“Het blijft spannend, een plaat uitbrengen”, vertrouwt Boersma (SILMUS, red.) ons toe. “Het is mijn derde, dus ik ben er nu wel bekend mee hoe dat gaat en wat het precies gaat doen. Maar het blijft op een gezonde manier spannend.” Laaksum is dan ook een andere plaat dan de twee voorgaande albums OSTARA en Shelter, die respectievelijk in 2012 en 2014 het daglicht zagen. Er is op dit album nog meer ruimte voor improvisatie en experiment.
Ruim drie jaar werkte Boersma aan Laaksum. “Na Shelter heb ik een tijdje bewust niks gedaan. Maar als je kijkt naar het ontstaan van deze plaat, dan gaat dat terug naar oktober 2015. Dan bedoel ik echt het moment dat ik naar Laaksum ging en foto’s nam. Toen was ik nog niet concreet met de muziek bezig. Sindsdien heb ik het ook rustig aan gedaan. Ik heb mezelf geen druk van deadlines opgelegd. Ik had al wel vrij snel muzikale ideeën en daar heb ik de tijd voor genomen.”
Dat Laaksum het centrale thema van deze plaat is geworden en het album daar opgenomen zijn, is een toevallige keuze geweest. “Het is eigenlijk ontstaan met een veer die ik in Leeuwarden op straat vond”, legt Boersma uit. “Op zich is het niet heel bijzonder, maar op een of andere manier had ik wel meteen een associatie erbij. Ik was ooit ergens, heel lang geleden met mijn ouders in een heel klein plaatsje aan het water en daar had ik beelden bij. Ik was veren aan het zoeken op een pier, weet ik nog. Dat beeld kwam weer boven. Dus ik ben op een zondag in oktober van 2015 naar Laaksum gereden. En toen zag ik die plekken die ik me herinnerde van vroeger. Ook die pier zag ik. In mijn herinnering was dat een hele grote pier, maar het bleek eigenlijk heel klein te zijn. Maar goed, ik was ook een kleine jongen. Zo is Laaksum dus in beeld gekomen.”
Afgelopen vrijdag kwam het derde album Laaksum van SILMUS uit. Een album waarbij de Friese zuidwestkust en Laaksum in het bijzonder, centraal staat. Leeuwarder Gert Boersma heeft hier drie jaar aan gewerkt, thuis, maar ook in Laaksum. Het album is grotendeels in een oud boerderijtje in dat zuid-Friese havenplaatsje opgenomen.
Eigenlijk was het voor Boersma toen al duidelijk dat Laaksum een prominente rol zou krijgen op zijn nieuwe album. “Toen ik daar kwam zag ik ook dat het een heel mooi plekje was. Het is heel fotogeniek en met een eigen sfeer ook. Dus dat vond ik gelijk heel bijzonder. Toen ik daar was wist ik dat ik er echt wel iets mee moest doen. Het was zo’n mooie plek, heel verstild. Uiteindelijk is het album ook daadwerkelijk in een boerderijtje in Laaksum opgenomen. Thuis heb ik een jong gezin en ik werk, dus mijn tijd wordt wel opgevuld. Mijn vorige muziek heb ik veel in de avond en in de nacht gemaakt, maar dat zag ik nu niet meer zitten. Ik heb drie keer een weekend uitgekozen in de koude donkere maanden november, januari en februari. Maar dat moest ook. Het moest ook wel die sfeer hebben en je kunt daar ook prachtige wandelingen maken, dus dat heb ik ook gedaan. Ik ben heel veel buiten geweest en dat maakte voor mij ook wel dat het nog meer ging leven. Ik heb daar veel muziekfragmenten opgenomen, zowel muziek als van de natuur. Ik heb ook veel omgevingsgeluiden gebruikt. Ik heb ganzen opgenomen, water en vogeltjes en wilde dat ook echt gebruiken op mijn plaat.”
"Ik heb ook veel omgevingsgeluiden gebruikt. Ik heb ganzen opgenomen, water en vogeltjes en wilde dat ook echt gebruiken op mijn plaat”
Boersma wordt wel eens gevraagd wat voor een muziek hij eigenlijk maakt. “Dat is lastig uit te leggen”, meent de Leeuwarder. Zijn muziek is dan ook niet voor de marge en komt meestal improviserend tot stand. “Ik schrijf het niet uit. Ik heb een aantal concrete gitaarmelodieën die meestal wel thuis ontstaan. Ik ga voor die abstracte melodieën zitten en dan ga ik daar mee bezig. Dat is puur improviseren en is dan ook niet goed na te spelen. Het ontstaat op dat moment en ik ga er mee aan de slag. Ik ben dan aan het puzzelen en uitproberen. Het is ook niet bedachten dat onvoorspelbare vind ik wel heel mooi.”
