Het is lente. Althans... In Friesland is het Friese Lente in de week van 3 t/m 9 april en dat betekent een week lang uitgebreide aandacht voor de popscene in de provincie. Voor de derde maal wordt er ter gelegenheid van de Friese Lente een magazine uitgebracht boordevol artikelen. Op de site van 3VOOR12/Friesland zullen we in de aanloop naar de Friese Lente de artikelen publiceren. We starten met de column van schrijfster Iris Dicke
Iris Dicke
Iris Dicke (2005) volgt sinds 2018 schrijflessen bij de Jonge Schrijvers van Explore the North. Van hieruit schreef ze teksten voor onder andere Oerol (2020/2022), Toen Rijst Nog Jong Was (2021) en Het Arrivacomplot (2022). Mei dit jaar debuteerde ze met haar eerste solo-performance Lieve Helena en verscheen de zelfgeschreven voorstelling Toiletgebouwroutine, die ze maakte met Julian Rinsma onder de naam ‘De Verloren Reizigers’ in het kader van BROEI. Sinds 2017 volgt Iris lessen aan jeugdtheaterschool Meeuw en speelt ze mee in verschillende producties, waaronder Schreeuwen in een Weiland dat in het kader van Arcadia werd gemaakt. In 2019 werd Iris derde in de landelijke finale van Kunstbende in de categorie Taal.
Toen Leeuwarden in 2013 werd verkozen tot Culturele Hoofdstad van Europa was ik acht jaar oud. Ik deed nog maar net aan theater en kon me er eerlijk gezegd niet zoveel bij voorstellen. Natuurlijk is het leuk dat 'jouw stad' in de belangstelling staat, maar meer dan dat was het ook niet. Nu, ongeveer tien jaar later, zie ik pas hoe bijzonder het is dat 'onze stad' deze titel mocht dragen. En hoe terecht ook. Als er één plek is waar je als kunstzinnige jongere wilt opgroeien dan is het deze stad wel. Niet alleen is het er relatief rustig en gezellig, ook zijn er veel initiatieven op het gebied van cultuur. Instellingen als Meeuw Jonge Theatermakers, het Fries Jeugd Orkest, de Jeugd Dans Opleiding en de Jonge Schrijvers van festival en productiehuis Explore the North zijn altijd op zoek naar jong talent binnen verschillende kunstdisciplines. Er zijn verschillende broedplaatsen, zoals de DOAS en de Westerkerk, maar ook ontwikkeltrajecten als BROEI en Tweespraak, waaraan ik zelf deelneem, begeleiden jonge makers op hun weg naar succes.
'Als kunstzinnige jongere in Friesland opgroeien is een cadeautje'
Deze instellingen zijn zeker geen eilandjes die alleen bezig zijn met hun eigen projecten, ze werken ook samen. Vanuit Dichter bij Leeuwarden kon ik bijvoorbeeld mijn debuutvoorstelling maken, omdat ik bij hen was aangeraden door Explore the North. En bij Explore the North kwam ik dan weer terecht omdat ik lessen volg aan Jeugdtheaterschool Meeuw. Zonder dat ik er erg in had verbreedde ik mijn netwerk. Deze voorstelling leverde me bijvoorbeeld nieuwe klussen op, maar ook nieuwe contacten: mensen waarmee ik performances kon maken, van wie ik iets kon leren. Alles en iedereen leek ineens met elkaar in verbinding te staan. Once you’re in, you can’t get out, zeg maar.
Wat mij namelijk opvalt aan de samenwerking binnen de Friese cultuursector is dat er altijd wel iemand is die bereid is je iets te leren. Of dat nou gaat over het maken van een begroting, het opstellen van een projectplan of je de juiste tools geven om verder te komen met wat je doet, er is altijd iemand aan wie je dat kan en mag vragen. Voor mij hebben deze initiatieven, deze mensen, er mede voor gezorgd dat ik ben waar ik nu ben. De Friese nuchterheid komt hier denk ik mooi in naar voren. Durf maar te vragen. Durf maar te doen. Durf maar te falen. In plaats van alles in het werkveld te leren en daar, even plat gezegd, op je bek te gaan, kan dit je binnen de veiligheid van deze initiatieven overkomen. Al kent Leeuwarden volgens mij weinig mislukkingen als je het internet moet geloven. ‘Leeuwarden: een must-see voor iedere toerist’. Als je het mij vraagt moet je Leeuwarden niet van buitenaf bezoeken, maar er wonen. Er opgroeien. Als kunstzinnige jongere is dat namelijk een cadeautje.