Stukafest Eindhoven 2014: te punk voor de buren

Verslag van Stukafest Eindhoven met onder andere Marike Jager, Secret Rendezvous, The Medics, miXendorp en vooral niet The Don’t Touch My Croque Monsieurs

Tekst: Bianca Stommel, Patric Muris, Paul Knippenberg en Rob de Vries / Fotografie: Anne Voncken, Bianca Stommel en Merijn Koster ,

Stukafest, het grootste festival op de kleinste vierkante meter, strijkt op dinsdag 18 februari neer in Eindhoven. Met diverse kunstvormen, waaronder heel veel muziek. Soms heel klein en fragiel gebracht zoals bij Marike Jager, soms zo bombastisch dat de buren dreigen met de politie. Dat zijn geen grappen en dus moesten The Don’t Touch My Croque Monsieurs de derde en laatste ronde verstek laten gaan. ‘Too punk for the neighbours’, luidt de verklaring van de organisatie. Gelukkig was er genoeg ander moois dat we wel hebben gezien. Een uitgebreid verslag van de route die van de Zwarte Doos via diverse studentenkamers, naar de Effenaar loopt.

Stukahap met Iris Penning

Eindhovens eigen Spinvismeisje Iris Penning krijgt dit jaar de eer toebedeeld om Stukafest te openen. Voordat het officiële programma van start gaat, is er net als tijdens de vorige jaargang een gelegenheid om vroeg op de avond al een artiest te zien en tegelijkertijd een vorkje te prikken in de Zwarte Doos op het TU terrein. In het Grand Café annex filmhuis is met sobere middelen – een pallet en een kleedje – een podium gecreëerd voor de zangeres.
 
Ga er maar aan staan, voor een druk babbelende en tafelende menigte je liedjes brengen enkel op gitaar en zang. Iris Penning houdt zich in deze setting prima staande en weet de aandacht telkens weer naar zich toe te trekken met haar veelal rake en spitsvondige teksten.
 
Waar Iris Penning zich eerst en vooral toelegt op Nederlandstalig werk, zingt ze vandaag twee covers en een eigen compositie in het Engels. Vooral de cover van Maria Mena’s ‘Just Hold Me’ maakt indruk op de aanwezigen in het restaurant. De hoge uithalen van de Noorweegse artiest worden moeiteloos en kraakhelder gehaald.

De muziek en thema’s die Penning gebruikt hebben soms een wat verstild, dromerig of melancholisch karakter. Door haar spontane presentatie, maar zeker ook met een spetterende ode aan de jaren 90, in een medley vol krakers van onder andere T-Spoon en Vengaboys, weet ze de sfeer in het eetcafé luchtig en vooral gezellig te houden. Daarmee voelt ze de sfeer van de avond heel goed aan en is ze een prima opening van het studentenkamerfestival. (PK) 

miXendorp

Stukafest. Het is weer zover: we mogen opnieuw rondzwerven door de Eindhovense straten, op bezoek bij gastvrije studenten die hun kamers openstellen voor leuke artiesten en gasten die deze willen bekijken. Zo ook op de Hoogstraat, waar miXendorp om half negen aan zijn eerste show begint. miXendorp is eigenlijk Jan Wittendorp, een uiterst begaafde gitarist, die met samples en loops liedjes bouwt die hij zelf begeleidt op zijn gitaar.

Alle drie de rondes van miXendorp zijn uitverkocht. Dan heb je als student óf heel veel vrienden, óf gewoon een hele toffe act in je kamer. Dat laatste kan hier wel eens het geval zijn. miXendorp gebruikt samples van Alan Lomax-opnames uit de jaren ver voordat er in Amerika door de armen instrumenten gebruikt werden. Op gitaar en met samples maakt miXendorp hier ‘nieuwe’ nummers van, zoals ze volgens hem zouden klinken als ze wél die instrumenten hadden gehad.

