De vraag is simpel: wat zijn de mooiste muziekmomenten van 2011 die in Eindhoven hebben plaatsgevonden? Dat is de vraag die aan onze gehele redactie is gesteld. Dat Eindhoven de locatie is van het event is de enige voorwaarde die wordt gesteld, verder mag alles. Dus of het nou een concert in het Klokgebouw of tien prachtige seconden bezorgd door een straatmuzikant zijn; het wordt allemaal goed gerekend als inzending. Schrijvers, fotografen, radiomakers en redactieleden stuurden hun lijstjes op wat heeft geresulteerd in een divers overzicht. Het aantal deelnemers is sterk toegenomen in vergelijking met vorig jaar en dus hebben we er twee artikelen van gemaakt. Waar voor handen hebben we de linkjes van recensies of andere verslagen toegevoegd aan de ingezonden stukjes.

BART JANSEN | SCHRIJVER

1. The National, 18 februari tijdens Cross Linx in Muziekgebouw
Cross Linx Festival is een terugkerend festival vooral gericht op indie-folk liefhebbers. Op verschillende locaties kan je genieten van diverse acts. Vanavond staat headliner The National op het programma als afsluiter van het festival. Zanger Matt Berninger laat horen dat hij tijdens deze koude winter maand een prettige warme stem heeft. Als hoogtepunt klimt hij zingend tijdens het nummer ‘Mr. November’ in de hoogste tribune. Ook de gebroeders Dessner en Devendorf laten zich gelden; geen noot spelen ze verkeerd waardoor het hele optreden aanvoelt als een kloppend geheel. Lees meer over dit optreden in de recensie die wij schreven tijdens het Cross Linx live verslag.

2. The Boxer Rebellion, 17 mei in Effenaar
The Boxer Rebellion is een hard werkende band die nog steeds net niet het grote publiek voor zich heeft weten te winnen. Net als Elbow een aantal jaren terug moet deze band het hebben van zieltjes winnen. Vanavond laten ze duidelijk merken dat ze veel potentie hebben. Wat zo sterk is aan The Boxer Rebellion zijn de gevarieerde stijlen die de band hanteert. Van prachtige ingetogen nummers zoals het geprezen ‘Both Sides Are Even’ tot de hardere indierock-nummers als ‘Evacute’. Inmiddels heb ik de band dit jaar alweer vier keer gezien maar de Effenaar-show is toch wel een hele speciale. The Boxer Rebellion laat de trouwe indie bezoeker achter met een fijn gevoel. Een band die (nog) net niet het grote publiek aanspreekt, maar daar zou zo maar eens verandering in kunnen komen met een vierde album.

3. Wolfendale, 14 oktober in Effenaar
Spannend natuurlijk om je debuutalbum voor eigen publiek te presenteren. De mannen van Wolfendale doen dit heel sterk. Zanger/gitarist Sander Strick en bassist Mark van den Boom bewijzen beide een sterk duo te zijn. Ondanks een aantal mankementen houden ze zich staande en laten ze goed van zich horen. Het album kwam al terug in mijn persoonlijke jaarlijst maar live komt het net zo goed over. Een ‘Foghorn live-album’ zou prima in de kast passen omdat de nummers live nog intenser overkomen. Net als op het album word je verrast wordt door nieuwe elementen. Zo komt de live versie van ‘Red Sparrow’ nog unieker over door de vogel klanken op de achtergrond. Zoals ik eerder al aangaf in mijn albumrecensie: een band die je blijft verrassen keer op keer. Schrijver Patric Muris was er die avond ook bij namens 3VOOR12/Eindhoven en schreef er het volgende over.

4. A Place To Bury Strangers, 15 juli in Effenaar
De noise/shoegaze band A Place To Bury Strangers zal Eindhoven niet snel vergeten. Niet alleen omdat de band daar een hele goede show heeft neergezet, maar ook vanwege een vervelende afloop. Na afloop waren namelijk een gitaar en een basgitaar meegenomen door twee ‘fans’, een ware hetze ontstond er op Facebook. Gelukkig werden de instrumenten alsnog terug gebracht door deze twee ‘fans’. Enige minpuntje: single ‘Keep Slipping Away’ had wel op de setlist mogen staan.

