#ETN18: Dagverslag zaterdag #ETN18: Dagverslag zaterdag

Het vraagt enige moed om in het Nederlands te zingen. Het is alsof de muziek kwetsbaarder en transparanter wordt. Tolls, artiestennaam van de Leeuwarder Daan van Beijeren, durft het aan op zijn nieuwe album Blijf Je Koel. Vanavond wordt dit nieuwe werk gepresenteerd in de idyllische Waalse Kerk. En die muziek staat als een huis. Van Beijeren is een gedegen muzikant die zich heeft omringd met prima mede-muzikanten. Samen brengen zij een eigentijdse mix van prettig in het gehoor liggende akoestische gitaar- en pianomuziek aangevuld met elektronica. Van Beijeren zoekt tijdens de nummers regelmatig opzichtig oogcontact met het publiek, wellicht om te kijken of iedereen nog aangehaakt is. Samen met Nederlandse teksten krijgt de performance daarmee ook iets kleinkunsterigs. Van Beijeren hoeft zich echter nergens zorgen over te maken. Door de verzorgde en uitgesponnen arrangementen, de bezongen thema’s en de schitterende setting van de Waalse Kerk krijgt het optreden een prachtige sacrale rust en stilte. Soms leiden de teksten, die her en der wat aan de oppervlakte blijven, daarbij wat af. Maar verder weet Tolls het publiek in de Waalse Kerk een uur lang te boeien met zijn prachtige muziek. (SN)

“I’ve started with some sad songs and now i’ll play a few more, so I hope you can handle it”, aldus pianiste Lisa Morgenstern halverwege haar set in de Waalse kerk. Nee, het is bepaald geen makkelijk verteerbare kost bij deze Duits-Bulgaarse pianiste. Ze wisselt moeiteloos tussen klassieke piano melodieën en de donkere synths die een zware baslaag vormen onder haar anders zo breekbare pianowerk. Dit doet ze met verve, maar dit is op zich geen ongewone versmelting van stijlen in de neoklassieke hoek. Morgenstern haar echte kracht schuilt voornamelijk in haar weemoedige stemgeluid en de extatische uithalen waarmee ze de hele kerk weet te vullen. Naast dat ze een begenadigd pianiste is, zingt ze namelijk ook nog in het voornaamste Bulgaarse vrouwenkoor in Berlijn. Dit blijkt het sterkst op een eerbetoon aan haar moeder, een nummer waar ze bijna griezelig klinkt als Anja Plaschg van Soap and Skin met slepende, melancholische kreten die dan weer plaats maken voor sombere introspectie. Dit alles onder begeleiding van haar sentimentele pianowerk zorgt voor een krachtig optreden dat weinigen onberoerd zal laten. (WN)

Al bijna veertig jaar maken zij de podia in binnen en buitenland onveilig, The Ex uit Amsterdam. Ooit begonnen als punkband, en hoewel ze de punk attitude nog aanhangen is de muziek in de loop der jaren geëvalueerd naar experimenteel en avantgarde, beïnvloed door jazz en wereldmuziek. De laatste jaren is de band ook (weer) met regelmaat te zien op de Friese podia en festivals. Hoewel elke keer vertrouwd, toch altijd weer verrassend. Enkele jaren geleden, op Welcome to The Village, deelden ze het podium met Fendika en werden er in het verleden platen opgenomen met mensen als Han Bennink en Tom Cora. Voor vandaag hebben de vier klankdichter Jaap Blonk uit hun hoge hoed getoverd. Nadat de band eerst een aantal nummers in de reguliere samenstelling heeft gespeeld voegt Blonk zich bij The Ex. Het is bijzonder wat de vijf ten gehore brengen. Blonk produceert ondefinieerbare geluiden, hij gorgelt, puft en steunt, en spuwt zijn klanken uit over het publiek. Maar staat de The Ex ook bij als zanger. The Ex stelt ook vandaag weer niet teleur en verrast zelfs, met de bijzondere bijdrage van Blonk. (TvdV)

Het voorkomen van Lookman Adekunle Salami, de geboortenaam van de Londense L.A. Salami is sympathiek en indrukwekkend. Samen met zijn band lijkt hij zo uit de psychedelische jaren zestig te zijn ingevlogen. In een muzikale traditie van Bob Dylan neemt L.A. Salami zijn publiek mee in zijn belevingswereld. Zijn folky rockmuziek rammelt, zijn mondharmonica scheurt onsamenhangend door zijn net niet zorgvuldige gestemde gitaar, maar L.A. Salami heeft boeiende verhalen te vertellen. Dat doet hij grotendeels op het stevig muzikale fundament van zijn sober spelende band. Zijn optreden bereikt echter een hoogtepunt als zijn bandleden van het podium verdwijnen en alle schijnwerpers zich richten op de voorman van de band. Met zijn eloquente behandeling van de Engelse taal en zijn uitgesponnen persoonlijke vertellingen hangt het publiek in de stampvolle Arenazaal van Neushoorn een uur lang aan de lippen van deze bijzondere Engelse singer-songwriter. (SN)

Als de eerste noten van het Londense Housewives door het Z-Gebouw schallen, is de band nog volledig gehuld in het donker en daar zal de band ook niet snel verandering in brengen. Blijkbaar heeft de duisternis hun voorkeur, want hun muziek is eveneens totaal ongrijpbaar. Zware basdrums vormen de kern van hun geluid, maar voor de rest beweegt dit gezelschap vrijelijk alle kanten op. Samples van de saxofonist vermengen zich met mathrockachtig gitaarwerk en vocalen worden meer gebruikt om een drone te creëren dan om daadwerkelijk iets uit de drukken. Het vormt een vreemd, maar wel bezwerend geheel dat doet denken aan een band als SUUNS minus alle hijgerige sensualiteit met in plaats daarvan onstuimige dissonantie. Maar net als SUUNS weten ze door sterk de nadruk op de ritmes te leggen en door deze relatief eenvoudig te houden dat je als luisteraar altijd enig houvast hebt, hoe surreëel alle bovenliggende klanken ook mogen wezen. Het eindresultaat valt zelfs enigszins dansbaar te noemen. Voor het meeste publiek is dat echter nog een stap te ver, want uiteindelijk is Housewives toch vooral ongrijpbaar.(WN)

