In de rubriek Friezen om Utens gaat 3VOOR12/Friesland op zoektocht naar artiesten, managers of aanverwante bezige bijen in de muziekindustrie die hun wortels in Friesland hebben liggen. In hoeverre beïnvloedt het Fries-zijn hun huidige werkzaamheden en creativiteit en waar zijn ze uiteindelijk terechtgekomen? Empee Holwerda is zanger en gitarist van Kanipchen-Fit uit Amsterdam. Marije Heida spreekt met hem over zijn Friese roots en het ontdekken van muziek in zijn jeugdjaren in Leeuwarden. In het aanstaande weekend is Kanipchen-Fit te zien tijdens Welcome to The Village.

De Frieze roots van Empee Holwerda

© Floris Duijn

KANIPCHEN-FIT

  • Geboren in de Gouden Regenstraat te Leeuwarden
  • Getogen vanaf zijn zesde in de Groningerstraatweg te Leeuwarden
  • Vertrekt op zijn achttiende naar Amsterdam
  • Vliegt in de periode 2003/2004 verschillende malen naar New York voor drie maanden
  • Woont vanaf 2004 tot 2011 permanent in New York
  • Keert in 2011 terug naar Amsterdam

Empee: “Ik verhuisde in 1987 naar Amsterdam de dag na de finale van de Kleine Prijs van Sneek. Ik was geslaagd voor de middelbare school en ik kon intrekken in iemands huis in Amsterdam. Daar wou ik gaan studeren. Ik kon gelijk weg. We wonnen dat jaar de Kleine Prijs met LUL. Twee leden van LUL woonden al in Amsterdam en Sytse (van Essen, red) en ik gingen toen ook naar Amsterdam. Sytse is op een gegeven moment weer terug gegaan naar Leeuwarden.”

BIO

Na het winnen van de Kleine Prijs van Sneek - ook al is op dat moment de hele band al wonende in Amsterdam - maakt LUL een succesvolle periode mee met het uitbrengen van een aantal albums en optredens in heel Europa. De band bestaat uit de Dockumer Lokaeltsjes Fritz de Jong en Sytse van Essen, Klaas Schippers en Empee Holwerda. Het laatste album van LUL verschijnt in 1993 en in 1995 stopt de band. Schippers en Holwerda pakken samen een nieuwe draad op in 1996 onder de naam Solbakken. Wanneer Holwerda vertrekt naar New York in 2004 start hij samen met zijn huidige vrouw Gloria Williams Kanipchen-Fit. Williams heeft in die tijd naam gemaakt als visueel artiest en dichteres (Pussy Poets). In 2010 verschijnt onder het label Hooverflag het album Multibenefit uit, gevolgd in 2016 door de langspeler Unfit For These Times Forever. Dit album wordt uitgebracht door Makkum Records dat opgericht is door Arnold de Boer (ZEA, The Ex) en gevestigd is in Makkum, Friesland. Daarmee keert Holwerda toch een beetje terug naar Friese bodem.

Empee, je staat dit weekend op Welcome to The Village met Kanipchen-Fit. Curator Arnold de Boer brengt jou weer terug op Friese bodem, want je bent geboren en getogen in Leeuwarden. Hoe ben je in Amsterdam terechtgekomen?

“Ik wou heel graag na mijn middelbare school zoveel mogelijk in bandjes spelen. Toentertijd leek het mij de beste manier om dat te kunnen doen als student aan een universiteit. Dat heb ik drie jaar volgehouden. Een dag voordat ik vertrok naar Amsterdam wonnen we met LUL de Kleine Prijs van Sneek. In die drie jaar met LUL zijn we heel veel op pad geweest, dus van mijn universitaire carrière kwam uiteindelijk heel weinig terecht. Tsja, je moet keuzes maken, haha. Het was voor mij toen heel belangrijk om muziek te maken, en eigenlijk nu nog steeds natuurlijk…”

'Oké, nu mag je wel even normaal spelen…'

Je kon je dus creatief beter ontwikkelen in Amsterdam dan in Leeuwarden?

