Grasnapolsky: dag 1

Een on-Nederlands goed festival?

Tekst: Robin Oostrum & Imke Loeffen | Foto's: Willem Melssen ,

Voorafgaand aan Grasnapolsky sprak mede-organisator Mariska Berrevoets in een interview met 3voor12 gelderland van een "on-Nederlands gebouw, midden op de Veluwe". En bij aankomst op zaterdagmiddag blijken de (vele) foto's vooraf geen vertekend beeld te hebben gegeven: dit moet één van de meest indrukwekkende locaties in het Nederlandse festivallandschap zijn. De perfecte omstandigheden voor een on-Nederlands goed festival?

Grasnapolsky werd in 2010 al eens gehouden in een Stayokay-hotel in Bunnik, maar keert deze winter terug naar het imposante Radio Kootwijk. Met artiesten als Moss, Town of Saints en The Future's Dust richt de programmering zich met name op de Nederlandse indiefolk-hoek, maar verrast die hier en daar ook met onbekendere namen als het Zweedse YAST (eerste Nederlandse show ooit!) en het livedebuut van supergroep Klarälven. Voor een tweedaags festival ligt de nadruk opvallend sterk op de eerste dag, met direct tweederde van de artiesten. Tussen de optredens door kan men bovendien dansen en popquizzen bij DJ St. Paul, zijn eigen koffie malen in de brouwerij of een film bewonderen in de minibioscoop in de hal. Ook wel eens leuk: door het slechte bereik op de Veluwe zijn smartphones zinloos en zodoende vrijwel onzichtbaar.

Het festival trapt af met de grootste band van de line-up: het tienkoppige Wooden Saints past nét op het hoofdpodium in de grote zaal. Het gezelschap - met leden van Elijah en Orlando - speelt catchy indiefolk met een grote verscheidenheid aan instrumenten. Naast twee drumstellen is er onder meer ruimte voor trombone, xylofoon en trompet, terwijl de leadzang rouleert tussen Tessa Douwstra en de vier mannen die haar op de voorgrond flankeren. Ondanks de volledig onhoorbare xylofoon zet Wooden Saints hier een prettige openingsact neer voor de vroege vogels. Iets dat kennelijk snel de rondte gaat: bij de akoestische sessie later op de middag is het balkon afgeladen vol. [RO]

De kleine zaal van Grasnapolsky is de 'Annex' gedoopt, maar laat zich het best omschrijven als een noodgebouw(tje) in de voortuin van het imposante zenderbouwwerk. Daar speelt het veelbelovende Friese vijftal The Future's Dust dromerige soundscapes die dankzij de galmende zang en lazy drumritmes sterk aan The xx doet denken. 3voor12 selecteerde de band voor haar twaalf beloftes van het jaar, terwijl optredens op Noorderslag en Into The Great Wide Open al tot lovende recensies leidden. In de afgeladen Annex is het vanmiddag wat minder sterk: single Passage en het direct eropvolgende Tinderlight krijgen de zaal even stil, maar het kabbelende optreden mist te veel spanning om het aanzwellende geroezemoes volledig te overstemmen. [RO]
 

Terug naar de grote zaal, waar de eerste buitenlandse act van de dag staat geprogrammeerd. Het Duitse zestal van Garda leek in 2012 met A Heart Of A Pro een ode aan de hedendaagse indie-muziek te brengen, vol Bright Eyes-achtige gebrokenhartenliedjes en The National-waardige vioolpartijen. Niks daarvan vanmiddag: op het podium zien we slechts zanger/gitarist Kai en drummer Ronny. Gestript van cello, trompet en flügelhorn blijft er van de - al niet bijster originele - nummers te weinig over om een uur te boeien. De site van Garda geeft uitleg: Grasnapolsky is onderdeel van The Garda Livingroom Tour. In de majestueuze zenderzaal van Radio Kootwijk komt er van die intieme bedoelingen weinig terecht. [RO]

 
En terwijl de zaal zich weer vult met de vrolijke vinylplaatjes van dj Dorus is buiten een klein clubje van zo'n twintig man al vertrokken naar de watertoren. De enige locatie waarvoor bezoekers een eindje moeten lopen en waar maar zo'n twintig man per concert wordt toegelaten.
 
