#POPRONDE15: Rita Zipora is niet bang om in het Nederlands te zingen

"Bepaalde nuances kun je gewoon het beste uitdrukken in de taal die het dichtst bij je ligt."

Tekst: Vincent Meininger ,

Met haar elektronische muziek, geïnspireerd op Björk en Lorde, stond Rita Zipora al op Noorderslag en bij De Wereld Draait Door. Haar Nederlandstalige teksten worden omschreven als dromerig en surrealistisch. Voor haar eerste album ontving ze lovende kritieken. Haar nieuwe EP verschijnt zowaar op dezelfde dag als haar optreden tijdens Popronde Leeuwarden. Op 30 oktober staat ze in de kersverse poptempel van het noorden: Neushoorn. 3VOOR12/Friesland's schrijver Vincent Meininger deed alvast een poging om deze mysterieuze dame te doorgronden.

Je muziek wordt in de media vaak vergeleken met Björk, Portishead en Massive Attack. Waar vind jij zelf dat je grootste muzikale inspiratiebron ligt?
"Voor mijn nieuwe werk is dat een combinatie van Björk en toch ook wel triphop uit de jaren '90. Verder heb ik ook een kant die meer singer-songwriter is en luister ik naar Spinvis, maar dat is meer qua tekst dan muzikaal. Dus wat ze zeggen klopt wel aardig."

Wat trekt jou zo aan in die triphop-scène?
"Wat ik er mooi aan vind is het mysterie. Het is altijd een beetje donker en het is nooit precies duidelijk wat je er van moet denken of hoe iets is. Als luisteraar kun je eigenlijk zelf bepalen waar het voor jou over gaat. Daar houd ik van."

Waarom heb je er voor gekozen om in het Nederlands te zingen?
"Dat is gewoon zo ontstaan. Een tijdje geleden heb ik veel gereisd en toen ik aan de andere kant van de wereld was ging ik het Nederlands veel meer waarderen. Bepaalde nuances kun je gewoon het beste uitdrukken in de taal die het dichtst bij je ligt. Zo kwam het dat ik op een gegeven moment veel teksten in het Nederlands had liggen en in plaats van ze te gaan vertalen naar het Engels heb ik ze maar zo gelaten."

Nederlands is een vrij directe taal om in te zingen; elk woord komt binnen bij het publiek. Marco Borsato zei al eens dat als je in het Nederlands zingt, je in je blote kont staat. Ervaar jij het ook als eng om in je moedertaal te zingen?
"Ik heb wel het gevoel dat er veel meer wordt gelet op elk woord dat je zingt, maar dat is juist ook het positieve er van. Ik merk tijdens een optreden dat mensen echt geïnteresseerd luisteren. Na afloop komt er dan soms iemand naar mij toe om over mijn teksten te praten. ‘Dat ene nummer ging zeker hierover’, zeggen ze dan. Dat vind ik heel leuk."

Je ziet het niet als een beperking dus?
"Nou, ik heb wel het gevoel dat het iets lastiger is om een breed publiek te krijgen. Voor sommige mensen is dat directe van het Nederlands toch een drempel waar ze even overheen moeten. Veel mensen luisteren bij Engelstalige muziek meer naar de muziek dan naar de tekst. Ze staan niet echt stil bij wat er nu daadwerkelijk wordt gezongen. Het Nederlands kent internationaal natuurlijk wel zo zijn beperkingen. Misschien ga ik nog wel eens teksten overzetten naar het Engels, maar ik zal altijd in het Nederlands blijven schrijven en zingen."

NRC noemde jouw muziek danspoëzie. Lees je zelf ook poëzie ter inspiratie?
"Niet specifiek. Ik lees wel veel kranten en boeken. Soms zijn er dan woorden of ideeën die je bij blijven. Die schrijf ik dan op en gebruik ik later. Ik schrijf mijn teksten heel direct over wat ik meemaak. Het is een heel intuïtief proces."

