Mulatu Astatke bezweert je desnoods met zijn linkerteen

Zelfs dramatische uitval van instrument stuit Ethio-jazz goeroe niet

Tekst: Jasper Konijnenbelt / Foto's: FotoForward ,

Mulatu Astatke, de hoogbejaarde goeroe van de Ethio-jazz, daalde van zijn ivoren toren neer, en maakte ons eenvoudige stervelingen deelgenoot van zijn bezwerende vibrafoonklanken. Astatke is de laatste jaren weer bijzonder productief en stond op het punt Doornroosje plat te spelen, tot er iets naars gebeurde…

Zelfs dramatische uitval van instrument stuit Ethio-jazz goeroe niet

Mulatu Astatke, de hoogbejaarde goeroe van de Ethio-jazz, is vanavond van zijn ivoren troon neergedaald om ons eenvoudige stervelingen deelgenoot te maken van zijn bezwerende vibrafoonklanken. Mustatke, die furore maakte in de jaren ’70 door de sferische klanken van zijn geboorteland te koppelen aan de Parijse en New Yorkse jazz, is de laatste jaren weer bijzonder productief. Dit is niet in de laatste plaats doordat zijn werk een stevige herwaardering oogstte, nadat zijn prettige klanken de film Broken Flower opsierden.

Gehuld in een fantastische trui die doet denken aan die van de Marokkaanse slager op de hoek en opgesteld vooraan het podium, is de bescheiden god net een mens, en dat is prettig. Nijmegen is uitgelopen voor de unieke klanken, temeer daar het een gegeven is dat Astatke zich stevast omringt door de beste jonge jazzmuzikanten.

Dat laatste wordt direct duidelijk wanneer zijn zeskoppige begeleidingsband op cello, percussie, drums, sax, trompet en toetsen de eerste bezwerende groove van de avond inzet en er direct stevig geëxcelleerd wordt door beide blazers. Die jongens kunnen het alleen ook goed af, zoveel is duidelijk. Mulatu laat zich door al dit geweld niet van de wijs brengen en veegt de stokken subtiel over zijn vibrafoon, wat het geheel een onmiskenbare hypnotiserende kracht meegeeft. Dit is Ethio-jazz op z’n best, sjamaan Mulatu wijst de weg en Doornroosje deint gewillig mee.

Dan gebeurt er iets naars: Mulatu’s vibrafoon valt uit. Voor de duidelijkheid: dat is als Jimmy Hendrix die midden in een gitaarsolo van epische proporties z’n laatste plectrum in het afvoergootje laat vallen. Einde oefening dus. Zo niet voor Mulatu. De sympathieke grijsaard schakelt moeiteloos over op een beduidend meer bescheiden rol en manifesteert zich zonder enige gêne als orkestleider en hanteert toetsen en percussie. Zijn band trekt vanavond dus de kar, maar vóór deze jonge honden de meester keihard van rechts inhalen, doet Astatke een stevige duit in het zakje. De goede man is zeker niet de enige die zich op een stoffig dorpsplein in zijn geboortedorp waant als hij, slechts begeleid door handgeklap van zijn band, een stevige solo op de djembé weggeeft. Ook het publiek waant zich tussen een conglomeraat schamele hutten ingebed in het manshoge junglegroen en klapt betoverd op de maat mee.

Astatke viert z’n successen met verve en refereert constant aan de door hem geschreven composities en lijkt zelfs even de James Bond tune te claimen wanneer het thema stevig doordesemd in één van de door hem geschreven werken voorbij komt. Vooruit, zou jij niet hetzelfde doen als je favoriete instrument er de brui aan gaf? Het is de seniore grootmeester vergeven, al is het alleen maar omdat zijn composities van een zeldzame kwaliteit zijn.

De band geeft een set Ehtio-jazz weg waar menige North Sea Jazz-ganger een gierend hoogtepunt van zou beleven. Het is dan ook één grote zegetocht vanavond, met joelende aanwezigen, een tevreden kijkende grootmeester, een breed lachende begeleidingsband en een stevige toegift. Ook zonder favoriet instrument veegt Mulatu op 77 jarige leeftijd met speels gemak de vloer aan met de spartelende hedendaagse generatie jazzmuzikanten.