Wat is er aan de hand in muzikaal Gelderland? Aflevering: Lichtenvoorde

Lichtenvoorde is veel meer dan alleen de Zwarte Cross

Tekst: Anne Berentsen / Foto’s: archief ,

Hoewel de meeste Gelderse optredens wellicht in Arnhem of Nijmegen plaatsvinden, zijn er in heel Gelderland uiteraard muzikale happenings. Tijd om eens te kijken wat er allemaal aan de hand is in Gelderland. In deze tweede aflevering: Lichtenvoorde. In het dorp dat vooral bekend staat om de Zwarte Cross bestaat naast dit festival een levendige muziekscene.

Lichtenvoorde is veel meer dan alleen de Zwarte Cross

Hoewel de meeste Gelderse optredens wellicht in Arnhem of Nijmegen plaatsvinden, zijn er in heel Gelderland uiteraard muzikale happenings. Tijd om eens te kijken wat er allemaal aan de hand is in Gelderland. In deze tweede aflevering: Lichtenvoorde. In het dorp dat vooral bekend staat om de Zwarte Cross bestaat naast dit festival een levendige muziekscene.

Waar ligt Lichtenvoorde?
In het hart van de Achterhoek, omgeven door rust en natuur. Als de zon schijnt komt hier het clichébeeld van de Achterhoekse gemoedelijkheid naar voren. Geen zon? Dan is er nog genoeg keuze uit een aantal gezellige kroegjes.

Wat is er in Lichtenvoorde te doen?
Vraag een willekeurige voorbijganger uit het westen op straat waar ze Lichtenvoorde van kennen. Een voor een zullen ze de Zwarte Cross noemen. “Het is allemaal als een geintje begonnen” vertelt Pieter Holkenborg, woordvoerder van de Feestfabriek AKG. “Een vriendenfeest. Samen met lokale band Jovink en de Voederbietels en een aantal motorcrossgekken hebben we een feestje gegeven. Deze eerste editie van Zwarte Cross trok ongeveer een 100 mensen. Toch nog meer dan wij toen hadden verwacht. En in de loop van de jaren is het uitgegroeid wat het nu is.” Namelijk een festival waarbij de ruim 13.000 inwoners van Lichtenvoorde worden overlopen door de 150.000 rockende festivalbezoekers. In de hele omgeving en ook in Lichtenvoorde zelf hangen vele aankondigingen voor het festival. Vanuit de bevolking wordt het festival dan ook op handen gedragen.

Festivalterrein de Schans is het grootste gedeelte van het jaar een stuk gras. Slechts een paar dagen in de zomer wordt er gefeest. Het groene gras op dit 70 hectare grote terrein wordt onder andere gebruikt voor de Zwarte Cross en was jarenlang het decor van het Arrow Rock Festival. Ook zou Dynamo Open Air hier neerstrijken, maar dit werd afgelast in verband met mond-en-klauwzeer. Om het gat te vullen dat Arrow Classic Rock achterliet, is er een festival geboren dat in september voor het eerst plaatsvindt: Lust for Live. Met namen als Brainbox en the Livin’ Blues Experience, een kleinschalige opzet en een knusse aankleding van het terrein is dit zeker de moeite waard. Op Hemelvaartsdag 2012 ziet een festival in hetzelfde straatje het levenslicht. Over Rock to Heaven is naast het feit dat the Bintangs en Deanmoore er spelen helaas nog weinig bekend.

De meeste initiatieven in het dorp komen van de jongeren en jongeropbouwwerk JOW GroenLicht. Kultuurkuur begon in 2006 als project van het jongerenopbouwwerk. Het muziek en kunstevenement werd zo groot dat het in 2010 zelfstandig is geworden en verder ging onder de naam Over de Top. Hun in roze badjas gestoken mascotte the Pimpmeister is zo populair geworden dat ze zelfs een pre-party organiseren om hem te eren: Pimppop. Nog meer ‘burgerinitiatieven’: Peppelfest, het Gelre Sound Festival en Keifestival, dat dit jaar voor de 26e keer plaatsvindt. Toch steekt er een festival met kop en schouders bovenuit als het om de behulpzaamheid van de dorpelingen gaat: Paaspop Zieuwent. Dit festival zet al sinds 1979 zonder subsidie een indrukwekkende line-up neer. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Herman Brood & his Wild Romance, Uriah Heep, Anouk, Brainbox, the Nits, Urban Dance Squad, Junkie XL, Dropkick Murphys en Stuurbaard Bakkebaard.