Als ik de teksten van je vorige album beluister klinkt er veel kinderlijke onschuld in je teksten door. Schuilt er nog een kind in jou?
"Ik hoop het wel. Mijn vorige album ging vooral over volwassen worden. Je maakt je school af, kiest een opleiding, gaat op jezelf wonen, allemaal dingen waar je wel zelf voor kiest, maar ook dingen die de wereld van je verwacht. Daardoor ging ik juist veel terugkijken naar mijn jeugd. In dat opzicht is mijn nieuwe EP wel een veel volwassenere plaat geworden, maar het fantasiegedeelte zit er zeker nog in. Fantasie en realiteit lopen bij mij altijd door elkaar heen." 

Onlangs is jouw nummer 'Wie Durft' gebruikt door Amnesty International. Vind je het belangrijk om een boodschap met je muziek uit te dragen?
"Toen ik het nummer schreef wist ik natuurlijk helemaal nog niet dat het later door Amnesty gebruikt zou gaan worden. Ik werd geraakt door iets wat speelde in de maatschappij en dat nummer was het resultaat. Ik zoek zoiets niet bewust op, maar vind tegelijk ook dat je niet bang moet zijn of het uit de weg moet gaan. Ik heb ook heel veel liedjes waar niet zo’n soort boodschap in zit."

Ik heb gelezen dat je nieuwe album donkerder wordt. Leg uit!
"Op het eerste album zaten nog wel een aantal nummers met vrolijke akkoorden en vrij lichte zang. Qua feel en sound is het nu allemaal wat harder. Ik ben gaan samenwerken met een jonge producer genaamd Ferdy van der Singel en heb met hem voor een andere, meer elektronische benadering gekozen. Dit heeft zwaardere zang, heftigere beats en een steviger geluid opgeleverd."

Vanwaar deze omslag?
"Nou ja, je wordt ouder en dan merk je wel dat niet alle dromen uitkomen. Dat hele naïeve blije raak je een beetje kwijt. Dat wil niet zeggen dat je niet meer positief kunt zijn. Mijn nieuwe single 'Het Explodeert' heeft ook een heel positief gevoel maar dat is toch anders dan dat hele naïeve. De nieuwe nummers zijn wat meer gelaagd."

Voor je nieuwe show ga je gebruik maken van lasertekeningen. Waarom deze visuele toevoeging? Heeft jouw muziek dat nodig?
"Het zijn geen gewone laserwaaiers zoals je bij veel dance-concerten ziet hoor. Een kunstenares heeft in overleg met mij tekeningen gemaakt die in abstracte vorm weergeven waar de liedjes over gaan. Deze animaties worden tijdens mijn aanstaande tour achter mij getekend. Ik wilde heel graag een grotere ervaring aan mijn publiek aanbieden. Mijn muziek gaat best wel diep, met veel lage bassen die je echt voelt. En om de totale ervaring dan nog meer compleet te maken, leek het mij gaaf om beeld bij de muziek te creëren. En dan niet gewoon wat plaatjes zoals je soms bij concerten ziet, maar echt een animatie die helemaal op de muziek is ingespeeld en weergeeft waar deze over gaat."

Er zijn al aardig wat data van Popronde geweest. Hoe bevalt het tot nog toe?
"Ja, het is echt heel leuk. Je speelt op de meest verschillende locaties. Soms voor heel veel mensen, maar we hebben bijvoorbeeld ook een keer in een hele kleine kapel in Heerlen in Limburg gespeeld. Er zijn heel veel mensen die gewoon maar wat rondlopen om nieuwe dingen te ontdekken, hierdoor komt er ook een heel ander publiek dan normaal kijken. Het is spannend, maar deze diversiteit maakt het juist heel leuk."

Wat kunnen we na de Popronde nog allemaal van je verwachten?
"Op de dag dat ik in Leeuwarden speel komt mijn nieuwe EP uit. Hierna zullen ook optredens van de nieuwe show met lasertekeningen volgen. Volgend jaar zal dan een tweede EP uitkomen, waar ook weer een show aan vast zit. De twee platen vormen samen een dubbel EP."

Twintig verschillende acts spelen op twaalf verschillende locaties in de stad tijdens de Popronde Leeuwarden op 30 oktober. Rita Zipora is om 21:00 uur te zien in Neushoorn. Entree is gratis.