“Ik volg The Serenes al vanaf het begin, omdat ik zelf ook uit Joure kom”, aldus documentairemaker Janjelle Ringnalda op de vraag waarom deze documentaire. “Ik speelde in de jaren negentig zelf ook in bandjes en kwam de jongens met regelmaat tegen in de kroeg. Natuurlijk durfde je ze niet aan te spreken, maar het waren wel grote voorbeelden voor ons. Ze hadden een internationaal geluid, terwijl het gewoon uit Joure kwam. Zelf ben ik aandachtiger naar The Serenes gaan luisteren vanaf Back To Wonder, hun tweede plaat.” Enkele jaren geleden maakten Ringnalda en cameraman Brinkman een documentaire over Jan Ten Boom van het boekingskantoor BOOM! Agency en oud-manager van de band. Van het een kwam het andere.
The Serenes en de mythe
Unieke documentaire over Jouster band
In 1990 komt Barefoot and Pregnant van The Serenes uit. Het album wordt gezien als een van de hoogtepunten uit de Nederpop geschiedenis. Vorig jaar werd het opnieuw uitgebracht. Daarnaast wordt er op het Welcome to The Village festival een tribute georganiseerd. Enkele artiesten, waaronder de heren van Daryll Ann, verlenen hun medewerking. The Serenes zijn weer terug in de belangstelling. Een jaar later komen Janjelle Ringnalda en Timo Brinkman van Omrop Fryslân met een documentaire over de band. 3VOOR12/Friesland spreekt met Ringnalda over ‘De mythe van The Serenes, muziek voor dromers’.
“Ik kende Theo de Jong, zanger/gitarist en één van de twee frontmannen, uit de kroeg in Joure. In gesprekken die we dan hadden viel het mij op dat hij altijd erg laagdunkend deed over zijn muziek.” Volgens de Jong stelde het niks voor en moest het gezien worden als een jeugdzonde. Ringnalda: “Dat vond ik erg bijzonder en het raakte mij, maar het intrigeerde mij ook. The Serenes zijn voor mij een hele belangrijke en gewaardeerde band”. De heren hebben altijd een moeilijke relatie met de pers gehad en wilden ook nu niet meewerken. Van hun hoeft deze documentaire niet zo nodig, het boek is dicht. Valse bescheidenheid vindt Ringnalda. Paul Dokter, ook zanger, gitarist, schrijft in het boekje bij de heruitgave van Barefoot and Pregnant dat het om de kunst gaat en niet om de makers van deze kunst. Voor de band een mooi excuus om niet meer naar buiten te hoeven treden. “The Serenes voelen zich onbegrepen door de pers en hebben daarom ook geen zin om interviews te doen”, weet de documentairemaker.
“Voor de documentaire over Jan ten Boom hebben we tot onze eigen verbazing nog wel met Theo gesproken”, vertelt Ringnalda. “We hebben hem bewust langer geïnterviewd, met de gedachte dat het altijd nog wel eens van pas zou kunnen komen.” Voor deze documentaire wordt grotendeels teruggegrepen naar archief materiaal van The Serenes. Opnames van de VPRO, Omrop Fryslân en zelfs archiefbeelden waarin Theo de Jong te zien is op OSCAR, de lokale omroep van Skarsterlân. Verder spreken de makers met direct betrokkenen en fans van het eerste uur, zoals programmamaker Jan Douwe Kroeske en Menno Pot, Volkskrant journalist én Jouster van geboorte.
Ringnalda had Paul Dokter graag voor de camera gehad. “Hij is de grote onbekende van de twee. Ik heb wel mailcontact met hem gehad, maar heb hem nog nooit gezien, laat staan gesproken. Natuurlijk is het voor de mythevorming ook wel weer een mooi gegeven.” Iedereen wilde met The Serenes spreken. Jan Douwe Kroeske zegt bijvoorbeeld dat hij als fan meer over de nummers wilde weten. Dit lukte niet en daardoor werden ze ook zo gewild. Mensen gingen zelf invullen waar het geluid vandaan kwam en hoorden dan duidelijk de invloeden van het weidse, Friese landschap.”
In 1995 heft De Jong The Serenes op. Twee jaar later wordt er een doorstart gemaakt onder de naam Slide en vervolgens als Simmer. Met deze laatstgenoemde band neemt De Jong nog een album op, achteraf bekeken vindt hij dat dit niet had gemoeten. Het Album Mother Tongue is eigenlijk onder druk van derden (de platenmaatschappij) opgenomen en uitgebracht. Dit hoofdstuk maakt overigens geen groot onderdeel uit van de documentaire. Jammer, want het uitblijven van succes met Simmer is toch de indirecte aanleiding voor Theo de Jong om te stoppen met het maken van muziek.
Ringnalda: “Natuurlijk is het een documentaire die voor een klein publiek interessant is. Maar het vertelt wel het verhaal van een zeer boeiende band. The Serenes is wat dat betreft geen doorsnee band, ze schreeuwden niet van de daken “hier zijn wij”. Ze hebben hiermee en met hun muziek wel veel indruk gemaakt, maar misschien niet bij een groot publiek. Ik hoop dat buitenstaanders en mensen die The Serenes niet kennen toch geboeid kunnen blijven door het verhaal dat ik willen vertellen. Misschien boort deze documentaire zelfs een nieuw publiek aan.”
---
Fryslân DOK: De mythe van The Serenes, muziek voor dromers
Zondag 20 april om 17:00 uur en daarna vanaf 18:10 uur ieder uur op Omrop Fryslân. Ook te zien op zaterdag 19 april om 10:25 uur en zondag 20 april om 15:25 uur op Nederland 2.