Er waart een virus door muzikaal Friesland. Het is, zo als gebruikelijk bij virussen, zowel hardnekkig als besmettelijk. En als een echte viroloog, maakt Jankobus Seunnenga zich er grote zorgen om. Het gaat om het in het Fries vertalen van liedjes van artiesten van allerlei pluimage. De voorbeelden, recent en minder recent, liggen voor het oprapen. Met "Brel, 'n Fries" (starring Douwe Heeringa als onbedoeld trendsetter) werd het spits afgebeten, en over de jaren werden grootheden als Bob Dylan, The Beatles, en Leonard Cohen voorzien van een Fries jasje. Seunnenga noemt die ontwikkeling "verontrustend". Volgens hem leidt dit tot "globalisering" en "vervlakking".

Het is op zich opmerkelijk dat juist Seunnenga zich afkeert van deze odes. De bekendste nummers van zijn bands Kobus Gaat Naar Appelscha en Pigmeat, waren respectievelijk "Non, non, rien n'a changé" en "I Saw The Light", allebei covers. Als hij zich op het standpunt stelt dat er artiesten zijn waar "je niet aan moet komen", in welke taal dan ook, dan verwacht ik dat Seunnenga iets consequenter is. Het is meer to the point om de producten te beoordelen op hun kwaliteit. Over het algemeen huldig ik het credo "beter goed gejat dan slecht geschreven".

Het blijft echter de vraag, of een vertaling voldoende toevoegt aan het origineel. In de Friestalige projekten die ik tot dusver heb gehoord, is dat in onvoldoende mate het geval. Het leidt in veel gevallen tot -op z'n best- hobbyisme. Het is, vind ik, niet genoeg om een tekst te vertalen en dan maar te verwachten dat het origineel zo ongeveer benaderd is. Er moet in muzikaal opzicht meer moeite gedaan worden. Met een gekopieerde of een gestripte versie van het origineel zijn we er niet. Twee mooie voorbeelden van verrassende covers vind ik " All Along The Watchtower" door Jimi Hendrix en "Satisfaction" door Devo. Ik zou willen dat Friese artiesten meer avontuur aan de dag leggen wanneer er weer een Friestalige tribute gemaakt wordt. Heilige huisjes bestaan wat mij betreft niet, en in die zin ben ik het niet eens met Seunnenga.

En welke artiest staat nog op het lijstje voor een Fryske make-over? Ik noem er twee. Het verbaast me dat Johnny Cash nog nooit onderdeel van zo'n project is geworden. Wie Doede Veemans versie van “A Boy Named Sue” heeft gehoord, die weet wat ik bedoel. Voor mijn tweede voorbeeld sluit ik me aan bij Seunnenga. Wie maakt er een Fryske tribute van Hüsker Dü? Deze Amerikaanse punkband is wat weggezakt in het geheugen van de meesten, en dat is onterecht. Hoog tijd voor een virus, waar ik me graag door wil laten besmetten.
 
Eric Ennema