5. Wintersleep, 27 februari in Effenaar
De tweede keer dat Wintersleep alweer in de Effenaar staat. Nog steeds in dezelfde samenstelling laat deze Canadeese band horen waar het goed in is, namelijk prettige indie rock spelen met een hoop passie. Vooral gitarist en toetsenist Tim D’eon valt weer op. Met zijn grote baard en wilde haarbos speelt Tim D’eon met veel energie en vooral ook veel plezier. Ook Loel Campbell laat zien waar hij goed in is: drummen, en hoe! Terwijl hij drumt vertoont ook zijn gezicht elke keer weer een andere gezichtuitdrukking. Echt prachtig gezicht om te zien hoe iemand in zijn drumspel opgaat.

HANS BLANKENDAAL | SCHRIJVER

1. Low, 24 mei in Catharinakerk
Soms weet je meteen na afloop dat je deel hebt uitgemaakt van iets bijzonders waar je jaren later nog met verwondering over spreekt. Het optreden van Low behoort tot die categorie. Aangezien hun laatste album grotendeels is opgenomen in een voormalig kerkgebouw te Duluth, had de locatie niet beter gekozen kunnen worden. Het concert vindt namelijk plaats in de Catharinakerk te Eindhoven. Allemaal in het kader van ‘Three Nights In Heaven’, een concerttrilogie georganiseerd door de Effenaar en het Muziekgebouw. De akoestiek van deze mooie kerk staat garant voor een prima vertolking van de sound die Low heeft vastgelegd op C’mon. De klanken worden deze avond gecombineerd met prachtige lichtprojecties. Lichtontwerper Michel Suk zorgt ervoor dat de subtiel verlichte kerk gedurende het hele concert een mooi decor vormt voor de muziek die tot ons komt. Beeld en geluid in symbiose.

2. D.A.F., 28 oktober in Effenaar
Dertig jaar geleden maakt Deutsch Amerikanische Freundschaft furore met een mix van elektronica, drums en zang. Na een lange periode van stilte brengen ze in 2003 een nieuw album uit. Vorig jaar verrasten ze ons nog met een nieuwe single. Het leidt tot hernieuwde belangstelling voor het Duitse duo. Ze gaan zelfs weer optreden. Een van de shows vindt plaats in de Effenaar waar het met veel oud werk een feest der herkenning werd. Delgado bleek nog steeds een indrukwekkende persoonlijkheid met zijn kernachtige teksten. 3VOOR12/Eindhoven fotograaf Nando Harmsen was er ook bij en maakte foto’s bij zijn recensie.

3. Arno, 20 januari in Effenaar
Een concert van Arno is alsof je in zijn stamcafé bent uitgenodigd om een feestje met hem te vieren. In het begin is hij nog een beetje stil en beduusd. Verrast vanwege het feit dat alle gasten tegelijkertijd arriveren. Daarna is hij de perfecte gastheer die voor goede muziek zorgt en tussendoor amusante verhalen vertelt. Deze avond in de Effenaar is het niet anders. Speciaal voor de gelegenheid heeft hij een lichtshow met gloeilampen opgehangen. Het benadrukt de sfeer die het hele concert uitstraalt: ‘Even met Arno naar de kroeg’. Met een zeer uitgebalanceerde setlist is de avond meer dan geslaagd. En Arno ziet dat het goed is. Naarmate de set vordert, wordt hij steeds extraverter. Langzaam maar zeker verschijnt er een steeds breder wordende glimlach op zijn gezicht. Met oneliners als ‘Come On Motherfuckers’ maant hij het publiek om meer te geven. Deze troubadour kan zo nog wel een paar jaartjes mee.

4. Luc de Vos, 21 januari in Effenaar
Met Gorki weet Luc de Vos in België al jaren grote zalen uit te verkopen. In Nederland wil het maar niet echt lukken en blijft de band veroordeeld tot de kleine zalen. Naast muzikant is Luc de Vos ook schrijver en columnist. Eens in de zoveel jaar gaat hij zonder zijn band op pad om weer even op adem te komen. In het kader van die solo-tour bezoekt Luc de Vos vanavond de kleine zaal van de Effenaar. Vanaf het moment dat hij het podium op komt, is de zaal van hem. Een entertainer pur sang die zich als een vis in het water voelt. Met humor praat hij de nummers aan elkaar. Een grapje hier, een mopje daar. De teksten van Gorki passen daar goed bij. Humoristische melancholie. Een aantal keren leest hij columns voor uit zijn boeken. Er hangt een gezellige en ongedwongen sfeer. Zo kan hij zonder problemen, met een vette knipoog, de mensen aan de bar aanspreken. Kan het daar niet wat zachter? Het heeft zelfs effect. De Vos heerst vanavond. Hij bewijst hoe krachtig de composities van Gorki zijn. Zelfs helemaal uitgekleed, met alleen begeleiding op gitaar, staan ze als een huis. Luc de Vos laat deze avond horen waarom het onbegrijpelijk is dat hij niet meer aanhang in Nederland heeft.