Dat doet hij zeer verdienstelijk. Niet voor niets verkoopt hij de nodige cd’s na zijn optreden. In combinatie met toffe visuals tovert de soms wat onwennig overkomende miXendorp de kamer om tot een concertzaal. Sterke nummers, goed gitaarspel en een opzwepende beat hier en daar maken dit tot een geweldig begin van de avond. (RdeV) 

capcap... cap

Vorig jaar bood het studentenhuis op de Tongelresestraat podium aan de experimentele dansformatie United C. Vandaag is er wederom een experiment gaande in de toch al niet alledaagse setting van een studentenkamer. De Eindhovense ‘dark wave’ band capcap… cap zal namelijk zijn kunsten vertonen voor een publiek dat de muziek niet zoals gewoonlijk via grote speakers, maar via hoofdtelefoons te horen zal krijgen. Om het experiment nog meer cachet te geven worden er verschillende sfeervolle en haast hypnotiserende visuals op de band en de muur achter de band geprojecteerd in de verder donkere ruimte.
 
Bij binnenkomst krijgt iedere bezoeker een verlengkabel en  – wanneer niet zelf meegenomen – een hoofdtelefoon, die men in een van de kastjes kan prikken die op een tafeltje midden in de ruimte staan uitgestald. Iedereen kan het volume van zijn hoofdtelefoon naar eigen gerief inregelen. Het heeft allemaal wel iets weg van de zwaar populaire ‘silent disco’ feestjes op Lowlands. Maar dan met livemuziek. De instrumenten van de band zijn ook allemaal ingeplugd. De eigenwijze bezoeker zonder hoofdtelefoon hoort dan ook alleen wat doffe klappen op het drumstel en de lijzige zang van zangeres Lyvia Roos.
 

In deze donkere en intieme setting komt capcap… cap zeer goed uit de verf. De sfeer en muziek sluiten perfect op elkaar aan. En wellicht nog belangrijker, de kwaliteit van het geluid door de hoofdtelefoons wordt door het gros van de bezoekers als goed en erg prettig ervaren. Het geluid komt op een andere manier binnen, waardoor iedereen vol aandacht naar de muziek luistert en zich laat meeslepen door de visuals. Heeft capcap… cap hier zijn niche gevonden? Het experiment mag in ieder geval als zeer geslaagd worden beschouwd. (PK) 

Secret Rendezvous

Normaal met vijf, maar nu met drie. De zangeres kijkt om zich heen terwijl ze de andere bandleden ‘excuseert’ vanwege hun afwezigheid. Ze passen er simpelweg niet meer bij. Dat komt mede door het drumstel en de stellage aan apparatuur die de urban synthpopformatie heeft meegenomen. Er wordt geopend met een cover van Little Dragon (‘Twice’) en daarna volgen de eigen nummers die variëren van Jill Scott-achtige soul tot aan electro-georiënteerde R&B. Zij heeft wel wat weg van Anouk, het theatrale – gelukkig – daargelaten. Gaandeweg het optreden groeit ze in haar rol als frontvrouw en weet ze het publiek in beweging te krijgen: met een bounce en een glimlach.

“Doe maar mee als je deze voelt”, vraagt ze regelmatig. En ‘hem’ voelen doen we wel. Wat lekker dit zeg. Groovy, muzikaal rijk en verrassend fris. Niet in de laatste plaats door de gitarist die heel goed de balans weet te vinden tussen opvallen en dominant zijn. Ook de drummer weet heel knap in te houden en toch de nummers kracht te geven. Om te voorkomen dat de basdrum te veel doordreunt, is er maar even een vest in de holte gestopt. De scheidingslijn is dun op deze kamer, maar in deze gehele formatie, die vol zit van verfijning en nuance, verzaakt niemand. De intieme optredens worden aangegrepen om nieuwe nummers uit te proberen en te promoten. We krijgen er ook wat voor terug; nieuwe single ‘Raise Your Flag’ als gratis download bijvoorbeeld. (PM)

Yentl en de Boer

Stukafest is niet alleen maar muziek. Juist de afwisseling met andere disciplines maakt het festival zo bijzonder. In een studentenhuis op het Hertog Hendrik van Brabantplein staat het muzikale cabaret-duo Yentl en de Boer op het programma. Deze twee dames wonnen tijdens het Amsterdams Kleinkunstfestival zowel de jury- als publieksprijs en staan op het punt om ook Eindhoven kennis te laten maken met hun liedjes en sketches.

