Er staan maar liefst elf bands op het programma van het Into Darkness festival in Neushoorn, met nog een afterparty in café Mukkes. Het festival is inmiddels bezig aan haar lustrum editie en schotelt de bezoeker vooral niet alledaagse metal voor. Opvallend is dat bij sommige bands die op het programma staan, optredens in Nederland vrij schaars zijn. Dit gegeven is dan ook zeker de moeite waard om een bezoekje te wagen en dit festival nog eens nader onder de loep te nemen.

Into Darkness durft steeds meer de grenzen te verleggen, nu dat er ook steeds meer ontwikkelingen zijn in genre overstijgende of juist minimale vormen van black metal. Zo is er het Australische Mournful Congregation dat funeral doom maakt. Traag en laag gestemde bombast met op de dood geïnspireerde teksten. De Australiërs hebben live drie gitaristen, waaronder de gruntende zanger zelf om de mineure gitaar harmonieën extra kracht bij te zetten.

Of meer in de praktiserende rouwverwerking van Bell Witch. Dit uit Seattle afkomstige duo is wel met een zeer bijzonder project naar Leeuwarden gekomen. Eerder dit jaar is dit wonderschone requiem met de titel Mirror Reaper al te zien geweest in de Koepelhal op het Roadburn festival. En toen kon je een speld horen vallen, zo stil was het. Het is een ruim 83 minuten durend eerbetoon aan de ex-drummer van de band, Adrian Guerra, die niet meer uit een coma is ontwaakt.

Het nummer kent een lange aanloop en gaandeweg komen er steeds meer subtiliteiten bij, om vervolgens tot krachtige uitbarstingen te komen. Dylan Desmond bespeeld met zijn 6-snarige basgitaar tegelijkertijd de lage als hoge gitaarpartijen. Halverwege het stuk komt Erik Moggridge van de band Aerial Ruin het podium op om een extra zanglijn toe te voegen. Ondersteund met stemmige synchroon lopende projecties van audiovisueel kunstenaar Taylor Bednarz, werkt de magie van Bell Witch vrij goed. Als de set is afgelopen, blijft het zelfs nog even stil in de zaal.

© Femme von Steel / 3VOOR12FRL

Bell Witch

Een praktisch gegeven is dat Into Darkness beide zalen van Neushoorn gebruikt om het spoorboekje af te werken. De optredens in de zalen wisselen elkaar keurig af en zo hoeft er niets van het programma gemist te worden. Daarbij is eveneens de verdere aankleding goed doordacht, merchandise van de optredende bands staan op de gang met nog wat handel in platen en cd's en een heuse catering met licht verteerbare maagvulling. De zware kost is vooral een Noors digestief. Meng upbeat techno, een vleugje ADHD en black metal bij elkaar en je krijgt een cocktail, dat Mysticum heet.

De drie heren van de band, hanteren zelf de gitaar. De verdere begeleiding doen ze met voorgeprogrammeerde drumcomputers en samples. De felle stralen van de stroboscooplampen die recht de zaal in worden geschoten de zwart-wit projecties op de achtergrond doen je zelfs als niet-vampier ter plekke al verstenen. Gek genoeg is deze industrial variant zeer dansbaar en dat gebeurt ook sporadisch. Mysticum heeft een lekkere eigenzinnigheid en trekt zich vooral niet teveel aan van tradities. De uitwerking van de cocktail is niet geheel katervrij.

Alsof dat niet genoeg is weten de geschminkte heren van Nordjevel met angstaanjagende satanische uitdossing en de duizelingwekkende drum tempo's van Nils Fjellström flink wat publiek de grote zaal uit te jagen. En dat zonder bloedrituelen. En ja, het drumstel is zeer dominant aanwezig bij de enige true-puristen van de dag. Een tweede gitarist had zeker nog wat meer evenwicht kunnen brengen in dit geweld. Maar, wat zet Nordjevel met o.a. ex-leden van Morbid Angel en Dark Funeral, toch een sterk optreden neer! In het traditionele karakter past ook Sun of the Sleepless. Into Darkness heeft de primeur, het is de eerste keer dat de Duitsers in Nederland een optreden geven. Terwijl ze al bijna twintig jaar bestaan met af en toe een sabbatical ertussen. Kennelijk is de wierook die de band gebruikt, over de houdbaarheidsdatum heen, een lichte geur van verbrande autobanden vult de zaal.

© Femme von Steel / 3VOOR12FRL

Nordjevel

De progressieve inbreng van de dag wordt geleverd door Zhrine en Au-Dessus. De bands uit respectievelijk IJsland en Litouwen hebben als belangrijke overeenkomst, dat ze de black metal op een hoger plan tillen. De studentikoos ogende bandleden van Zhrine weten het op de bühne nog net een tikkeltje spannender te maken. Met strijkstokken worden hele sfeervolle intro's gespeeld. De upright bass is ook zeker een blikvanger.

Au-Dessus gooit het dan weer net over een andere boeg. Zij laten de post-black metal wat meer schuren en dat zit hem dan vooral in het gebruik van subtiel dissonante akkoorden en dat geeft een mooie gelaagdheid in het gehele geluidsbeeld. De geraffineerde composities komen goed over in de zaal. Dat zal voor een groot deel ook te danken zijn aan de eigen meegebrachte apparatuur. Bij deze heren zijn geen gelaatstrekken te zien, allen zijn in diepe capuchons gehuld.

De ongelukkigen van de dag waren de heren van Ophis, door onbekende reden valt het geluid van de basgitaar uit. Dat brengt de band zichtbaar uit het evenwicht, want in een keer valt dan toch die onderbuik uit en zonder dat klinkt het wel erg magertjes. Na enkele minuten is ook dat euvel opgelost en kan de band weer compleet verder met de setlist. Inventiviteit is er ook bij het Poolse Furia. Geschilderde witte gezichten, ontblote bovenlijven, gekke tegendraadse maatsoorten en gitaarpartijen die dan ook weer hoekig klinken en dan weer gestileerd, het heeft de schijn dat het allemaal ter plekke wordt verzonnen. Alle teksten worden in het Pools gebracht. Deze band weet het allemaal op een fascinerende manier te presenteren.

© Femme von Steel / 3VOOR12FRL

Furia

Plots is er dan een verrassende wending als het Duitse Secrets of the Moon het podium opkomt, duidelijk beïnvloedt door de wave uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Maar met nog steeds één been in de black metal. De omschakeling in deze twee uitersten verloopt vrijwel onmerkbaar en dat is heel knap bedacht en uitgevoerd. Het brute Verwoed mag de avond in Neushoorn beëindigen. Veel bezoekers houden het dan ook voor gezien en dat is ook niet zo gek na dik tien uren onafgebroken optredens in Neushoorn. Voor wie dan nog wel de puf heeft, verplaatst zich naar Alternative Rockcafé Mukkes, waar Ulsect klaar staat om het programma van een geslaagd verjaardagsfeest af te sluiten.