5. Ryuichi Sakamoto & Alva Noto, 25 mei in Catharinakerk
Ryuichi Sakamoto is al sinds jaar en dag een begrip. Op schijnbaar eenvoudige wijze weet hij te manoeuvreren tussen de scheidslijnen van avantgarde, elektro en pop. Altijd grensverleggend. Dit jaar staat opnieuw in het teken van de samenwerking met de Duitse geluidskunstenaar Alva Noto. Naar aanleiding van het recent uitgebrachte album ‘Summvs’ besluiten de heren op tournee te gaan. In Nederland treden ze op in de Catharinakerk te Eindhoven in het kader van ‘Three Nights In Heaven’, evenals LOW een dag eerder. Meteen bij aanvang wordt de toon gezet. Adembenemende visuals die direct reageren op zowel het pianospel van Sakamoto als de samples van Noto. Hierdoor krijgen de composities geen namen, maar worden gekoppeld aan cirkels in alle kleuren van de regenboog. Het ziet er niet alleen fantastisch uit, het is ook rustgevend. Hallucinerend als een levend lichtorgel. Op vele momenten zijn beide instrumentalisten perfect in balans. Noto zorgt voor de subtiele tikjes en veegjes, hier en daar aangevuld met knisperende geluiden. Donkere baslijnen of een bak ruis die op geraffineerde wijze van een klankkleur worden voorzien. Sakamoto bespeelt de piano. Iedere keer is het weer spannend wanneer hij de volgende noot zal plaatsen.

JOCHEN DE VOS | SCHRIJVER

1. Morrissey, 5 augustus in Muziekgebouw
Dat legendes legendarische optredens neerzetten, is geen zekerheid en allerminst evident. Al bestaat voor alles en iedereen een uitzondering, toch Steven Patrick Morrissey? De frontman van The Smiths serveert je naast hits en klassiekers ook nog een hele belevenis, met dank aan het onuitputtelijke charisma van de man. Iets wat naast zijn bewezen diensten er ook voor zorgt dat hij zich alles kan permitteren. Van britpopbloemen tot een ring met een knoert van een robijn. Dat het optreden in de Eindhoven Airport Zaal dan ook hopeloos uitverkocht was – ook al was het niet in een recordtijd – is niet meer dan logisch.

2. The Black Heart Procession, 1 juni in Effenaar
Waar ze normaal met zes op tournee gaan, stonden dit voorjaar alleen de twee grondleggers van de band op het podium van de Effenaar. Een tournee die de twee stichtende leden Tobias Nathaniel en meneer Jenkins ondernemen, is er één die veel wegheeft van een regionale theatertour. Een tour waar ze de balans zoeken tussen zachte pianostukken en ijzersterke gitaar -en zangpartijen. Iets wat hen, in tegenstelling van het voorprogramma Düffhues, helemaal lukt. Het eindresultaat? Een ongenaakbaar en ongezien optreden waar luisterrock pur sang geserveerd werd.

3. Low, 24 mei in Catharinakerk
Misschien moet ik het niet over het optreden van Low hebben, maar het overkoepelende ‘3 Nights in Heaven’, een concept waar er drie avonden op rij een concert wordt georganiseerd in de Catharinakerk. Met dit (voor)jaar Low, Alva Noto en Absynth Minded op het affiche. Al was het vooral te doen om Low, die met toonvaste stemmen, wervelende percussie én juiste gitaarriffs op het gepaste moment menig hart gestolen heeft. En naast één van de beste platen van het jaar met C’mon, hebben ze dus ook één van de beste optredens van het jaar op hun palmares staan.

4. Fink, 18 juni tijdens Naked Song festival in Muziekgebouw
Het moet het enige Nederlandse optreden geweest zijn waar het publiek het gehele optreden doodstil was. Noch tijdens de nummers, noch tussen de nummers en het applaus door werd er gesproken. En dit was allemaal de verdienste van Fink – Fin Greenall voor de vrienden – zelf. In zijn muziek laat hij het achterste van zijn ziel zien, wat in de Eindhoven Airport Zaal resulteerde in een wederzijds respect tussen hem en publiek. En zoals eerder samengevat in de recensie van toen: monotonie en teruggetrokkenheid sieren de man. En daar maak ik graag een buiging voor op de wijze van Leonard Cohen, met de hoed in de hand. Chapeau.