Julia Holter schuwt met haar muziek boordevol vrije geluiden het experiment niet. Het massaal toegestroomde publiek was gewaarschuwd; Holter staat niet op het podium om haar publiek te behagen, maar eerder uit te nodigen in haar muzikale wereld vol emoties en ongemakken. Niets is vanavond in de Westerker dan ook wat het lijkt. Wringende ritmes, vervreemdende harmonieën en melodieën en weirde soudscapes bieden de luisteraar geen enkele houvast en dwingen tot loslaten van vooringenomenheid over de hedendaagse muzikale ordening. Holter speelt daarbij met vrijwel alle conventies van de eigentijdse muziek, die zij zorgvuldig uiteen rafelt en vervolgens met een schijnbare willekeur weer bij elkaar brengt. Dit levert een rijk geschakeerd pallet van muzikale associaties op, die ook regelmatig raakt aan poëzie en woordkunst. Niet iedereen trekt vanavond de schijnbaar vrije improvisaties van Holter. Na elk nummer verdwijnen er wat plukjes publiek uit de Westerkerk. Zij die echter hun ogen sluiten en geen moeite doen haar muziek te duiden en te verklaren, maar zich in plaats daarvan door Holter mee laten voeren in haar onderzoekende wereld, worden beloond. Zij zijn een uur lang getuige van een volstrekt unieke en vernieuwende artieste, die zonder enige concessie vorm geeft aan haar zoektocht naar nieuwe muzikale uitingsvormen. (SN)

Jessica Moss is misschien niet de opvallendste naam naam op de poster van Explore The North, maar toch zal vrijwel iedereen op het festival haar vioolpartijen wel eens gehoord hebben bij bands als de Arcade Fire, Broken Social Scene en Thee Silver Mt. Zion Memorial Orchestra. Vanavond staat ze echter alleen met haar viool op het podium. Meer heeft ze echter ook niet nodig, zo blijkt meteen al uit haar twee openingsnummers: een tweetal traditionele Joodse volksnummers die elegant zijn in hun simpliciteit. Dit is echter verre van het enige wat ze in huis heeft. De rest van de show is gewijd aan haar laatste plaat Entanglement, een album waarop ze het natuurkundige verschijnsel kwantumverstrengeling gebruikt als uitgangspunt om verschillende noten steeds langs elkaar heen te laten bewegen. Door haar vioolmelodieën langs elkaar heen te loopen, creëert ze melodieën en contramelodieën die soms even schuren of dissonant zijn, maar uiteindelijk altijd weer in harmonie samenvallen. Met name de behendigheid en souplesse waarmee ze dit uitvoert zonder het ook maar een moment van haar daadwerkelijke vioolspel af te laten leiden, is werkelijk imposant. Een imposant optreden waarin Moss op fantastische wijze presenteert wat je met slechts een instrument en een sampler kan bereiken. (WN)

Het Tunesische Ifriqiyya Electrique is de derde en laatste band op Explore The North, die geprogrammeerd staat rondom het thema voodoo. Muzikaal tappen de Noord-Afrikanen weer uit een heel ander vaatje dan de andere twee bands (Vaudou Game en Chouk Bwa). Enerzijds door de geografische ligging natuurlijk, maar ook vanwege de invloeden. Ifriqiyya Electrique heeft naar eigen zeggen weinig op met de religie voodoo, maar is wel doordrenkt met spiritualiteit. Toch is het optreden van de vijf Tunesiërs naar alle waarschijnlijkheid het meest intense van de drie. De opzwepende ritmes, dreigende bassen en militante beats gaan gepaard met indrukwekkende visuals, waarop heftige trance ceremonies te zien zijn. Dit soort dansbare bands, met een etnische achtergrond doen het goed op festivals, maar Ifriqiyya Electrique is toch net even anders. De muziek blijft dansbaar, maar schuurt aan tegen industrial en door de bezwerende zang en de repeterende percussie, zou het een koud kunstje moeten zijn om in trance te geraken. Het gebeurt vanavond echter niet. (TvdV)

Hadden we vrijdagavond Mauro Pawlowski nog die het album Nacht en Ontij van Boudewijn de Groot speelde, vanavond hebben we een soortgelijk project. Iets kleinschaliger, maar daarom niet minder interessant. De heren van It Dockumer Lokaeltsje hebben de klassieker Alles Ist Gut van de Deutsch-Amerikanische Freundschaft onder handen genomen. Een klassieker waarvan het nummer Der Mussolini zelfs een culthitje werd. Alles Ist Gut is in het Fries dus Alles Is Goed. It Dockumer Lokaeltsje klinkt, ook wanneer ze DAF spelen als… It Dockumer Lokaeltsje. Geen synths of industrial zoals de ‘Freundschaft’, maar gewoon bass, gitaar en drums. Chaotisch en ongepolijst: het maakt het It Dockumer Lokaeltsje zo charmant. Met het optreden van It Dockumer Lokaeltsje komt Explore The North 2018 tot een einde en bewegen de bezoekers zich langzaam aan weer de koude nacht in, op zoek naar een bed of een borrel. (TvdV)