klap was Fortarock een gigantisch festival: groter kon gewoon niet. Freek: “Ik merk dat sinds die editie mensen verwachten dat volgend jaar Metallica of Rammstein weer op komt draven, maar dat was echt eenmalig. Die bands liggen niet voor het oprapen, zijn ongelofelijk duur en het Goffertpark leent zich daar eigenlijk ook niet voor.” Is het dan niet meer mogelijk om zo’n grote metalband in het Goffertpark te zien? “Zeg nooit nooit, ik denk dat een band als Rammstein solo heel goed zou werken. Dan is er namelijk geen bewegende mensenmassa, iedereen kijkt één kant uit, je hebt dan immers maar één podium."

De jacht op Slayer

Dit jaar is de tiende editie, dus moet er uitgepakt worden. Voor de organisatie werd het echter een hele kluif, terwijl het geduld van de fans op de proef werd gesteld. Freek draait er niet omheen: “De grote teleurstelling van dit jaar is dat we de beoogde headliner van de zaterdag niet hebben kunnen boeken. Dat was natuurlijk Slayer, dit is immers de laatste keer dat we ze nog konden boeken. We hebben veel contact met het management gehad en het leek allemaal goed te komen, tot we in december te horen kregen dat het toch niet ging lukken. En dat is laat: in december hebben veel bands hun tours voor het volgende jaar al rond.”

Freek legt uit dat veel bands slechts 2 á 3 weken aaneengesloten touren en dat deze tours opgehangen worden aan festivals als Graspop en Hellfest: dé festivals waar iedere metalband gewoon wil staan. “In dat geval zitten wij net een week te vroeg. Hadden we dit kunnen voorzien? Wellicht. Voorheen deelden we het weekend met Rock am Ring en Rock im Park, maar die zijn ook een week opgeschoven en zitten nu in hetzelfde weekend als Pinkpop.”

Niet alleen Slayer liet verstek gaan: ook Powertrip en andere bands die lager op de line-up gepland stonden schitteren door afwezigheid. “We hebben verrassend veel bands gehad die zo goed als zeker waren, maar die op het allerlaatste moment toch niet doorgingen. Drie hiervan waren zelfs al bevestigd, de deals waren rond al rond, maar het heeft niet zo mogen zijn. Dan kun je heel hard vloeken, en dat hebben we ook gedaan, maar je gaat snel door om er een zo tof mogelijke line-up van te maken. En zo is het gelukt om de zondag er grotendeels uit te laten zien zoals de bedoeling was.”

Freek vertelt dat ook Gojira in het vizier was voor het weekend, maar dat ze vanwege studiowerkzaamheden niet de oversteek naar Europa konden maken (de opnamestudio van zanger/gitarist Joe Duplantier bevindt zich in New York, red.). Zou dat een band zijn die we op de volgende editie kunnen verwachten? Freek: “Van al mijn boekingen is Gojira, op Textures na, de band die ik het meest geboekt heb. Met die band zal ik altijd contact opnemen!”

Voor Behemoth kwamen deze kopzorgen uiteindelijk goed uit: ze werden gepromoveerd van sub-headliner op zondag naar headliner op de zaterdag. Daar waren ze natuurlijk maar wat blij mee. Freek: “Normaal hadden ze geen volledige show kunnen doen, want dan staat het podium al vol met de spullen en decor van de headliner. Nu mogen ze uitpakken en komen ze met trucks vanuit Polen om de show te geven die ze willen. En Behemoth heeft echt een hele vette show met alles er op en er aan!” Niet alleen goed nieuws voor de band zelf dus, maar ook voor het publiek.

Biergarten FortaRock 2016

Hank’s Garage, de opvolger van het theaterpodium

Iets anders waar het publiek zich op mag verheugen, is de introductie van Hank’s Garage, de opvolger van het theaterpodium. Freek: “Het theater was vorig jaar een doorslaand succes, dus dat wilden we weer doen. We willen het terrein echter ook compact houden en dan ligt het theater al snel te ver weg.” Zo wordt Hank’s Garage ingezet om een hoekje met een eigen setting te creëren, maar toch het publiek bij elkaar te houden. En wat kunnen we verwachten van de muziek? “De bands die daar geprogrammeerd staan bevinden zich in de hoek van de vuige rock en er staan veel Nederlandse bands. Verder vind je hier ook de bekende ‘Biergarten’ waar de bezoekers speciaalbiertjes kunnen scoren.” Daar is ook het enige echte FortaRock-biertje verkrijgbaar: Vagevuur, gebrouwen door de Nijmeegse brouwerij Oersoep.