5. Leddra Chapman, 18 juni tijdens Naked Song festival in Muziekgebouw
Met amper eenentwintig lentes op de teller, korte zomerjurkjes gesponsord door Quicksilver, lange blonde haren en een eigenzinnig gebit moet Leddra Chapman wel de meest begeerde artiest(e) geweest zijn op het Naked Song festival van dit jaar. En ook al schitterde ze niet helemaal volgens (de torenhoge) verwachtingen, toch was het memorabel genoeg om in dit lijstje te staan. Het was niet alleen haar allereerste optreden op het Europese vasteland, ook bezit Chapman de kracht en het talent om door te breken, zowel in Engeland als in Nederland. Het enige wat daar nog voor nodig is, is een extra paar ballen en een tikkeltje minder speelsheid.

KOEN VAN HEES | SCHRIJVER EN REDACTIE

1. Sufjan Stevens, 21 mei in Muziekgebouw
Dat dit mijn hoogtepunt zou worden stond al bij de bekendmaking van het concert vast. Deze man stond al een tijdje op m'n verlanglijstje om te gaan zien en hij maakte alles waar. Dit is de Britney Spears van de alternatieve popmuziek, wat een showman! Afsluitend epos Impossible Soul is misschien wel het mooiste nummer dat ik ooit live heb gezien.

2. Are You A Lion, 11 november tijdens Popronde in Bullit
Traditiegetrouw ook een Popronde concert in mijn lijstje. En net als vorig jaar (toen was de eer aan Bird On The Wire) weer een concert in de Bullit. Dit keer een groot Nederlands rootsrocktalent en weer gratis drankjes van Robby. Volgend jaar ben ik er weer blindelings bij. Niet doorvertellen, want de ruimte is beperkt.

3. Aaron & Bryce Dessner, 18 februari tijdens Cross Linx festival in Effenaar
Wat moet je over deze gasten nog zeggen? Alles wat ze aanraken verandert tegenwoordig in goud. De twee gitaristen van The National gaven als opening van het Crosslinx festival van dit jaar een jamsessie waar je u tegen mag zeggen. In 25 minuten werd het handjevol mensen dat er was overweldigd door een fantastische opbouw met een eruptie waar je eigenlijk meer van wil horen. Ook schrijver Niels van den Dungen was in zijn recensie erg te spreken over dit optreden.

4. Lesoir, 5 februari in de Rambler
Misschien een vreemde eend in de bijt, maar als één van je beste vrienden op je verjaardag een optreden geeft dan is dat bij voorbaat al een succes. Dat de muziekstijl niet echt m'n dingetje is en dat hijzelf ook om die reden uit de band is gestapt doet daar weinig aan af. Muziek beleef je, en beleving is ook te vinden in sfeer.

5. Buke & Gass, 18 februari tijdens Cross Linx festival in Muziekgebouw
Soms zie je wel eens iets waar je tot voor kort nog niks van hebt gehoord. Als het programma wordt vormgegeven door curators in plaats van programmeurs kun je je al helemaal laten verrassen. Gewapend met slechts twee zelf gebouwde instrumenten zo'n compleet geluid neerzetten en een set spelen die van begin tot eind boeit, is bijzonder knap. Goed genoeg voor een gegeven ´9´ in mijn recensie destijds.

LIONNE VAN DER HAGEN | FOTOGRAAF EN SCHRIJVER

1. Morrissey, 5 augustus in Muziekgebouw
Vrijdag 5 augustus. De vrijdag dat mijn vakantie begon. En die begon mooi met deze meneer Morrissey. Elegant in zwart gekleed en met een goede band achter zich gaf hij een geweldig concert weg. Extra fijn waren toch wel de nummers van The Smiths die voorbij kwamen.

2. Balthazar, 9 december tijdens PIAS Nites in Klokgebouw
Juist, en waarom heb ik dit niet eerder gezien? Wat een geweldige band! Vier nonchalant bewegende mannen en een charmante dame. Leuk om naar te luisteren én om naar te kijken. Deze recensie maakt nog wel even duidelijk waarom.

3. Teitur, 18 juni tijdens Naked Song festival in Muziekgebouw
Een uitgeklede Teitur tijdens een intiem optreden, zo heb ik hem leren kennen. Mooi om te zien hoe hij met puur zijn stem en zichzelf begeleidend op piano of gitaar de zaal stil wist te krijgen.

