Chris: “Daar waren we erg blij mee. In die zin hebben we wel geluk gehad. Voordekunst had ons project voorgelegd aan de VSB, het fonds voor culturele projecten. Die vonden ons verhaal zo sterk dat ze ook meteen een bijdrage gaven. Dat gaf onze crowdfunding een push en toen hadden we vrij snel ons doel bereikt, dat hadden we nooit gedacht.”
Stijn: “Maar we hadden ook nooit gedacht dat we op het Valkhof zouden staan en dat we platen zouden kunnen uitbrengen. De kracht van de verbeelding, dat is mooi.”
Chris: “De betrokkenen zijn we ontzettend dankbaar, want daardoor kunnen we nu 2 platen uitbrengen en misschien ook wel een derde. Het is ontzettend mooi om beide platen nu fysiek in handen te hebben.”
DOLS bestaat uit Chris en Stijn Dols (1985), twee-eiige tweelingbroers die wonen in Nijmegen en opgroeiden in de Limburgse Mijnstreek. 21 juni 2019 brachten ze – na een succesvolle crowdfunding – hun debuutalbum Two & One uit, alsmede een geremasterde versie van hun debuut-ep uit 2016. De releaseparty is op 26 september in Brebl. Een interview met de broers aan de vooravond van hun optreden op het Valkhof Festival 16 juli.
Gefeliciteerd met het resultaat van jullie crowdfundactie.
Want jullie hebben niet alleen een nieuwe plaat, maar jullie eerste ep komt ook opnieuw uit?
Chris: “Two & One wilden we sowieso uitbrengen, maar de opbrengst van de crowdfunding was dermate goed dat we dachten ‘kunnen we niet alsnog onze digitale debuut-ep fysiek uitbrengen’? We waren toch al in zee gegaan met een goede vormgever, Yolet Luijendijk, en toen vonden we: laten we gewoon een dubbelklapper eruit gooien.”
Wat is jullie ontstaansgeschiedenis? Jullie zijn pas een paar jaar bezig toch?
Chris: “We zijn niet opgegroeid in een huis waar een piano of gitaar stond. Wel met een pa en ma die The Beatles grijsdraaiden. Het leek me gaaf om zelf ook wat met muziek te doen, dus uiteindelijk heb ik bij Max Guitar in Nijmegen mijn eerste gitaar gekocht. Stijn kwam daarna op mijn bruiloft opeens uit het niets met een eigen geschreven song aan. Hij had gitaarles genomen bij een kennis van ons, Bart Willemse, die ook meespeelt op de nieuwe plaat. Toen dacht ik: jij hebt een gitaar, ik heb een gitaar: laten we samen muziek maken!”
En hoe is jullie eerste ep tot stand gekomen?
Chris: “We hadden het geluk dat een oud-studiegenoot van mij in Deventer een eigen studio had gebouwd: Local Sound Design. Deze Paul Meijer nodigde ons toen uit om wat te laten horen en demo’s op te nemen. Samen met hem, Jeroen Kruit en William Swartjes, de ‘geluidsfreaks’ van de studio, zeiden ze ‘hier moeten jullie wat mee doen, het is zonde als je dit laat liggen’. En vrij snel daarna lag de ep er al.”
Jullie woonden al in Nijmegen toen?
Stijn: “Ja, we zijn hier allebei in 2004 voor de studie komen wonen. Ik Sport, Gezondheid en Management/Fysiotherapie en Chris Geschiedenis. We zijn overigens in Nijmegen geboren en op ons zesde verhuisd naar Susteren, bij Sittard.”
Chris: “Twee totaal verschillende studierichtingen, wat misschien wel goed is. Want zoals je ziet, zijn we een twee-eiige tweeling en ik roep altijd dat één Chris meer dan genoeg is. Daar slaat natuurlijk ook onze titel op: Two & One.”
Stijn: “Pim Gal, die al onze foto’s heeft geschoten, zei: ‘Two & One, dat raakt zo aan wat jullie zijn en drijft: een tweeling, maar toch twee afzonderlijke geesten’. Bij onze bandnaam vonden we dat het iets moest zijn in de Britse traditie, iets met The en dan nog wat. Vrienden grapten dat we ons The Dols Brothers moesten noemen, maar dat vonden we te Blues Brothers-achtig. Uiteindelijk is het DOLS geworden. Het logo is van een oude advertentie van onze opa uit 1965; die was meubelmaker in Maastricht.”
Hoe schrijven jullie?
