Broeierige Balkan Beats overwinnen Nederlandse houterigheid

Nieuwe trend mist Nijmegen niet

Tekst: Paul van de Geijn / Foto's: D. de Winter, ,

Balkan- en zigeunermuziek is de laatste tijd ongekend populair onder cultuurminnende, zich van sociale ongelijkheden bewuste alternatieve jongeren uit Nederland en België. Vooral in Vlaanderen is het een rage, maar ook Nijmegen laat zich niet onbetuigd: bij de vierde Balkan Beats Party in Merleyn stonden, naast het Vlaamse Va Fan Fahre, twee Nijmeegse Balkan-dj’s op het programma.

Nieuwe trend mist Nijmegen niet

De nieuwe Balkan Beat trend sluit eigenlijk naadloos aan op de eclectische stijl van mash dj's als 2 Many DJ's, al is de platenkeuze natuurlijk wel anders. De dj's Tomasç en Grandes Lupres rukken in hun sets traditionele Oost-Europese feestmuziek uit hun oorspronkelijke context en vermengen het met crossover-volksmuziek waarin de invloeden van ska, hiphop en zelfs onvervalste techno doorklinken. Oude vetes worden vergeten en deunen van bloedvijanden gebroederlijk samengesmeed tot één dansbaar geheel. Het publiek bestaat dan ook niet uit vurige Balkanners maar vooral uit bebrilde bleke meisjes in vale hemdjes en slungelige puisterige jongens. Naast de twee dj's treedt ook de band Va Fan Fahre op, een Vlaamse band die klezmermuziek mixt met fanfaremuziek uit Bulgarije en Roemenië. Dat zijn echter niet de enige invloeden die te horen zijn. De band begint met een serie songs die elkaar bijna als in een medley razendsnel afwisselen en waarin klezmer en fanfare, maar ook dixieland, freejazz, flamenco en zelfs 'bloaskapel' doorklinken. Na een tijdje beginnen de elkaar snel opvolgende omschakelingen en het soms minder synchroon klinken van de vele instrumenten toch een beetje op de zenuwen te werken. Ook is de muziek aanvankelijk niet erg dansbaar, mede omdat de drummer voornamelijk afwachtend op de grote trom slaat en het zo nooit echt tot een wilde uitbarsting kan komen. Tel daarbij op het eindeloze gesoleer van de overigens zeer getalenteerde klarinet-, saxofoon- en trompetspelers, dat eerst kippenvel opwekt, maar later steeds meer op een herhalingsoefening begint te lijken. Als de zanger dan het podium bestijgt, komt er meer structuur in het geheel. De muziek wordt dansbaarder en dwingender, er staat nu een solide band op het podium. Een band met een boodschap, al is er waarschijnlijk niemand in de zaal die het plat-Vlaamse geklap van de zanger kan verstaan. De sfeer komt er steeds meer in en het komt zelfs nog tot een flinke toegift. Tijdens deze toegift komt Va Fan Fahre, nu weer zonder zanger, met de mooiste en meest opzwepende nummers en 'wordt de interactie met het publiek niet geschuwd': de mannen verlaten het podium om met de toeters en trommels tussen de mensen te gaan staan en een soort zigeunerbruiloft te imiteren binnen een kring van dansende en klappende mensen. De passie spat er vanaf, het is allemaal net echt. Na Va Fan Fahre gaan de dj's weer aan de slag en zij voeren de door de band ingezette sfeer nog een paar graden op. Naarmate de nacht vordert, voelt zelfs de meest stijve kaaskop zijn bloed verhit worden, gooit de stramme heupen los en laat de hartstocht de vrije loop. En zo wordt de avond een daverend succes. De Balkanmuziek verovert West-Europa en doet daarbij ook Nijmegen aan.