The Broken Circle Breakdown Bluegrass Band: de moeite van het uitspreken én bezoeken waard

Goed gestemde banjo's bestaan niet, valse bescheidenheid wel

Tekst: Ateke Willemse / Fotografie: Brendy Wijdeven ,

Blauw licht, een zestal schaduwen staan rondom wat later in aandoenlijk Vlaams de micro wordt genoemd. En hups: ‘Will The Circle Be Unbroken’ wordt ingezet door diepe, fijne mannenstemmen. Aangename bluegrassingrediënten worden de komende twee uur aan het publiek gevoed: allerlei mogelijke variaties op het snaarinstrument (banjo’s, een contrabas, viool, gitaar en mandoline), cowboyhoeden en zelfs een kek, knalrood kostuum. De mensen in de zaal tonen zich direct gewillig en klapgraag, laten we dit goodwill noemen.

Na de kenmerkende titelsong van tranentrekker ‘The Broken Circle Breakdown’ waaiert de band uiteen en worden de mensen van Eindhoven vriendelijk bedankt door de charmante Johan Heldenbergh. Naar de soundtrack van de film – die grotendeels wordt opgevoerd in combinatie met een aantal prachtige covers van onder meer Gram Parsons en Dolly Parton – wordt grappend verwezen als ‘die ene cd die talloze mensen in de auto hebben liggen’. Touché. De regels van dit optreden worden uitgelegd: na iedere drie, vooruit vijf, nummers zal er een ‘instrumentaaltje’ volgen. En dus wordt geheel tegen dit dogma in het instrumentale ‘Black Mountain Rag’ opgeriedeld. Humor en countrymuziek blijken hier een gouden combinatie. Iets minder makkelijk te verenigen  zijn een energieke band en stoelen. Bij intiemere nummers is zo’n zetel inderdaad comfortabel, maar bij het horen van een nummer als ‘Reuben’s Train’ is stilzitten een heuse opgave. 

Innerlijke debatten over de voors en tegens van een zitconcert verstommen echter wanneer Veerle Baetens in vederlichte tred en onder luid applaus het podium betreedt en ‘Country In My Genes’ inzet. Met ‘The Boy Who Wouldn’t Hoe Corn’ tonen Didier en Elise – zoals het tweetal in de film heet – voor het eerst hun samenzang. Al gitaarpingelend gaat de boomlange Heldenbergh op de knieën voor zijn fictieve lief, die veel beter zou kunnen zingen dan hij. Om mierentietjes van te krijgen zo puur. Het einde van dit nummer wordt door middel van een huilende strijkstok begeleid naar de intro van ‘Wayfaring Stranger’, een volgorde die op de live-cd ‘Unbroken!’ ook wordt aangehouden. Het eerste bandlid wordt vervolgens officieel voorgesteld: Bjorn Eriksson, het muzikale brein dat de arrangementen schreef voor alle nummers. De andere lieden zullen later natuurlijk volgen, met hier en daar een goed geplaatste grap. 

Veel liederen worden geïntroduceerd met persoonlijke anekdotes en weetjes. Zo draagt Baetens een cover van Bob Dylan (‘Don’t Think Twice, It’s Alright’) op aan haar vader, die haar – inmiddels tot grote dank – deze muziek probeerde aan te smeren. Heldenbergh leert ons dat een goedgestemde banjo niet bestaat en geeft een korte geschiedenisles over Amerikaanse werkloosheid en migratie per trein in de twintiger jaren. Ook songteksten, die overigens prettig verstaanbaar zijn, worden van tevoren uitgelegd of er wordt kort aangegeven op welk moment in ‘The Broken Circle Breakdown’ een bepaald nummer plaatsvindt. Zowel het (samen)spel als het schijnbare gemak waarmee men optreedt, geeft de onjuiste indruk dat deze band al tijden bestaat. De (valse?) bescheidenheid van Heldenbergh en Baetens, die zich regelmatig verexcuseren vanwege hun gebrekkige muzikale kunsten, is dan ook geheel niet op zijn plaats. De ‘echte’ bandleden mogen dan een cruciale bijdrage leveren, maar de energie en het talent van de twee acteurs is de kerst op de taart, of liever: de hoed op de cowboy.       
 
Tijdens deze treinrit door een ongerept countrylandschap wordt lachkramp afgewisseld met onbedwingbare tranen, zoals bij het nummer ‘If I Needed You’, ook wel ‘het mooiste liedje van de wereld’ en de climax van het optreden. Een laatste instrumentaal nummer brengt de vrolijke stemming er weer in, zodat het publiek na de intieme a capella versie van ‘Go to Sleep You Little Baby’ in een fijne roes richting slaapkamer kan vertrekken

Gezien: The Broken Circle Breakdown Bluegrass Band, op 21 februari 2015, in het Muziekgebouw.