Het concept van de Oefenruimteconcerten bij het Arnhemse Popcentrum Jacobiberg heeft weinig tijd nodig gehad om naam te maken bij muziekminnend Arnhem. Eigenlijk voelde het tweede jaar ‘op de berg’ al aan alsof ze er altijd al zijn geweest. Op zondag 25 september was het tijd voor alweer de vijfde editie. Het aanbod varieerde van gerag in de kelders tot zweet in de Rietveldzaal; van blije pop in de Bruilzaal tot magische momenten in de grote zaal. Met zo’n 200 muzikanten en 300 bezoekers was het een fijne zondagmiddag bij het beukenbos, volgens goed gebruik in de stralende zon.

Tijd voor een gesprek met mede-initiator en Jacobiberg-icoon Wim Koens.

Afgelopen zondag was de vijfde editie van de Oefenruimteconcerten. Hoe zijn de concerten destijds ontstaan?
“Tsja, vijf jaar alweer. Het idee komt voort uit een werkbezoek dat ik in 2006 bracht aan de Popcentrale in Dordrecht. Samen met toenmalig hoofdbeheerder Mark Verschoor was ik daar voor een uitwisseling. In Dordrecht deden ze iets vergelijkbaars als de Oefenruimteconcerten, alleen dan op een kleinere schaal met een paar bandjes. In de aanloop naar de Paasconcerten [tweedaags festival van de Jacobiberg in de periode rond Pasen, ontstaan in de jaren ‘70 – red.] in 2007 hadden zo’n 100 bands zich aangemeld terwijl er slechts 12 konden spelen. We vonden het jammer dat we voor 90% van de bands niets konden betekenen. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een idee waarbij we voor meer bands iets konden doen. De Oefenruimteconcerten waren het resultaat. Het feestje is op een positieve manier uit de hand gelopen; ineens hadden we een festivalletje met zo’n 40 bands!”

Een belangrijk element van de concerten is dat er geen programmering op basis van strenge selectiecriteria is. Sterker nog, iedere band die zich aanmeldt speelt gewoon. Tenminste, iedere band die zich op tijd aanmeldt. Bij 40 bands houdt het op omdat er simpelweg niet meer ruimte is.
Koens: “We vellen geen waardeoordeel over de muziek en dat is belangrijk. De laatste jaren speelden er bijvoorbeeld ook bands die nog een muzikant misten. Zo speelde Onkalo met een bordje aan de microfoonstandaard ‘zanger gezocht’. De geluidsman van dat jaar is daarop ingesprongen en dit jaar speelden ze hun debuutshow op dezelfde Oefenruimteconcerten. De laagdrempeligheid zorgt er ook voor dat bands niet bang zijn om te experimenteren. Impalement heeft bijvoorbeeld wel eens zonder drummer gespeeld. De beste man was met vakantie. Daarop hebben ze toen hun studio-opnames gepakt en alle gitaar- en zangpartijen weggehaald waardoor alleen de drumtracks overbleven. Lekker spelen en uitproberen zonder stress, dat hoort er ook echt bij.”

De leeftijd van de muzikanten tijdens de concerten is een dwarsdoorsnee van muzikaal Arnhem. Jonge bandjes met een gemiddelde leeftijd van een jaar of 15 worden afgewisseld door ouwe bluesrockers van ruim 70.
“De piek zit tussen de 20 en 30 jaar,” aldus Koens. “Verder gaat het van absolute beginners tot professionals zoals Enge Buren en De Staat. Die laatste twee komen niet op de Oefenruimteconcerten, maar de mannen van De Staat hebben bijvoorbeeld hun optreden op Lowlands bij ons voorbereid. De grote machine die deel uitmaakte van de show paste mooi in onze grote zaal.”

Doorgaans komen er elke week tussen de 70 en 90 bands naar de Jacobiberg om te oefenen. De meeste repetitieruimtes worden vast verhuurd. Als er gaten ontstaan probeert de organisatie andere bands de mogelijkheid te geven om deze te gebruiken door dit op internet te zetten. Elke oefenruimte wordt zo maximaal gebruikt.
Koens over de oefenruimtebands: “Ik ben een muziekdier en vind het te gek dat alle bands hier oefenen en lekker bezig zijn. Als je me puur persoonlijk, dus zonder m’n Jacobiberg-pet op, naar een voorkeur vraagt dan kom je bij mij als vanzelf uit bij de punk. De band Poor Richard vond ik een aangename verassing. Punk met hier en daar een goede rock 'n roll vibe. Dat is een band waarvan je zelf automatisch zin krijg om je (bas)gitaar erbij te pakken! Ik had graag meer gezien van Vapour Trail, die hebben een nieuwe demo uit vol poppy indie rock. Maar ik heb er amper een couplet van gehoord. Ik hoorde dat Lada erg cool was, maar die heb ik ook gemist. Het mooiste vind ik toch de contrasten tussen de bands; Littlebigginger trok het hele oefenhok vol met kids die allemaal nog op de middelbare school zaten, terwijl de pensioengerechtigde leeftijd makkelijk werd gehaald bij een paar heren van Fitzkin. Voor de rest heb ik eigenlijk geen complete sets van andere bands gezien, omdat zo’n dag toch behoorlijk hectisch is.”

Bluesmuziek, metal, pop, punk – alles komt voorbij tijdens de Oefenruimteconcerten. Hoe wordt er bij de Jacobiberg eigenlijk tegen coverbands aangekeken?
Koens: “Bands zijn bands, en die ondersteunen wij. Of je nu eigen muziek speelt of covers, dat maakt ons niet uit. Het is waar, bij de Paasconcerten zullen we niet snel een Top 100 coverband programmeren omdat dit van oudsher een festival is voor bands met eigen werk. Maar we bedienen alle muzikanten. Tsja, wat covers betreft; het Gelders Orkest is toch ook een coverbandje met stukken van Brahms en Beethoven? Daar haalt niemand z’n neus voor op…”

Kunnen muzikanten bij de Jacobiberg alleen terecht voor de oefenruimtes of bieden jullie meer?
Koens, enthousiast als een jonge hond die net z’n eigen staart heeft ontdekt:“Nee joh, de Jacobiberg biedt enorm veel voor muzikanten of voor wie dan ook maar iets met muziek wil doen! Het gaat van muziekles tot oefenruimte en van studio tot coachingstrajecten. Verder helpen we bands of solomuzikanten op het vlak van marketing, podiumgeluid, presentatie, studiowerk, licht en geluid… En als mensen zelf festivals of andere initiatieven willen opzetten dan zijn ze ook altijd welkom. We denken graag actief mee en we houden altijd onze ogen open om te zien of we nieuwe ideeën kunnen ondersteunen met kennis of andere middelen. We zijn hét muzikale servicepunt van Arnhem en omstreken. Van fiscaal tot muzikaal!”