Gezelligheid die door kan gaan tot in de vroege uurtjes, want dit jaar is er een officiële Fortarock camping op 10 minuten fietsen van het festivalterrein in Malden. Freek: “We hebben geprobeerd om een camping in het Goffertpark te regelen, maar daar kregen we geen vergunning voor vanwege angst voor overlast en voor hoe het park achtergelaten zou worden. Deze camping ligt dan wel niet tegen het festivalterrein aan, maar nu kun je er in elk geval een echt weekendje weg van maken.”

Fortarock 2018

Tijden veranderen…

Een aantal leuke veranderingen dus en dat past goed bij een metal-scene die sowieso snel aan het veranderen is. Waar oude bands al dan niet vrijwillig afzwaaien, daar staan nieuwe bands op om de leegte op te vullen. En die nieuwe bands pakken het volgens Freek goed aan: “Wat het tegenwoordig goed doet, is veel show, bands die uitpakken. Mensen willen meer ‘theater’, meer show. Daar betalen ze dan ook voor en dat is precies wat bands als Sabaton, Alestorm, Avatar en Ghost brengen. Een van de weinige oude bands die dat goed aangepakt heeft is Kreator, die hebben hun productie ook flink opgeschaald.” Daarnaast groeien bands ook ongekend hard. Zo speelde Avatar amper 2,5 jaar geleden nog hun grootste show ooit in uitverkocht Doornroosje, maar zijn ze komende zomer al afsluiter op het Alcatraz Hard Rock & Metal Festival in België.

En die bands komen niet enkel de minuten opeisen: “De bands die de Slayers en Motörheads komen vervangen trekken in potentie meer publiek, waardoor de gages een stuk harder stijgen. Je betaalde in het verleden voor de festivalshow altijd al grofweg twee tot drie keer zoveel als voor een clubshow, omdat de band dan exclusief op je festival staat en in een straal rond dat festival geen clubshows meer kan boeken. Maar die verhouding is inmiddels 4 tot 5 keer zo groot geworden.”

Daar had de organisatie bij het opzetten van deze editie, waarbij er op het laatste moment nog grote wijzigingen plaatsvonden, dan ook beduidend meer last van. Toch verwacht Freek dat er een plafond in zicht is. “Er wordt gezegd dat dit soort bands niet snel meer net zo groot gaan worden als Metallica en Slayer vroeger. Dat kan heel goed kloppen: daarvoor zijn er te veel bands, is er te veel keus en is het genre als geheel te breed. De verwachting is dat grote festivals dan niet één of twee absolute headliners zullen hebben, maar meerdere headliner-waardige namen verspreid over de dag.”

FortaRock 2016

…en Fortarock verandert mee

En dat ook Fortarock gaat veranderen, dat staat vast. Maar hoe? Freek: “We gaan natuurlijk deze editie nog even afwachten, maar we zijn wel een aantal dingen aan het bekijken. Het bleek voor dit moment in het jaar bijzonder lastig om de line-up rond te krijgen, dus we kunnen kijken naar een ander moment in de zomer. Maar ook de locatie zou kunnen veranderen. En wie weet verandert de opzet dan ook wel. Op dit moment ligt alles nog open, maar dat er iets gaat veranderen staat wel vast.”

Natuurlijk wordt er ook geluisterd naar wat de fans het liefst zouden willen, al lijken die het onderling ook niet helemaal eens. “In 2012 zijn we van relatief klein naar heel groot gegaan. Sindsdien hebben we fans die het liefst terug zouden gaan naar Park Brakkenstein, naar klein en fijn en het liefst zo extreem mogelijk. Maar aan de andere kant hebben we ook een groot deel dat het liefst een groot festival wil met namen als Disturbed, Volbeat en Rammstein.”

Maar er zijn ook gewoon dingen die gelukkig nooit veranderen. Freek: “Hoe pittig de aanloop naar een festival ook is, op de dagen zelf is het altijd supertof. Dit jaar gaan Behemoth, Amon Amarth en de andere acts gewoon hele vette shows neerzetten!” En je wensenlijstje voor de komende editie? “Die blijft ook gewoon altijd hetzelfde!”