Het recenseren van de grappen laten we maar aan de echte theatercritici, wij concentreren ons op de muziek. En met deze liedjes klinkt die prachtig. De teksten zijn grappig, muzikaal zit het goed in elkaar en de show overtuigt onmiddellijk. Bestonden er vooraf nog wat scepsis, ‘ik houd niet van vrouwen die grappig proberen te doen’, na dit optreden is dat vooroordeel (tijdelijk) aan de kant geschoven. Een prestatie op zich. Niet zonder reden denken de dames overigens aan het opnemen van een album. Mocht het qua cabaret onverhoopt niet lukken, is ons advies absoluut om het liedjesschrijven nog meer te gaan intensiveren. Een hit zit er dan vast ooit in voor Yentl en de Boer. Leuk optreden. (RdeV) 

Marike Jager

Middenin een fraaie groene villawijk, tegen het stadscentrum aan, staat een groot studentenhuis. De bewoners van dit pand hebben vanavond een van de grotere namen van deze editie te gast. En dat blijkt geen toeval te zijn. Zangeres Marike Jager kwam onlangs tot het besef dat ze inmiddels tien jaar geleden, tijdens het prille begin van haar carrière, op het Stukafest in Nijmegen stond. Een belletje met de organisatie volstond om in 2014 alle Stukafest-steden af te gaan, en dat vergezeld met slechts één bandlid: Henk Jan Heuvelink een multi-instrumentalist die haar vanavond op toetsen en gitaar begeleidt.
 
In de huiskamer is een gezellige sfeer gecreëerd door middel van veel kaarslicht en comfortabele zitplaatsen voor het publiek. Marike Jager zit volgens eigen zeggen bijna op schoot bij de aanwezigen. Dit is wel wat anders dan grote festival- en theaterpodia die de zangeres met haar band in de afgelopen jaren mocht betreden. Het mag dan heel even onwennig zijn geweest, maar zeker niet voor lang voor deze ondertussen gelouterde artieste. Ieder nummer krijgt hier een boeiende en soms grappige inleiding. Een duidelijke meerwaarde bij de veelal verhalende liedjes die vanavond gespeeld worden. En die liedjes mogen er zijn. Jager weet haar – doodstille – publiek van het begin tot het einde te boeien met haar muziek en verhalen. Men is bijna te beleefd om te klappen.
 

Binnenkort zal Marike Jager een nieuw album uitbrengen, in zijn geheel geschreven en opgenomen in een klein schuurtje in haar tuin. De sfeer van die sessies was heel rustig en intiem, wat logischerwijs ervoor zorgde dat er vooral kleine luisterliedjes op de nieuwe plaat staan. Het publiek op Stukafest krijgt alvast een voorproefje, met ‘The Wolves Are Howling’ als bloedmooie uitschieter. De avond wordt afgesloten met een Franstalig nummer, dat de naam ‘Papillon’ draagt. (PK)   

Propria Cures en Erik van Muiswinkel

In een ietwat ordeloze en wonderlijke setting, waar niet meteen duidelijk is wie er gaat optreden en wie als keurig betalende bezoeker in de huiskamer staat, nemen uiteindelijk vier jonge mannen plaats achter een tafel vol met paperassen en laptops. Na enig aarzelen staat ook de enige echte bekendheid in de huiskamer, nog nippend aan zijn Lidl-huismerk-biertje, op en gaat voor het schaars aanwezige publiek staan. Erik van Muiswinkel, de bekende zanger, cabaretier en presentator, in Eindhoven beroemd en berucht vanwege zijn treffende imitatie van oud PSV-voorzitter Harrie van Raaij, ondersteunt vanavond Propria Cures.
 
Propria Cures is het oudste studentenblad van Nederland. Sinds 1890 komt dit literair blad met veelal satirische en rebelse insteek al uit. In de redactie hebben veel vooraanstaande schrijvers, journalisten en columnisten hun eerste stappen gezet. Godfried Bomans, Frits Bolkestein en ja, echt, Beau van Erven Dorens behoorden ooit tot de redactie van het blad.
 