Chris: “We ronden in principe samen af, maar één iemand geeft altijd een stevige voorzet. Dat is op de hoes ook degene die het eerst vermeld staat en die meestal de leadzang doet. Het melancholische hoor je met name bij de nummers van Stijn, die vaak luistert naar Finn Andrews van The Veils, wat ook van die uitgesproken melancholische muziek is.”
Stijn: “Vergeleken met mijn schrijfstijl kan Chris echt wel meer een verhaal schrijven. Van mij zijn de teksten veel abstracter. Wellicht dat daar de verteller naar voren komt (Chris is gepromoveerd historicus en erfgoedspecialist, Stijn is fysiotherapeut en bewegingswetenschapper, red.).”
Chris: “We hebben het onderling overigens nooit over dit soort dingen. Johnny Marr zei ooit: er zit heel veel mystiek in muziek. Daar ben ik het wel mee eens, je moet niet alles proberen dood te analyseren. Het is lekker om erin te vluchten, het onbekende te omarmen.”
In ‘Father’ zit de tekst ‘Father, please come down, father be around, don't stay away’ en in ‘Hymn for the Little Ones’ zingen jullie ‘Spread your little wings, angels will guide you’? Heeft dat te maken met jullie katholieke achtergrond uit Limburg? Of is te ver gezocht?
Chris: “Nee, zeker niet. We komen uit Susteren en ik had het er al eens over met onze oud-buurjongen Harold Konickx, de Limburgse troubadour Harold K. Bij hem sijpelt dat geloof ook door in teksten en samenzang, wellicht eerder impliciet dan expliciet.”
Stijn: “We hebben verder met de kerk niet veel meer. We hebben een staartje van het rooms-katholieke leven meegemaakt; we zijn allebei nog misdienaar geweest en hielpen uit bij bruiloften en begrafenissen. Daar waren we allang blij mee, dan kon je als kleine jongen iets doen dat niemand mocht: de klas uit.”
Waar gaat Father over? Over jullie eigen vader?
Stijn: “Dat nummer is geschreven nadat een vader van een teamgenoot van mij plots overleed. Ik probeerde het gevoel te vangen van hoe het zou zijn als dat mij overkomen was. Misschien zit er ook nog een stuk van onze eigen vader in, maar meer het gemis van als hij er niet meer zou zijn.”
Chris: “We hebben het gevoel wel leren kennen als je een ouder verliest: deze plaat is opgedragen aan onze moeder, die 3 maanden geleden onverwacht overleed.”
Gecondoleerd. Heeft ze de plaat nog wel gehoord?
Chris: “Nee, niet meer. Maar wat zou ze trots zijn geweest! Ze was onze allereerste fan toen we nog geen 3 akkoorden konden aanslaan.”
Stijn: “Magere Hein komt vaak voorbij op deze plaat. De muziek die we maken blijft erg bij onszelf. Kijk, Paul McCartney kon fantastische nummers schrijven over wat hij bedacht in zijn hoofd, terwijl John Lennon veel meer vanuit zijn eigen observaties en eigen gevoel schetste. Dat laatste is meer onze insteek.”
Je bent lang bezig geweest met ‘Riverside’. Is dat wat betreft tekst of arrangement bijvoorbeeld?
Stijn: “Tekst. Ik stuitte op het station op David Berkeley die daar stond te ‘busken’ omdat hij ’s avonds in Luxor in Arnhem optrad en nog mensen wilde binnenhalen. Daar was ik helemaal door begeesterd. Toen ik aan het schrijven was, had ik een slagritme maar dat was alles. Soms duurt het heel lang voordat je weet wat er bij moet. Uiteindelijk is er een tekst ontstaan rondom een vluchtthema met een open einde. Het is ook geïnspireerd door een film die ik zag waarbij de hoofdrolspelers uiteindelijk ontsnappen met een boot. Je ziet dat veel ervaringen door elkaar kunnen lopen en tot iets kunnen leiden.”
‘Garden of Affection’ is het enige instrumentale nummer op de plaat. Hoe is dat tot stand gekomen?
Stijn: “Eigenlijk heette dat nummer Love #6, als een parodie op de talrijke nummers die Love heten. Ik heb dat nummer voor mijn vrouw geschreven; ik ga over twee weken trouwen. Het kwam na een concert van Finn Andrews van The Veils. ‘Riverside’ was af en toen dreef dat opeens naar boven. Ik had er ook een tekst op gemaakt, maar toen ik begon in te zingen zei Paul: ‘Stijn, stop maar’. Hij vond het nummer instrumentaal al zo mooi dat het toevoegen van zang afbreuk deed aan de akkoordenwisselingen die er in zaten.”
