De dag start kil en koud, precies de goede sfeer die Amenra nodig heeft. Het Belgische vijftal doet niet aan gezelligheid. Lomp en intens pletwalst de band over het, al in behoorlijke getale aanwezige, publiek heen. Niet iedereen kan het gebodene bekoren, maar zodra je in de flow van de traag opbouwende muziek van Amenra zit, is er geen weg meer terug. Amenra gaat diep en hard. Drie kwartier iel gekrijs over contrasterende geluidslagen; een loodzwaar ontbijt. Maar een perfecte bodem voor de rest van de dag.
Fortarock XL voor de massa
Gevarieerd programma als voorspel voor Rammstein
Het knusse Fortarock-festival is niet meer. Park Brakkestein is ingeruild voor de grote weide op de Goffert. Daarmee worden grenzen ten positieve opgerekt wat betreft ruimte, bezoekersaantallen en decibellen. Maar wat betreft de programmering en de algehele sfeer heeft het festival wat ingeleverd. Fortarock XL is druk en groots. Dat geldt voor de opzet en nog meer voor de headliner van het festival, Rammstein. Het resterende redelijk gevarieerde programma verwordt bijna tot kinder- of voorspel voor deze megalomane act.
Een dag die qua temperatuur en weersomstandigheden maar niet wil worden waar ieder festival op hoopt. Het is bewolkt en op momenten ronduit koud. In plaats van op de dekens te gaan liggen slaat men deze in de loop van de middag maar om zich heen. De normaliter zeer gewilde en schaarse schaduwplekken worden vandaag gebruikt als windluwe ruimten. Ondanks de parkachtige sfeer blijkt de Goffert toch best een kale vlakte te zijn. Maar gelukkig, geen regen. Was dit wel het geval geweest dan was de Monster Energy-tent nog veel meer een toevluchtsoort geweest dan hij vandaag is. De tent is knusser dan de buitenpodia. Ook komen het geluid en de bands wat beter tot hun recht. Zo is het er in de middag en avond, al dan niet terecht, afgeladen bij optredens van bijvoorbeeld Enslaved en Amon Amarth.
Wat minder belangstelling dan verwacht is er voor Nederlandse bands Delain en invallers Textures. (Five Finger Death Punch acht zichzelf niet in staat om in twee dagen vanaf Amsterdam naar Nijmegen af te reizen). Textures neemt hun plaats met liefde in en geeft een kwalitatief sterk optreden. Maar voor allebei de vaderlandse bands geldt dat zij nog een maatje te klein zijn voor het hoofdpodium.
Toch, op het kleine buitenpodium (Jägermeisterstage) hadden de twee ook niet gepast. De gehele dag is het bom- en bomvol bij dit podium. Prachtig voor de daar spelende bands, maar jammer als je als publiek wat van de show mee wilt krijgen. Wanneer je tot voorin hebt weten te komen, is het geen pretje vanwege de drukte en de randverschijnselen die bij de heftige optredens horen. Sta je achterin, dan is het geluid compleet ruk. Vanaf de zijlijn de boel volgen, is het alternatief. Vanuit daar bekeken valt op dat de stoempende death´n roll van Entombed niet dood te krijgen is. Hacktivist is de enige band vandaag die met een modern geluid voor de dag tracht te komen. Een risico wat betreft programmering (de vastgeroeste headbanger vreet dit niet), maar juist wel leuk om dit jonge clubje met hun ‘djent-metal’, die wel heel erg aan dubstep doet denken, hun stinkende best te zien doen om het publiek te overtuigen. Het optreden van Hatebreed, op dit podium laat pas echt zien dat deze plek echt niet heel fantastisch gesitueerd is. De massa aan beukend en wild bewegend publiek kan geen kant op en het geluid schiet gewoonweg tekort. De impact en de energie van de metalcoreband is vooral gericht op alles wat heftig heet te zijn, de uitwerking ervan op het publiek is zo mogelijk nog heviger. Wat een prachtige bende voor aan het podium en wat een feest der blauwe plekken, kneuzingen en zelfs flauwvallende meisjes levert dit optreden op.
Te midden van het grauwe weer, schijnt welgeteld een half uur van de dag de zon. Dit gebeurt onder andere tijdens het optreden van Mastodon. Een mooi moment om even onder het tentzeil vandaan te gaan en lekker vanuit het gras te luisteren naar deze inventieve muziek. Mastodon maakt het publiek er niet gemakkelijk op, het is simpelweg geen spectaculaire band om naar te kijken. Muzikaal zijn ze vooral juist het tegenoverstelde: ze willen veel, heel veel. Misschien wel ietsje te veel, maar muzikaal spektakel is het ten zeerste. Dit geldt later op de dag ook in een bepaalde mate voor Opeth. Knap gespeeld, bijzondere muziek, maar op veel momenten weinig pakkend of mogelijk zelfs (daardoor) saai. Prima luistervoer voor languit op het gras, met meer zon in plaats van een grijs wolkendek!
Fortarock XL blinkt tijdens deze editie sowieso niet uit in grote opvallendheden. Of het moeten de rijen zijn voor de plaatsen waar koffie te verkrijgen is; het warme bakkie motorolie is vandaag een uiterst gewild product. Fortarock, editie 2013, is verder een behoorlijk algemeen rock- en metalfestival. Er staat bijvoorbeeld geen extreme metal op het programma. Zoals tijdens eerdere edities Watain, Nasum, Ghost en The Devil’s Blood voor een behoorlijke buzz wisten te zorgen, zijn degelijke bands als Airborne, Finntroll en vooral de meesters der volmaakte vlakheid, Volbeat, compleet risicoloos qua programmering.
Het bijzondere tintje aan vandaag zou kunnen zijn, dat dit mogelijk het laatste optreden is dat Lemmy met zijn Motörhead in Nederland doet. De beste man lijkt nu echt op sterven na dood. De schaarse bewegingen die hij maakt, zijn ongecontroleerd (Parkinson). Hij heeft geen idee waar hij is (Eindhoven? Nee, toch net niet) en het vocale gerochel heeft meer weg van een doodsreutel. Maar goed, zo doet 'ie het blijkbaar al zijn halve leven. Het optreden van deze oerband, die volgens zeggen bijgeleverd wordt bij de huur van ieder metal-podium, is een ware ploeterslag voor de opa van het heavy genre. Zijn bandmakkers, de kauwgomkauwende gitarist en de kwieke drummer moeten hem er doorheen slepen. Het is een pijnlijke vertoning die plaatsvervangende schaamte oplevert. Bah, dit willen we zo niet zien, dit is verdomme wel Motörhead, waar we het over hebben..
Rond de klok van tien wordt het stil op de podia. Opeth en Hatebreed zijn klaar en het is wachten tot het doek van het podium gaat en met veel vuur en knalwerk Rammstein gaat beginnen. De Duitse hitmachinefabriek is een waar spektakel voor het oog, maar ook het oor wil wat. Het geluidsvolume wordt opeens een paar stevige standjes opgevoerd en tot in die Heimat moet Rammstein te horen zijn deze avond. Alles is er op gericht om de bezoekers met een klapper huiswaarts te laten keren. Dat al het voorgaande van de dag een beetje gedegradeerd wordt tot langgerekt voorprogramma, lijkt niet te deren. Het is de laatste gedachte die moet blijven hangen. Het heftige en sterke optreden van het vurige Rammstein ís ook de perfecte apotheose van deze festivaldag. Wat een show!
Proost op Fortarock, gefeliciteerd met jullie eerste lustrum. Op naar het volgende!