Vanavond laten de redacteuren van heden ten dage zien hoe zij een blad in elkaar zetten. Dit doen ze veelal door te sparren met elkaar. Zo komen er – vooraf bekokstoofde – grappen over de Olympische Spelen voorbij, worden bekende dichters gepersifleerd en is er zelfs ruimte voor wat langere stukken serieuze proza. Al met al een zeer vermakelijk en afwisselend schouwspel. En dat allemaal vanachter een laptop. Wanneer de redacteuren hun ideeën uitwerken, pakt Van Muiswinkel zijn podium. Hij vertelt smakelijk over het ontstaan en de geschiedenis van het blad, en leest zijn eerste stuk als redactielid voor. 

Het optreden van Propria Cures is zelfs op het multidisciplinair festival dat Stukafest plagt te zijn een vreemde eend in de bijt. Maar uiteindelijk blijkt deze ronde, met redelijk wat vaart in de opvolgende onderwerpen en afwisseling en interactie tussen de redactieleden en Erik van Muiswinkel, een aangename en amusante verassing. (PK)
 

Most Unpleasant Men

Deze naam doet de band absoluut geen eer aan. De sfeer zit er al snel in: de toetsenist maakt tussen de liedjes door grapjes en praat het geheel gezellig aan elkaar. In de kamer staat een voltallige band met zes (!) leden en nog is er ruimte voor het aanwezige publiek. De band zingt in koortjes, wat in de studentenkamer goed tot zijn recht komt, zonder versterkt te hoeven worden door een microfoon. Het enige wat nog mist, is knetterend haardvuur. De band heeft niet gekozen voor een drumstel, maar voor een cajón. Hierdoor worden de overige instrumenten niet overstemd en ligt het geheel prettig in het gehoor. En wat klinkt het dan fijn.

Tegen het einde van de set kondigt de toetsenist het laatste liedje aan... of ach, misschien wel het voorlaatste liedje dan, het is toch de laatste ronde. Het publiek laat duidelijk weten het erg jammer te vinden dat het er alweer op zit. Tijdens dat voorlaatste liedje raakt de leadzanger ineens de tekst kwijt en zingt dan maar ‘I wonder if anyone cares’. De aanwezigen grinniken; een ontwapenend foutje dat de band met het publiek sterker maakt en het optreden nog intiemer.

Bij het – nu wel echt – laatste liedje wordt ons gevraagd of we met een uptempo nummer willen eindigen. Jaaaaa dat willen we wel. Het wordt ‘Blanket’. Hierbij worden ook wat vreemd uitziende instrumenten gebruikt. Na afloop blijkt dat de bassiste jarig is en wordt door iedereen "Er is er een jarig" gezongen. Het was gezellig, het was leuk. En nu snel op naar het eindfeest! (BS)  
 

Stukafeest met The Medics (en meer)

Terwijl de laatste ronde nog bezig is, beginnen The Medics al met het eindfeest in de Effenaar: Stukafeest. Niet echt een dankbare taak met zo'n lege zaal. En juist de opening is zo mooi, vlak voordat de bombast losbarst: de zanger staat alleen in de schijnwerper en opent in het allerkleinst, met de rest van de band nog in de hoek van het podium. Ondanks de acht, negen hooguit, man zingt hij vol bezieling en houdt hij geen moment in. Mooi hoor.

En behoorlijk contrasterend met wat daarna volgt als de rest van de band aansluit: een popband met het 3FM-format tot in perfectie uitgedacht. Catchy, maar evenvaak ook cheesy, synths, een drukke gitarist, een stuiterende bassist en een energieke frontman die zijn act minstens even belangrijk vindt als zingen. Een soort kruising tussen Dearworld (voornamelijk zang en synths) en – dit gaan ze niet leuk vinden – Handsome Poets. De nummers verdrinken wat in de pathetiek en zijn overall te veel dertien in een dozijn, maar dat het goede muzikanten en – niet onbelangrijk – entertainers zijn, staat buiten kijf. En dat maakt hen ook een goede act voor dit eindfeest. Morgen is alles weer vergeten, maar daar heeft vanavond niemand last van. (PM) 

Ja, typisch hoor: een studentenfestival. Op een dinsdag. En dan pas rond elven beginnen met het eindfeest. Niet iedereen kan zich de luxe permitteren om tot in de kleine uurtjes door te gaan, want morgen gaat de wekker weer vroeg, maar met een start om 18.00 uur, is dan ook al genoeg moois gezien tot aan middernacht.  

Stukafest Eindhoven 2014 in beeld