“Qua mentaliteit was is het in Leeuwarden - in de tijd van mijn lagere school -  al heel erg van ‘doe even normaal jûh’. Je moest geen gekke plannen maken. Wat dat betreft was Amsterdam wel een verademing. Met LUL maakte we al best ingewikkelde nummers en dan kwamen ze al snel met: ‘Wat is dat voor moeilijk gedoe? Doe even normaal’. Een mooi voorbeeld: Tijdens de soundcheck van de Kleine Prijs van Sneek zei de sound technicus tegen onze bassist Klaas - nadat hij even wat had gespeeld: ‘Oké, nu mag je wel even normaal spelen…’."

Wel apart om in een band te spelen die in Amsterdam gevestigd is en ook wel omschreven werd als Lui Uit Leeuwarden…

“Ja, nou… dat is een misvatting. We vonden het woord ‘lul’ echt de allerstomste naam voor een band en omdat we daarom heel blij waren met de naam, moesten we een ezelsbruggetje verzinnen om de naam te onthouden. Dat werd toen ‘Lui uit Leeuwarden’. Maar eigenlijk was het dus helemaal geen afkorting. De Leeuwarder Courant wou in die tijd liever niet het woord LUL in koeienletters in de krant zetten - ze waren toen nog wat conservatiever - en het kwam heel goed uit dat ze er Lui Uit Leeuwarden van konden maken.”





'Alles lag wat op z’n gat in Leeuwarden'

Empee Holwerda

© Omrop Fryslân

Kanipchen-Fit wordt opgericht in de tijd dat je in New York woont. Uiteindelijk kom je weer terug naar Amsterdam. Hoe ontstaat die omzwerving en waarom zien we je weer opduiken in Nederland na een aantal jaar Amerika?

In de periode 2003/2004 ben ik een paar keer naar New York gegaan en ben daar in die tijd ook mijn huidige echtgenote tegen gekomen. In 2004 ben ik me daar gaan vestigen. In 2010/2011 werd het steeds moeilijker om ons daar te handhaven. Ook op muzikaal gebied. In Nederland ging het toch allemaal wat makkelijker of kregen we leukere dingen voor elkaar. Toen hebben we op een gegeven moment besloten ons toch in Amsterdam te vestigen in plaats van New York. Voor mijn gevoel was er in New York een enorme onderlaag van allemaal goede bands, maar niet met een goede manager of netwerk. In die scene kon je jarenlang wel goede dingen doen en leuke concerten geven maar je moest het wel elke keer zelf opzetten en organiseren. Hier in Nederland kende ik toch nét wat meer mensen waardoor je het gevoel had dat er wat meer lijn in zat. Het was gewoon minder ingewikkeld. Ik vond het ook moeilijk om als buitenstaander me daar tussen te wurmen en dingen voor elkaar te krijgen. Soms lukte het wel, maar dan bleef het bij een incident en moest je daarna weer helemaal overnieuw beginnen. Hier kwam ik - mede dankzij Arnold de Boer (ZEA, The Ex, red.) en nog een paar andere mensen - makkelijker aan optredens onder leukere omstandigheden. Ik kreeg ook weer meer tijd om muziek te maken. Ik werkte me in Amerika het leplazerus en dan bleef er geen tijd over om te oefenen en na te denken over de muziek. De druk en de kosten van het leven in zo’n grote stad en de moeite die je alleen al moet doen om van A naar B te komen… Dat kost allemaal heel veel tijd, die je dan niet kan besteden aan je muziek of kunst.”

Als je terugkijkt op jouw carriere tot nu toe, zou je dan hetzelfde met je muziek bereikt kunnen hebben als je in Friesland was gebleven?

“Ach ja, ik denk op zich van wel. Peter Sijbenga en Sytse van Essen van It Dockumer Lokaeltsje zijn al die jaren de provincie niet gegaan en nog steeds lekker bezig met allerlei leuke muziekprojecten. Ik persoonlijk wilde wel gewoon weg uit Leeuwarden omdat ik het te klein vond. Ook was er ook geen goede concertzaal. Je moest eigenlijk altijd naar Het Bolwerk in Sneek of Vera in Groningen om bandjes te zien.

Alles lag wat op z’n gat in Leeuwarden. Ook waren er geen geschikte plekken om te oefenen. In Amsterdam was het gewoon fijner. Je kon optreden in grote en kleine clubs en er was elke dag wel een goed concert. Maar nu heb je in Leeuwarden Neushoorn en Asteriks en tsja… dat had je toen allemaal niet. En als je ons toen had gezegd dat er een festival was in de Groene Ster, dan hadden we je keihard uitgelachen.”

