Sinds stichting De Wintertuin na 1999 niet meer van artistiek directeur wisselde - dat was voordien wel het geval - heeft de stichting aan importantie en impact gewonnen. Niet alleen in Nijmegen wordt het festival opgemerkt, ook in andere delen van het land is De Wintertuin bekend. Zo reist Bart FM Droog, dichter uit Epibreren, jaarlijks vanuit het noorden af en Volkskrant-journalisten gaven directeur Frank Tazelaar dit jaar hun weblog een week tot zijn beschikking.
De Wintertuin concurreert vanuit de provincie met Geen Daden Maar Woorden (Rotterdam) en Crossing Border (Den Haag) om de titel van het leukste literatuurfestival van het land. Opgemerkt moet worden dat geen van genoemde festivals het nog redt zonder muziek. Maar waar andere festivals de auteurs tussen de muzikanten door programmeren, vroeg De Wintertuin artiesten van divers pluimage een gedicht op muziek te zetten. Of er in elk geval iets muzikaals mee te doen.
Donderdagavond, 24 november. De Wintertuin is al in volle gang, maar de echte crossover tussen muziek en literatuur vindt pas vanavond plaats. Het gedicht 'Alleen' van Gerard Reve uit 1939 wordt op muziek gezet en de muzikanten die dat doen - Anne Soldaat (Darryl Ann), Solex, Henk Hofstede (de Nits), Henk Koorn (Hallo Venray), Solo (J. Perkin) en Mullhouse - worden aan elkaar gepraat door Rick de Leeuw, vaste, terugkerende gast van De Wintertuin en fervent Reve-lezer. Het is niet druk, maar door het Wintertuin-decor gevuld genoeg om niet van een lege zaal te spreken.
De avond start met Solo, die een paar eigen liedjes zingen, maar uiteindelijk dan toch het Reve-gedicht ten gehore brengen. De zaal is duidelijk stiller bij die eerste vertolking. Solo houdt zich strikt aan het gedicht, zoals later ook Mullhouse en Henk Hofstede aan de piano en Henk Koorn a capella zullen doen. Op zoek naar de beste versie blijken de vier vertolkingen moeilijk te vergelijken. Henk Koorn heeft zich er met een gospelversie die hij in samenwerking met het publiek uitvoert makkelijk vanaf gemaakt, maar tegelijkertijd heeft hij, als priester, de lachers op zijn hand en misschien daardoor wel de beste performance (waarmee hij een poetry slam zou kúnnen winnen).
De andere drie spelen hun liedje in mineur, maar bij Henk Hofstede klinkt deze mineur ontoegankelijker dan bij Mullhouse en Solo. Mooi zijn de liedjes voornamelijk vanwege de sterke tekst van Reve die Rick de Leeuw steevast herhaalt bij de aankondiging van een nieuwe artiest en die het publiek tegen het eind van de avond mee declameert. Vooral de laatste regels blijven hangen: "Een vis die door het water schoof / een vogel die de lucht in stoof / en ik zat in mijn boot en dacht: / een vis die door het water schuift / een vogel die de lucht in stuift / en ik hier in mijn boot."
Solex en Anne Soldaat besloten als enigen het gedicht als uitgangspunt voor iets anders te gebruiken. De eerste gebruikt een sample van een door Reve zelf voorgelezen ander gedicht voor een Solexiaanse elektrodeun. Geslaagd, maar voor het publiek is de link met het gedicht uit de opdracht waarschijnlijk ver te zoeken. Anne Soldaat kondigt zijn versie aan door het vroege gedicht van Reve, die zestien was toen hij 'Alleen' schreef, te vergelijken met de situatie waarin de schrijver zich momenteel bevindt: oud, grijs en dement. Het resultaat is een tenenkrommend slechte tekst die bol staat van grijsgebruikte metaforen. Het is tekstueel ook meteen de slechtste vertolking van de avond.
Er gebeurt veel op de Poetracks-avond van De Wintertuin, maar niet genoeg. Het programma loopt uit, de tijd tussen de liedjes duurt te lang, het geluid is erg slecht - vier mannen zitten constant aan de knoppen - en echt spektakel blijft uit. Met andere woorden: het is een beetje saai. Misschien dat alleen singer-songwriters - Solex is toch een beetje een vreemde eend in de bijt - zo'n avond niet kunnen dragen.
Poetracks is een originele productie van De Wintertuin die als concept heel veel mogelijkheden biedt en in dat opzicht steekt het andere literatuurfestivals de loef af. Dat dit wordt opgepikt door VPRO's De Avonden is dan ook niet onterecht. Dat de avond zelf waarschijnlijk minder bijzonder is dan het radioprogramma, waarin de bewerkingen van het gedicht uitgezonden zullen worden, mag de organisatie zichzelf wel aanrekenen. Foto's: Monique Samsen