Met twee open-air-metalfestivals en een sterke metalprogrammering in poppodia Romein en Iduna is de metal in Friesland allesbehalve op sterven na dood. Douwe Talma zag, als cultuurredacteur bij Omrop Fryslân én als muzikant, dat de metal leeft in zijn provincie. 'En wat ik zie, wilde ik laten zien', legt hij uit. 'De Friese metalscene telt veel gedreven mensen die, musicerend of niet, zich gepassioneerd inzetten voor de scene. Dat vind ik mooi en ik heb deze kans gepakt om ook die mensen een keer in de spotlights te zetten.'
Documentaire In Hert Foar Hurd zoomt in op Friese metalscene
'Ik wil de nadruk leggen op muziek, niet op excessen'
Wat is de huidige stand van zaken in de lokale en de internationale metalscene? Programmamaker Douwe Talma (35) uit Leeuwarden ging op zoek naar het antwoord in zijn documentaire In Hert Foar Hurd. Hij sprak met Friese muzikanten en programmeurs, maar ook met internationaal bekende bands als Paradise Lost. Komend weekend wordt zijn documentaire uitgezonden op Nederland 2 en Omrop Fryslân.
Toch had het heel wat voeten in de aarde voordat hij de documentaire mocht gaan maken van zijn redactie. 'Het idee voor deze documentaire is al tweeëneenhalf jaar oud. In eerste instantie wilde ik een onderzoek doen naar het waarom van de populariteit van metal in Friesland, maar dan zit je al snel op het pad van de filosofie en antropologie. Een duidelijk antwoord op die vraag is er niet, dus dat had waarschijnlijk geen leuke televisie opgeleverd.'
Na het herformuleren van de vraagstelling en het bijschaven van het plan kreeg Talma begin dit jaar groen licht en kon hij beginnen met filmen. 'Natuurlijk kreeg ik eindredactionele begeleiding van de mensen van Fryslân DOK, maar je kunt zeggen dat deze documentaire voor 90% mijn ding is.'
Respectvol
Talma benadrukt dat de documentaire geen historisch overzicht is en dat hij keuzes moest maken over wie hij wel en niet voor de camera vroeg. 'In een documentaire kun je nooit compleet zijn. Bovendien is deze documentaire niet alleen gemaakt voor metalheads, maar ook voor ander publiek. Fryslân DOK maakt geen doumentaires voor een subcultuur, maar voor iedereen. En ja, sommige kijkers gaan het misschien extreem vinden wat ze te zien krijgen, maar dat is niet anders.'
Bij het maken van de documentaire had Talma één belangrijk uitgangspunt, namelijk de metalscene op een respectvolle wijze laten zien. 'Ik wil absoluut niet ridiculiseren, zoals ze dat bijvoorbeeld onlangs deden bij Metropolis en De Wereld Draait Door. Elke keer als het op tv over metal gaat, dan wordt dat meteen in het belachelijke getrokken. Ik wil dieper graven, ik wil antwoorden op de vragen wat, waarom, hoe en vooral ook: waar gaat het heen met de metal? Dus niet de nadruk leggen op de excessen, maar juist op de muziek, zonder vooroordelen.'
Talma waakt ervoor om de metalscene in Friesland op een voetstuk te plaatsen. Ook in andere delen van Nederland is het genre populair. 'De metal leeft ook enorm in Noord-Brabant, Limburg en Twente. Maar ik woon en werk in deze provincie, dus daarom gaat mijn documentaire over de Friese metalscene. En als deze documentaire goed bekeken wordt, is er misschien wel ruimte voor documentaires over andere muziekstromingen in Friesland. In elke scene spelen andere dingen, er zijn onderwerpen genoeg.'
Uitzending
De documentaire In Hert Foar Hurd (Nederlandse vertaling: Een Hart Voor Hard) wordt op zaterdag 9 en zondag 10 november uitgezonden als Fryslân DOK op Nederland 2 en Omrop Fryslân. Daarna wordt de documentaire in zijn geheel op Youtube geplaatst. De documentaire is Friestalig, maar wordt in het Nederlands ondertiteld. Op Youtube wordt ook een extra versie geüpload met Engelse ondertiteling.
Nederland 2:
Zaterdag 9 november, 10:30 uur.
Zondag 10 november, 15:30 uur (herhaling).
Omrop Fryslân:
Zondag 10 november, 17:10 uur, daarna elk uur vanaf 18:30 uur.