Even van de hak op de tak, maar hoe oud was je eigenlijk toen je begon met muziek maken?

“Volgens mij deden mijn ouders mij op gitaarles toen ik zes of zeven jaar was. En dat deden ze omdat ik altijd naar TopPop keek. Ik herinner me nog Jonathan Richman en die had een hit met Egyptian Reggae. Dat nummer begon met een heel makkelijk gitaarloopje en dat wou ik heel graag leren spelen. Dus toen hebben mijn ouders een gitaar gekocht voor me, maar ze wouden dan wel dat ik ook op gitaarles ging. Ik ging toen naar de muziekschool aan de Schrans bij Tjeerd Schraa. Maar goed, dat TopPop had allemaal artiesten als Iggy Pop en Blondie en ik had toen de leeftijd dat ik dat allemaal wel begon te snappen en dacht: ‘Dat wil ik ook’.”

Waren er naast de TopPop artiesten ook Friese artiesten die jou inspireerden in je jeugd?

“Ow ja, zeker wel. Er was een band genaamd Thane. Die man werkte in de fonotheek van de Openbare Bibliotheek in toen nog het Beursgebouw. Daarnaast had je The Pin-Baskets met onder andere Eric Ennema en Menno Bakker… Waar ik ook naar luisterde was De Koffieband met zanger Gertjan Slachter en en Tilly Buy die later nog meer bekendheid genoten met het kunstcollectief De Vier Evangelisten. Zij wonnen toen ook nog bijna de Grote Prijs van Nederland. En goh ja…. Ik nam ook altijd heel veel op van de radio op cassettebandjes zoals VARA’s Popkrant en op zondags had je Spleen van de VPRO. Op woensdagavond had je Moondogs met Bram van Splunteren. Dus ja, dat nam ik dan op en luisterde ik de muziek waar ik eigenlijk niks van begreep, maar het sprak toch ook wel weer tot de verbeelding.”

“Bij de fonotheek hadden ze best extreme platen, dat was wel lachen. Zo hadden ze bijvoorbeeld Psychic TV en Einstürzende Neubauten. Ik las daarover in de OOR en dat ging ik dat luisteren. Voor dat luisteren van albums waren Disc op de Nieuwstad en Sound&Vision op de Wirdumerdijk ook heel belangrijk.

Bij Sound&Vision werkte een jongeman, Chris, en die was heel flexibel. Hij liet je dan gewoon heel veel dingen luisteren in een vreselijk ongezellige betonnen ruimte met voornamelijk rokende mannen om je heen. Soms was het ook wel doodenge muziek, haha.”

Volg je eigenlijk de huidige Friese popscene een beetje?

“Het is niet dat ik dat heel erg actief bijhoudt, maar ik kom zo her en der wel eens wat tegen. Nu is dat natuurlijk vooral The Homesick. Daar hoor je heel veel over en zij spelen ook best veel in Amsterdam. En natuurlijk It Dockumer Lokaeltsje! Die hebben net weer een plaat gemaakt. Het is wel weer lachen dat ze weer zijn gaan optreden.”

Heb je nog wel een band met Friesland/Leeuwarden?

“Mijn moeder is geen geboren Friezin maar woont nog wel steeds in de Groningerstraatweg en ik bezoek haar vrij regelmatig. Dus dat is wel wat me bindt aan Friesland. Vroeger vond ik het wel leuk om van dorpje naar dorpje te fietsen. Dat deed ik wel eens met haar. Als je in Leeuwarden bent hoef je niet zo ver te fietsen en dan zit je al middenin de weilanden. Ik vind Friesland op zich wel mooi...”

INFORMATIE

Kanipchen-Fit treedt zaterdag 20 juli op in De Grauwe Kat tijdens Welcome to The Village van 15:30 - 16:30 uur. 

Momenteel wordt is er een nieuwe langspeler in de maak, die naar eigen zeggen hopelijk eind van dit jaar het levenslicht ziet. Beluister hier de twee albums Multibenefit en Unfit For These Time Forever: