Cross-Linx 2015: de aanhouder wint bij Bryce Dessner

Van klassieke viool naar weelderige gitaarsolo binnen amper vijfenveertig minuten

Tekst: Paul Knippenberg / Fotografie: Lotte Schrander ,

Bryce Dessner is vooral bekend als gitarist van The National. Bezoekers die enkel op dit gegeven af zijn gekomen zullen zich vanavond een aantal keren achter de oren krabben. Dessner is namelijk ook een veel geprezen componist in het neoklassieke genre. Voor deze editie van Cross-Linx componeerde Dessner drie kersverse stukken, twee op viool, een op gitaar.

HET CONCERT
Dessner, Sirota & Kuusisto, in het Muziekgebouw tijdens Cross-Linx, op 12 februari 2015.

DE ACT
Bryce Dessner is ondertussen kind aan huis in het Muziekgebouw. Hij stond er al met The National en in een wel heel speciaal samenwerkingsverband met Sufjan Stevens en Nico Muhly. Vanavond presenteert hij er maar liefst drie premières; twee vioolstukken, gebracht door respectievelijk Pekka Kuusisto en Nadia Sirota, om vervolgens het optreden persoonlijk af te ronden met een soloperformance op gitaar. Ook de violisten hebben hun link met de meer populaire genres, zo werkte Kuusisto met Nightwish en The National, en is Sirota tussen de albumcredits van Ratatat, My Brightest Diamond en Son Lux te vinden.

HET NUMMER
Alle lof voor de violisten, maar Bryce Dessner maakt op gitaar uiteindelijk de meeste indruk. Dit doet hij met een compositie die geïnspireerd is door Steve Reich en Jerry Garcia. Twee ogenschijnlijke tegenpolen. Reich is bekend om zijn minimalistische, repetitieve composities, Garcia was zanger en gitarist van de psychedelische band The Grateful Dead. Een act die onder andere bekend stond om zijn weelderige gitaarsolo’s. Extremen of niet, toch zijn beide invloeden goed herkenbaar in het stuk van Dessner. Middels gitaarloops keren dezelfde muzikale thema’s terug, en is het repetitieve element van Reich goed herkenbaar. De variaties op gitaar zijn geïnspireerd op het gitaarwerk van Garcia, schijnbaar zelfs op een solo die de Grateful Dead frontman ooit live ten gehore heeft gebracht.

HET MOMENT
Pekka Kuusisto heeft geen bladmuziek nodig vanavond. Tijdens het spelen slaat hij ogenschijnlijk achteloos de composities van zijn standaard op de grond. Deze nonchalance gecombineerd met de focus op zijn instrument is een uiterst vreemde combinatie om te aanschouwen.
 
OOK OPMERKELIJK
Een violist die een (neo)klassiek stuk speelt in spijkerbroek met daaronder hippe sneakers. Een fraaiere definitie voor het Cross-Linx-festival is amper denkbaar.

HET PUBLIEK
De bezoekers hebben het zichtbaar moeilijk bij de eerste twee stukken. Waar bijvoorbeeld Mark Lanegan klassieke elementen vermengt met zijn muziek tijdens Cross-Linx, zijn solovioolstukken van meer dan een kwartier lang toch andere koek. Taaie koek vooral. Vol respect sluipen dan ook heel wat bezoekers weg. Het gitaartoetje smaakt daardoor voor de achterblijvers en doorzetters wel buitengewoon aangenaam.

HET OORDEEL
Consistent is dit optreden allerminst. De composities zijn allemaal geschreven door Dessner, toch zijn ze zeer verschillend. Het vioolstuk van Kuusisto is repetitief, en bestaat voor het leeuwendeel uit slechts enkele noten. Het lijkt haast een klassieke variant op punkrock, waar enkel het gebruik van drie gitaarakkoorden de standaard is. De compositie voor Sirota begint met een vreemde mengeling van unheimische en warme klanken en is het meest klassieke stuk van het optreden. De repetitieve, en tegelijkertijd avontuurlijke, performance op gitaar maakt het totaal tot een afwisselende, edoch boeiende set waarin Dessner zijn veelzijdigheid toont.