Dat het kunstenaarscollectief Heksenhamer haar oorsprong in Litouwen heeft is bijna exemplarisch te noemen. Noem een bizarre uithoek in Europa en je komt al gauw uit bij deze Baltische staat. Toch bewaren Laurens van der Meulen (Hilbrandt), Douwe Dijkstra en Adriaan Groffen (o.a. Douwe Dijkstra en de sneue vertoning) warme herinneringen aan deze voormalige Sovjet-republiek. Een uitwisselingsproject vanuit de Academie voor Popcultuur was de aanleiding voor het verblijf aldaar. “Het was een intense week”, vertelt Groffen. “We kwamen er gaandeweg achter dat we hetzelfde denken over het maken van producties en hebben toen besloten onze krachten te bundelen. Even later voegde Emiel Joormann (Willie Darktrousers, en afwezig tijdens dit interview, red.) zich bij ons en vervolgens hebben we Stichting Heksenhamer opgericht.”
Heksenhamer bestaat vijf jaar en viert dat komende vrijdagavond met vrienden, bekenden én haar fans in Podium Asteriks. Ze presenteren een dwarsdoorsnede van wat ze de afgelopen vijf jaar hebben gedaan en wat ze gaan doen de komende tijd. 3VOOR12/Friesland sprak met drie kernleden van het allereerste uur van het Leeuwarder kunstenaarscollectief.
Hilbrandt
Douwe Dijkstra en de sneue vertoning
“Voor de duidelijkheid: Heksenhamer is geen band, maar een overkoepelend orgaan”, legt Dijkstra uit. “Alles wat we uitbrengen wordt gefaciliteerd door Heksenhamer.” “Soms doen we wel projecten áls Heksenhamer”, vult Van der Meulen hem aan. De muziek die het collectief voor de theaterproductie Grutte Pier schreef is daar een voorbeeld van. “We bemoeien ons niet inhoudelijk met elkaars projecten, maar we stellen elkaars feedback wel enorm op prijs.” Daarnaast voeden we elkaar met persoonlijke invloeden en wat we op dat moment tof vinden. Hiphop bijvoorbeeld, vinden we nu leuk en dat hoor je terug in onze muziek. Adriaan en Douwe doen nu ook letterlijk een rap act (HXTC, red.). Als je dat alleen zou moeten doen dan is dat toch lastiger.”
Binnen een collectief lukt het volgens de heren dan beter om je (door) te ontwikkelen. Volgens Groffen zijn de projecten die gemaakt worden binnen Heksenhamer continue in ontwikkeling. “Dat is ook het mooie van wat wij doen. Wij denken niet op korte termijn, en in concessies. Het gaat ons er vooral om, om mooie dingen te maken en dat dit anders klinkt dan vijf jaar geleden, dat is logisch. Dat is de kracht en het mooie van wat wij doen. Dat zal ons in de komende vijf tot tien jaar ook alleen maar versterken.” Dat hierin invloeden uit eerdere projecten terugkomen, is volgens Van der Meulen ook wel weer logisch. “Ik zie in Haven (het debuutalbum van Hilbrandt, red.) een hele duidelijke link met wat ik nu doe. Op Haven zaten al veel synthesizerpartijen, het geluid heeft zich logischerwijs doorontwikkeld.”
Dat alle acts binnen Heksenhamer in het Nederlands (en Fries) zingen is voor die heren niet meer dan logisch. Het is de taal die het dicht bij hun staat. “Ik zou me best voor kunnen stellen om ooit wel eens iets te gaan doen met de Engelse taal”, stelt Van der Meulen, “maar dan als gimmick. Als je zingt I love you, dan staat dat toch verder van je af, het zijn gewoon klanken. Maar ik hou van je, klinkt veel oprechter én directer. Bijna elk beginnend bandje wil in het Engels zingen, omdat ze in het buitenland willen spelen, maar uiteindelijk lukt dat bijna niemand.” Volgens Groffen zou het juist interessant zijn om met Nederlandstalig materiaal naar het buitenland te gaan. “Het kan wel, dat zie je aan Rammstein of Sigur Rós. We vinden dat vet omdat het eigen talig is.”
Enthousiasme is een van de drijfveren van Heksenhamer, het bedenken van ludieke acties. “Met HET VATICAAN (een eerdere band uit het Heksenhamer universum, red.) deden we dat aan een stuk door”, legt Van der Meulen uit. Legendarisch was de kameel die de band liet opdraven tijdens een concert in Poppodium Romein. Ook met de actie om als zelfverklaard voorprogramma op te treden bij een show van De Kast in Drachten trok de band de aandacht. “Ik vond dat enorm spannend”, bekent hij. “We kwamen aan bij de artiesteningang, met grote versterkers en die begonnen we, geholpen door enkele stagiaires, het podium op te sjouwen. Ik kende die jongens van Mundo Park, die het echte voorprogramma zouden doen, maar die wilden er niks mee te maken hebben.” Uiteindelijk is de band, inclusief cameravrouw die een documentaire over de band aan het draaien was, hardhandig het pand uitgezet.
HET VATICAAN
Willie Darktrousers en De Splinters
“Ik zou het zo weer doen!”, zegt Van der Meulen stellig. “Toen The Passion in Leeuwarden was, wilden we The Anti-Passion opvoeren en daar gewoon een leuke rockmusical van maken. Maar dat smoorde al gauw in de kiem, door duistere krachten van hogerhand. Geen goede zaak meent Van der Meulen. “Ik vind dat er ruimte moet zijn voor een tegengeluid. Het moet allemaal mooi en leuk zijn. Ik denk dat hetgene wat wij maken iets rauws heeft en niet perfect is. Als wij het heel glad zouden maken, dan is het niet meer echt! Ik zie dat ook op festivals, dat wordt steeds meer een totaalbeleving, maar ook ‘de soundtrack van mijn Instagramfoto’s’. Het is heel raar waar mensen naar op zoek zijn, enerzijds oprechtheid, maar aan de ander kant ook perfectie. Wij hebben met Heksenhamer wel geaccepteerd dat die twee dingen niet samengaan.”
Informatie
Vrijdagavond krijg je in Podium Asteriks een dwarsdoorsnede van wat Heksenhamer de afgelopen vijf jaar heeft gedaan en wat ze gaan doen de komende tijd. Broeder Dieleman gaat de avond hosten, de Colasmurfen treden op en DJ Heet in de mond draait de plaatjes. Aanvang 20:00 uur.