De eer(ste) is aan Bjarke, een Deen die via omzwervingen door Europa nu Nederland als uitvalsbasis heeft. Toch klinken er vooral Amerikaanse invloeden in de muziek die hij tegenwoordig schrijft vanuit een boerderij vlakbij Arnhem. Met zijn houthakkersblouse en bergschoenen is hij in ieder geval goed op zijn plek in de onstuimige omgeving van Radio Kootwijk. Zijn stem galmt door de hoge toren, als hij zonder instrumentale begeleiding het optreden toverachtig begint. Later begeleidt hij zichzelf met 12-snarige gitaar, mondharmonica en de eyecatcher: een zelfgemaakte gitaar van een wijnkist met wasbord in de binnenkant. Daarop speelt Bjarke mooie folkliedjes, monologen die qua vorm hangen tussen blues, americana en country. "I know this doesn't add much, it's just another love story" zegt hij net voordat hij een simpel, doch treffend liefdesliedje inzet. En zo is Bjarkes optreden vandaag eigenlijk wel: niet vernieuwend, maar simpelweg erg mooi. [IL]
Dat belooft wat voor het volgende watertorenoptreden. Achter Man From The South gaat de Brabander Paul van Hulten schuil, eerder bekend van het rootsy duo Woody & Paul. Hij heeft voor zijn sessie maar liefst vier instrumenten meegenomen. Naast een mondharmonica en twee gitaren maakt hij de meeste indruk met zijn sitar, waarop hij onder andere het prachtige William van zijn debuutplaat Koblenz ten gehore brengt. Na een half uur - door de lastige akoestiek in de watertoren gedwongen - ingetogen zang heeft Paul er een twintigtal fans bij. Voor hen die te laat waren is er ook goed nieuws: zoals elke in de watertoren geprogrammeerde artiest geeft Man From The South later nog een tweede optreden. [RO]
In de Annex is het dan tijd voor een man uit het noorden, als Meindert Talma de balans probeert te vinden tussen muziek, kleinkunst en cabaret. Zijn nummers over Karl-Heinz Rummenigge, Sushuisterveen en schaakpartijen zijn allen gortdroog en kolderiek, maar vallen op Grasnapolsky volledig uit de toon. De met geacteerde stunteligheid geprojecteerde archiefbeelden (in Windows Media Player!) ontgaan aan eenieder die zich niet in de voorste rijen bevindt, terwijl zijn met opzet extra vals aangezette uithalen vooral tot vroege vluchters leidt. Tijdens Viersporenrecorder krijgen we opvallend veel foto's van Guided By Voices voorgeschoteld. Dat was nog eens een goede band. [RO]
Door naar YAST. Dit jonge viertal uit Zweden, dat qua voorkomen vooral erg doet denken aan Hanson, speelt vandaag zijn allereerste Nederlandse show ooit. En even wennen is dat wel voor de bezoekers van Radio Kootwijk. Zo wisselt de leadzanger, die met zijn blonde pony en hooghangende Rickenbacker zo weggelopen lijkt te zijn uit de jaren 60, gedurende de show regelmatig tussen falsetstem en een juist heel laag, diep geluid à la Brad Roberts van de Crash Test Dummies. De basis van de liedjes is over het algemeen vrij catchy, met live een lekker direct, meer grungy geluid dan de dromerige pop van plaat. Toch kan YAST het publiek op Grasnapolsky nog niet helemaal boeien. Deze jongens zijn net te vroeg de grens over gegaan, maar mogen gerust nog een poging wagen over een tijdje bij hun volgende tour. [IL]
Van de grote koude zaal naar de kleine benauwde Annex. Op voorhand het ideale moment om de jassen uit te doen: de Limburgse punk-hype Afterpartees ("uit Horst!") komt Grasnapolsky laten zien wat springen is. Terwijl frontman Niek Nellen over het podium rolt, ontstaat voor zijn neus zowaar de eerste soort-van-moshpit van de dag - al lijkt de aanstichter ervan te dronken om helemaal serieus te nemen. Feit is dat Afterpartees hier op het ideale moment het leukste en energiekste optreden van de dag verzorgt met gelikte punkhitjes-in-de-dop als Wonderwall ("what a terrible song"), That's What She Said en Lilly, om geheel in stijl af te sluiten met Johnny Thunders-cover One Track Mind. [RO]
 
Als headliner mag Moss de eerste avond van Grasnapolsky afsluiten. Aangekondigd als een halve showcase van de volgende week te verschijnen nieuwe plaat We Both Know The Rest Is Noise is het geen verrassing dat de setlist nadrukkelijk uit nieuwe nummers bestaat. Die klinken vertrouwd Moss-achtig, en wat blijkt: de nieuwe plaat is stiekem vanavond al te koop bij de merchandise. Dat neemt niet weg dat we Moss wel eens beter hebben zien spelen: veel schoonheidsfoutjes en een matige geluidsmix staan een sterk optreden vanavond in de weg. Maar zelfs dan scoort Moss - zónder hitsingles I Apologise (Dear Simon) en What You Want - een ruime voldoende. [RO]

Voor de die-hards die in een bungalow overnachten wacht nog het avondprogramma met Nuno Dos Santos en wandelingen over de Veluwe. Voor dag twee komen onder andere Douglas Firs, Clean Pete en Kim Janssen naar Radio Kootwijk. Houd (met of zonder smartphone) de site van 3voor12 gelderland in de gaten voor een verslag van dag 2 en het eindoordeel over Grasnapolsky.