Via de Orkaan van het Oosten, voorronde voor verschillende plaatsen rond Lichtenvoorde, stuurt deze regio elk jaar een band naar de Gesel van Gelderland. Onder andere van Oorsprong, Proper Outfit, Orange Maplewood, Deanmoore en Sugartoosh vertegenwoordigden de Achterhoek in deze competitie.

Waar kennen we Lichtenvoorde nog meer van?
In menig cd-boekje kom je bij de special thanks ‘the Magic Barn’ tegen. In dit nu al legendarische oefenhok/studio werden dan ook een aantal zeer succesvolle albums (deels) opgenomen. Welke bands maakten hier ‘magic’? Denk aan the Bloody Honkies, de Staat, the Mad Trist, Automatic Sam, Shaking Godspeed, Thee Hämmer en de Speeldoos van Roos Rebergen en Torre Florim.

Sommige muzikanten zijn het dorp zo ontgroeid of spelen in niet-Lichtenvoordse bands, dat de link met Lichtenvoorde al nauwelijks meer wordt gelegd. Tom Holkenborg (Junkie XL) is hier geboren en getogen, maar dat zal bij de rest van de wereld onbekend zijn. Onlangs werd hij op de Zwarte Cross nog verrast: zijn vrienden duwden hem tijdens zijn vrijgezellenfeest geblinddoekt het podium op om een half uur te draaien. Peter Visser is misschien wel de meest anonieme Lichtenvoordenaar. De gitarist van Bettie Serveert laat zijn roots nauwelijks doorschemeren in interviews. Naast de oud Normaal-leden Jan Manschot en Jan Kolkman is de naam Alan “Gaspiepe” Gascoigne er duidelijk eentje van een import-Lichtenvoordenaar. Toch is zijn naam onlosmakelijk verbonden met het dorp. Hij is nog steeds actief met zijn Alan Gascoigne Trio. Rockband Autumn komt hier misschien niet vandaan, maar zangeres Marjan Welman staat hier in het dorp vooral bekend als rock-´n-roll boegbeeld.

De muziekscene in Lichtenvoorde is zo levendig dat er een boek over kan worden geschreven. In 2007 werd het 324 bladzijden tellende boek Roomse Herrie gepresenteerd: een halve eeuw popcultuur in de kerkdorpen van de gemeente Oost-Gelre. Dit werd een paar maanden later zelfs gevierd met ‘Roomse Herrie Live’, een heus festival met maar liefst 29 in het boek voorkomende artiesten en bands.

Hoe komen we naar Lichtenvoorde?
Vanaf Arnhem over de A12 richting Doetichem. Vervolg je de weg over de A18 richting Enschede. Via de N18 en de verkeersborden is Lichtenvoorde eenvoudig te vinden. De A18 is een ongelooflijk lege en trieste snelweg. Opmerkelijk is wel het reclamebord van de mentalist Jarno di Parno. Vanaf Arnhem rijdt een stoptrein die ergens tussen Lichtenvoorde en Groenlo zijn halte heeft.

Waar koop je de beste muziek?
Jammer. In Lichtenvoorde is geen speciaalzaak voor muziek te bekennen. Alleen winkels met de naam van hun eigenaar, zoals Bakkerij Jos en Groentewinkel Johan. Voor gitaren, reparatie en gitaarles kun je terecht bij oud Normaal gitarist Jan Kolkman, hier beter bekend als de Gitarendokter.

Waar kun je de dorst lessen?
Alleen dorst lessen is hier niet genoeg: naast gerstenat willen ze ook muziek horen! De twee kroegen die hier elke vrijdag en zaterdag vol zitten zijn café de Zaak en tapperij van Ooijen. Deze bruine kroegen hebben naast een grote verzameling speciaalbieren en het geliefde Grolsch-uit-de-fles ook af en toe bandjes en jamsessies. Om bij de Loods (thuisbasis van poppodium Shuffle) te komen, moet je iets verder fietsen. Het zaaltje ligt een paar kilometer buiten Lichtenvoorde. Elke tweede zaterdag van de maand bieden zij voor slechts drie euro een avond met bands en goedkoop bier.