Op Explore the North is het moeilijk kiezen

Ondanks keuzestress een geslaagde eerste editie

Tekst: Wilbert Elting | Foto's: Ruben van Vliet en Joey Feikens ,

Explore the North, het nieuwe multidisciplinaire festival in de binnenstad van Leeuwarden, kende een geslaagde eerste editie. Er waren te veel goede bands tegelijkertijd op te veel prachtige locaties om alles te kunnen zien. Dan weet je dat het met programma wel goed zit.

Ondanks keuzestress een geslaagde eerste editie

Explore the North,het nieuwe multidisciplinaire festival in de binnenstad van Leeuwarden, kende een geslaagde eerste editie. Er waren te veel goede bands tegelijkertijd op te veel prachtige locaties om alles te kunnen zien. Dan weet je dat het met programma wel goed zit.

"Deze kerk ziet er van buiten mooi uit, maar van binnen is het minder," zegt Jan Douwe Kroeske aan het begin van zijn 2 Meter Sessies met Teitur. Niet dat het interieur van de Grote Kerk lelijk is, zeker niet, maar het galmt er vreselijk. En dat galmen is vervelend. Vervelend voor Kroeske, voor de artiest en voor het publiek. Ieder woord dat Kroeske uitspreekt komt drie keer terug en dat helpt niet als je formule draait om "opa vertelt". Gelukkig heeft Kroeske wel een paar mooie beelden meegenomen uit zijn omvangrijke archief. Hij schotelt het publiek onder andere een piepjong Radiohead voor en een Tori Amos die een peperdure vleugel beklopt.

Maar eigenlijk gaat het niet om Kroeske, het gaat om Teitur. Teitur is een singer-songwriter van de Faeröer Eilanden en maakt verstilde liedjes gebaseerd op zijn dagelijks leven. Hij heeft een prachtige zoete stem die de luisteraar hypnotiseert en meevoert naar kleine stadjes en uitgestrekte weiden. Heel zachtjes is de begeleiding van de vier strijkers van het Prins Claus Conservatorium uit Groningen die het piano- en gitaarspel van de Faeröer mooi aanvullen. Maar de kerk gooit roet in het eten. Door de galm komt de muziek mooi uit maar van de tekst is weinig meer te verstaan en er hoeft maar één gast te gaan verzitten of de hele kerk hoort het. Erger nog, het maakt het geheel nogal stijf en daardoor ook een beetje saai. Popliedjes horen te spetteren en dat doen ze hier niet.

Dat het in een kerk wel goed kan gaan bewijst Seeljocht in de Lutherse Kerk. Het kleine kerkje zit zo vol dat er buiten een korte rij staat. Seeljocht is het project dat een aantal noordelijke muzikanten, waaronder Peter Broderick en Nils Frahm, afgelopen jaar maakten voor Into the Great Wide Open. Prachtig pianospel, zang, geluidseffecten en percussie vormen samen een ervaring waarin het zachte ruisen en rollen van de Waddenzee te horen is. Veel dichter bij het Noordse gevoel van rust en ruimte kan de luisteraar niet komen.

Explore the North kent één fundamenteel probleem. Er is simpelweg te veel goede muziek tegelijkertijd en op te veel verschillende locaties om het allemaal fatsoenlijk te kunnen zien. Terwijl Loney Dear staat te spelen in de Post Plaza Zaal staat ondertussen ook I Am Oak in de Synagoge en begint Giants of Húsavik al bijna in de Lutherse Kerk. Het noopt tot het maken van keuzes. Loney Dear is het gelukkig waard om de rest te laten schieten. De Zweedse singer-songwriter en multi-instrumentalist speelt een afwisselende set op geïmproviseerd materiaal. Alles hangt noodgedwongen met duct tape aan elkaar waardoor de muzikanten alleen maar kunnen zitten. Dat is jammer want het podium is nogal laag en het overgrote deel van het publiek kan daardoor slechts een glimp van de Zweed opvangen. Gelukkig is de muziek ook zonder beeld heel goed te verteren en er is meer dan genoeg interactie met het publiek om niet de aandacht te verliezen. Dat wordt tegen het einde wel wat moeilijker wanneer er wel heel erg lang geïmproviseerd wordt. En als dan uiteindelijk niet de bescheiden radiohit Ignorant Boy, Beautiful Girl gespeeld wordt, is dat toch een beetje een teleurstelling.

In de Post Plaza Plugzaal staat de Utrechtse band Aestrid. Door technische problemen begint de band vijftien minuten te laat, maar dan krijgt het geduldige publiek ook wat. Een muur van drums en synthesizers wordt opgetrokken waar moedig overheen gezongen wordt door de jonge zanger. Het klinkt on-Nederlands goed en wie zou zeggen dat het de jongere broertjes van Mogwai zijn, zou worden geloofd. Het is hard, maar tegelijk ook hypnotisch waarbij continu de grenzen van het melodieuze opgezocht worden.

Dan is het tijd voor feest. De Amerikaanse band Akron/Family komt uit Oregon en is gekomen om het publiek te vermaken. Het geluid van de band is moeilijk te definiëren, het blijft slingeren tussen harmonie en chaos. Het ene moment schieten de geluidseffecten alle kanten op, het volgende moment is het indierock met een harmonieus Fleet Foxes koortje. Die experimentele chaos is ontzettend boeiend. De band heeft zichtbaar plezier in het spelen en dat weten ze over te brengen op het publiek. Loney Dear zat al behoorlijk op de praatstoel maar de bandleden van Akron/Family overtreffen hem met gemak. Het publiek eet uit hun hand, zwaait en zingt mee wanneer daarom gevraagd wordt en laat het allemaal over zich heen komen als de bandleden op hun bierglazen trommelen of op hun schouders springen. Of het een band is die echt het noordelijke gevoel weergeeft? Dat is moeilijk te zeggen. De akoestische gospel die aan het eind, wanneer de zaallichten al aanstaan en de beveiliging al bezig is de zaal schoon te vegen, tussen het publiek opgevoerd wordt doet een meer zuidelijke inborst vermoeden. Aan de andere kant, dichterbij Twin Peaks dan Akron/Family zal het publiek ook niet snel komen.