In ‘Emma’ verwijs je naar 17 december 1965, de dag dat in Heerlen Joop den Uyl de sluiting van de Limburgse mijnen aankondigde.
Chris: “Emma is een verwijzing naar de gelijknamige staatsmijn. We zijn opgegroeid in de Westelijke Mijnstreek. Als je ziet wat de invloed is geweest en nog steeds is van de mijnsluiting, dat is bijna met geen pen te beschrijven. Dat heeft me altijd gefascineerd: ze trekken de stekker eruit en er komt eigenlijk niets substantieels voor in de plaats. Ook als historicus vond ik het interessant om met een geschiedenisthema aan de slag te gaan. Ik ben onder andere oude mijnwerkersliedjes gaan bestuderen en daar is dat lied eigenlijk uit voortgekomen. Het slaat dus een beetje op de sociale, maatschappelijke val die de mijnstreek heeft gemaakt nadat Den Uyl en kompanen de stekker eruit trokken.”
En Mrs. Bowmore, wat is daar het verhaal achter?
Chris: “Dat is een ode tegen de verbitterdheid. De naam komt van de fles Bowmore whisky die voor mijn neus stond toen ik het schreef. Ons allereerst concert ooit was van Stereophonics in 013 in 2001. Stuart Cable, de drummer, die gaf ons toen een handtekening en hij schreef ook op dat briefje: Be Lucky. En destijds dacht ik ‘wat is dat nou voor iets oppervlakkigs’. Maar toen hij zich later dooddronk, maakte dat zijn boodschap nog indringender. Daarom erger ik me mateloos aan mensen die over kleine dingen zeiken en verbitterd zijn. Dat zit ook wel een beetje in ‘Dream On’, een protest tegen het enorme gezeik tegen elkaar.”
Ga jullie ook nog videoclips doen? Ik heb tot nu toe alleen wat trailers gezien?
Chris: We gaan in principe geen videoclips maken, maar enige tijd geleden heeft Roy Soetekouw, een bekende Nijmeegse fotograaf en kunstenaar, ons benaderd voor een Smeltsessie. Dat zijn muzieksessies die hij organiseert in het Honigcomplex en die ook worden gefilmd. Daar hebben we vier nummers gedaan, samen met Bart Willemse. Dat is fantastisch op beeld vastgelegd en de jongens van de studio hebben alles live opgenomen. Dat vormt dus samen één kunstwerk en dat komt naar verwachting in augustus nog uit.”
Is de releaseparty in Brebl met band of als duo?
Chris: “Met band, ook op het Valkhof Festival overigens. Uitgezonderd de strijkers – die te horen zijn in ´Hymn for the Little Ones´ – zal iedereen er bij zijn. Bart Verheijen bijvoorbeeld – die speelt niet op het Valkhof Festival want woont op Bali nu – komt voor de release terug. Bij andere optredens is het meer in wisselende samenstellingen: soms spelen we solo of als duo, de Smeltsessies hebben we met z’n drieën gedaan. Maar voor de grotere concerten, zoals Valkhof en de release, vind ik dat je wel uit mag pakken. Het is ook leuk om met z’n allen te vieren dat de plaat er is.”
Spelen op een Nijmeegs festival lijkt me ook wel tof.
Chris: “Dat is echt een hele grote eer. Als het goed gaat, kunnen we misschien wel doorstoten naar een voorprogramma, bijvoorbeeld in Doornroosje. Op een haar na hebben we daar het voorprogramma van Novastar gemist recent. We waren benaderd, maar uiteindelijk is gekozen voor zangeres Geike Arnaert (van o.a. de hit Zoutelande met BLØF, red.). Zo’n voorprogramma zouden we eerder met zijn tweetjes doen.”
Maar eerst de release dus aanstaande vrijdag.
Chris: “Klopt, hartstikke leuk. Hij ligt nu ook bij Kroese, wat voor ons toch een momentje is: onze plaat in een platenzaak! En nu maar afwachten hoe het ontvangen wordt, we hebben in die zin niet veel te verliezen. Mooi als het opgepikt wordt, maar we zullen natuurlijk niet direct door DWDD gebeld worden. Dat is ook muziek hè? De een vind het goed, de ander niet. En dat kan ik prima waarderen. Je moet bij jezelf blijven, precies wat wij proberen met onze eigen muziek.”