Laaksum is volgens Boersma een abstracter album dan de vorige twee langspelers. Er is meer ruimte voor soundscapes en minder melodie. “Het is ook wat ik zelf mooi vind. Ik luister ook veel naar andere muziek en daar haal ik ook mijn inspiratie uit. Als je kijkt naar wat ik draai qua muziek dan is dat vaak wel wat donkerder, met een melancholische ondertoon. Dat is ook wel wat ik zoek ik de muziek, een stukje gevoel en sensitiviteit.”
Als voorbeeld noemt Boersma de IJslander Skúli Sverrisson, die met Seria en Seria II twee invloedrijke, instrumentale albums heeft gemaakt. Daarnaast ook David Sylvian, die hij prijst om z’n klank en donkere sfeer. “Als je het wat meer hebt over de soundscapes wat dichter bij huis dan heb je Fean, Tsjinlûd en Machinefabriek. Dat is wellicht nog abstracter, maar dat trekt mij ook. Ik luister verschillende dingen. Daarnaast heb ik een paar jaar geleden veel dingen aangeschaft: nieuwe effecten, twee nieuwe gitaren, een strijkstok en een kim (oosters instrument). Ik heb me ook meer verdiept in andere klanken. Daar ben ik mee aan de slag gegaan.”
De focus ligt voor Boersma dan voornamelijk op het opnemen. “Het is heel lastig om dit live te brengen. Dan moet je met een laptop en loopers werken en dan moet ik mij daar in gaan verdiepen. Dat vergt veel tijd en ik heb beperkte tijd vanwege mijn werk en het gezin. Dit kost al veel tijd. Het creëren heeft mijn prioriteit.” Dat blijkt ook wel uit het feit dat hij nu alweer aan het nadenken is over een nieuw album. “Ja, dat is misschien wat gek, maar ik was nog niet klaar met Laaksum of ik had alweer nieuwe ideeën. In mijn hoofd ben ik er alweer mee bezig, maar ik wil ook even rust hebben. Maar het zit wel in de pijplijn.”
Hoe een volgend album zal klinken is dus nog onzeker. Wel is zeker dat Boersma weer andere artiesten wil uitnodigen om mee samen te werken. Op Laaksum werkte hij met vriend en Volkoren labeleigenaar Minco Eggersman en Jan Borger. “Met Jan heb ik ook eerder mee samengewerkt. Hij is geluidstechnicus, maar ook muzikant. Hij heeft op deze plaat piano gespeeld. Op mijn vorige plaat heb ik grotendeels zelf piano gespeeld en de arrangementen gemaakt, maar nu heb ik dat ook bewust losgelaten. Ik heb het hem gestuurd en gezegd: ‘Bedenk er maar wat bij, met piano en andere dingen’. Dus dat heb ik bewust zelf niet gedaan. Hij heeft een andere stijl dan ik en dat zocht ik ook wel, want anders werd het misschien ook wel teveel van hetzelfde. In die zin wil ik het toch wel meer loslaten, want dat heeft voor mij zeker wel een toegevoegde waarde.”
Een andere naam die op de het album hoesje prijkt is die van de Israëlische cellist Guy Gelem. “Het voordeel van de huidige tijd”, stelt Boersma, “is dat je contact kunt leggen met iedereen die je maar wilt. Dat was anders nooit gelukt natuurlijk. Maar dat geldt ook voor andere muzikanten. Als je kijk naar mijn muziek dan heeft dat een Noord-Europese sfeer zoals die van Scandinavië en IJsland. Je hebt daar ook vrij veel muzikanten die dit soort dingen doen. Dus je kunt daar ook muzikanten aanschrijven en de samenwerking gaan zoeken. Ik vind het heel leuk om met andere mensen iets te doen, maar ik ben ook heel eigenzinnig en een solist. Het kan best heel goed samengaan, maar ik denk ook dat je bepaalde karaktereigenschappen moet hebben om dit soort muziek te maken. Ik herken bij mezelf een bepaalde gevoeligheid en melancholie. Dat is ook waarom ik deze muziek maak.”