Op de afgelopen editie van Freeze stonden verschillende buitenlandse bandjes. Ons ‘eigen’ Daily Bread stond vorig jaar op het Play Festival in België, maar ook op het Schotse goNORTH festival. De connectie tussen deze gigs? Alle bands kwamen via het uitwisselingsproject Excite in het buitenland terecht. ‘Wat is dat?’ zult u ongetwijfeld denken. 3VOOR12/Friesland op onderzoek in de wereld van Excite.

Op de site van Freeze staat enkel vermeld dat de bovengenoemde bandjes in het kader van het Excite project in Leeuwarden te bewonderen zijn. Niet meer, niet minder. Via Google komen we op de site van de Popfabryk (Freesonica, Sound=Vision) terecht. ‘In samenwerking met internationale partners van de Popfabryk organiseren wij in 2010 een internationaal uitwisselingsproject,’ valt er te lezen.

Muzikaal uitwisselingsproject
Bij de Popfabryk staat de ontwikkeling van toptalenten met de focus op de popmuziek in Friesland centraal. ‘Met het ontwikkelen van toptalenten wil de Popfabryk bijdragen aan het versterken van het productieklimaat in Friesland en daarbuiten.’ En daarbuiten is niet Groningen, Zwolle of Amsterdam, maar Engeland, Denemarken of IJsland. Zo probeert de Popfabryk aan Friese opkomende bands verrijkende buitenlandse speelervaring te geven.

Excite, wat staat voor Exchange of International Talent in Europa, heeft dus als doel opkomende talentvolle bands een kans te geven in het buitenland te spelen. Het is een samenwerkingsproject tussen zes popkoepels uit zes verschillende landen, namelijk: Poppunt uit België, Rocktraum uit Denemarken, Brighton Music Network uit Engeland, goNORTH uit Schotland, AIM uit IJsland en de Popfabryk dus uit Nederland.

Geslaagde pilot versie
‘Alle partners hebben elkaar ontmoet op Noorderslag,’ vertelt Harmen van der Hoek van de Popfabryk. ‘We betalen zelf de kosten voor het transport van de eigen band naar het buitenland. Daarnaast verplichten de partners elkaar dat ze festivalspots bieden aan de bands uit het buitenland.’ Nog een aardige onderneming. De versie van vorig jaar was dan ook nog een pilot. Maar zeker geslaagd vind Lukas Bysted, gitarist van de Deense Americana band Rufus Spencer, die op Freeze stond: ‘Het is een prachtig project – alleen al de ervaring van een buitenlandse tour is ons veel waard. Wanneer het publiek positief reageert, voelt het echt als een kick. Zeker omdat het onbekenden zijn.’

Erg geslaagd, vindt ook Floris de Decker, frontman van het Belgische indiebandje Team William. Zijn band werd benaderd door het Belgische Poppunt, een organisatie die te vergelijken is met de Popfabryk. ‘In Schotland speelden we twee keer. Eén keer in een klein café, erg gezellig en veel volk. Daarna speelden we op Rockness. Zo groot. We hadden van tevoren geen idee wat we konden verwachten. Het lag vlakbij Loch Ness, zo mooi.’ Rockness is dan ook niet zomaar een festival. Placebo, The Prodigy en The Flaming Lips stonden er onder andere. ‘The Flaming Lips kwamen we backstage tegen,’ vervolgt De Decker, ‘die zanger zat een boterhammeke te eten. Nou ja, The Flaming Lips hebben altijd van die rare mannekes om hun heen dansen. Dus wij vroegen of we dat mochten. En dat mocht. Stonden we daar in een Telletubbie-pakske te dansen op een Schots festival.’

Vooruitzicht
De doelstelling van Excite is in ieder geval volbracht, de bandjes hebben de buitenlandse speelervaring gekregen én er van genoten. Maar heeft het verder ook effect gehad voor de bandjes, zijn ze als ‘toptalenten’ verder ontwikkeld? De band Rufus Spencer naar eigen zeggen wel. Voor Freeze hadden ze slechts twee gigs gehad. Bij hun tweede concert werden ze gespot door een Deens cultureel ambassadeur en zo mocht Rufus Spencer naar Leeuwarden. ‘We dachten dat er niemand zou komen, maar op de een of andere manier was de zaal volgepakt,’ vertelt Bysted, ‘en het publiek luisterde echt naar ons. Alles voelde goed.’ De Decker van Team Williams voegt daar nog bij dat ze aardig wat media-aandacht kregen. ‘Want ze vinden het altijd leuk als een Belgisch bandje naar het buitenland gaat.’

Sjoerd Bootsma, programmeur van het Freeze Festival, vond de pilot versie van Excite ook goed gaan. ‘Het zijn onbekende bands, dus je moet ze wel goed in de avond plannen.’ Toch is er nog een klein puntje van kritiek van Bootsma’s kant. ‘Een website, dat ontbreekt nog. Excite moet een smoel krijgen, het moet een beetje een merknaam worden. Kijk, wij weten dat Daily Bread een te gekke band is, maar als ze in Vlaanderen spelen kent niemand ze. Met een website weten mensen wat er is. Het is nu nog wat te vaag.’ Van der Hoek van de Popfabryk denkt dat er nog wel een website komt, ‘maar niet op korte termijn.’

Het is te hopen dat Excite uitgroeit van slechts een project tot een vast fenomeen, zodat we elk jaar jonge buitenlandse bandjes kunnen begroeten op Freeze, én bandjes uit ons eigen nest Europa in kunnen sturen. ‘Enjoy all the great people you meet around and make sure to keep in contact if you want to return later,’ geeft Bysted de Friese bandjes mee. Want dat werkt: ‘Met die jongens van Rufus Spencer heb ik laatst nog contact gehad,’ aldus Bootsma. De Decker heeft nog een praktische tip: ‘Ze hebben daar (in Schotland, red.) van die andere elektriciteit dingetjes hé, dus vergeet niet speciale stekkerdooskes mee te nemen!’