4. Black Lips, 16 december in Area 51
Op de valreep zoals dat heet. Dit optreden verdient zeker een plaats in het lijstje aangezien het echt zo’n show was die je niet had willen missen. De mannen van Black Lips maakten er deze avond een ouderwets, rauw maar vrolijk punk/rock feestje van. Jawel, inclusief crowdsurfers, moshpit en met bier gooiende mensen.

5. Are You A Lion, 11 november tijdens Popronde in Bullit
Are You A Lion was een van de vele bands die deze vrijdag avond op een geïmproviseerd mini ‘podium’ helemaal los ging. Mooi om te zien hoe ze dat daar in de Bullit tussen de cd-rekken deden. Aanstekelijke liedjes, gratis blikjes bier voor iedereen en mensen die met hun neus tegen het raam aan stonden omdat het binnen niet meer paste. Het ultieme Popronde sfeertje.

PATRIC MURIS  | HOOFDREDACTEUR

1. Sufjan Stevens, 21 mei in Muziekgebouw
Er zijn zoveel singer-songwriters in de wereld, maar er is er maar één zoals Sufjan Stevens. Zijn show in het Muziekgebouw op 21 mei maakte zoveel indruk dat ik toen al wist dat de ruim zes maanden die nog zouden volgen tijd tekort zou zijn om dit te kunnen overtreffen. Een heldendaad van de popmuziek noemde ik dit optreden in de recensie die ik erover schreef. Hoogtepunten: het akoestische ‘Heirloom’ en het epische, duizelingwekkende ‘Impossible Soul’ dat na een bonte show van ruim twintig minuten eindigde in het allerkleinst.

2. Morrissey, 5 augustus in Muziekgebouw
Nog een singer-songwriter hoog in de lijst, een van een heel ander soort. Morrissey is ijdeler, charmanter, ouder, gerijpter en in het bezit van geweldig materiaal ooit geschreven voor een van een van mijn favoriete bands allertijden: The Smiths. ‘There Is A Light That Never Goes Out’ en ‘I Know It’s Over’ kwamen al vroeg in de set achter elkaar voorbij en werden met zoveel bezieling gebracht dat ik me even heel klein voelde. Uptempo afsluiter ‘First Of The Gang To Die’ zorgde ervoor dat de security een uitzinnige menigte in het altijd zo keurige Muziekgebouw in bedwang moest houden. Geen keurslijf past de Mozzer.

3. Black Lips Area51, 16 december in Area51
De vrijdagavond waarop The Chase Club en Black Lips in Area51 speelden, was een hele mooie. Eentje die niet meer zo vaak voor komt. Het was de combinatie van de - zover dat kan - gepolijste garage/flowerpunk van Black Lips, crowdsurfende mensen, uitzinnige en gangmakende fans en gedoogbeleid van Area51 die het mogelijk maakte. Dat was wel zo’n beetje de conclusie van het stukje dat ik erover schreef. De foto’s bij het artikel spreken voor zich.

4. Mozes and the Firstborn, 6 maart in Klokgebouw
Van deze band had ik in januari al hoge verwachtingen. De garagerock-act uit eigen stad kwam langs in ons radioprogramma, speelde op onze clubavond, maar zorgde daarbuiten voor een hoogtepunt van een dusdanig formaat dat ze mijn vierde plek krijgt: de EP-presentatie van ‘I Got Skills’ in het Klokgebouw (!). Toen nog met z’n vieren speelden ze met veel bravoure en een heerlijke nonchalance die goed passen bij band en muziek. Het was die avond de derde keer dat ik ze zag spelen en er is daarna nog een aantal keren gevolgd, maar het grote woweffect was er op 6 maart.

5. Albumpresentatie Wolfendale, 14 oktober in Effenaar
Wolfendale werkte lang in alle stilte aan perfectie. Dat is terug te horen op het bejubelde debuutalbum, maar minstens evenveel aan hun live-optredens. Tijdens de albumpresentatie in de Effenaar kwamen beide samen en het was geweldig. Deze band weet zoveel verfijning in zijn muziek aan te brengen met een extra dimensie in de live uitvoering. Er zijn veel goede releaseparty’s van Eindhovense bands geweest dit jaar, waaronder die van Woody & Paul, Hunting The Robot en Black-Bone, maar die van Wolfendale heeft de vijfde plaats gewonnen.

De lijstjes met de mooiste muziekmomenten van 2011 worden op 28 december 2011 in een speciale 3VOOR12/Eindhoven radio uitzending op Studio 040 gepresenteerd. Luister mee van 21.00 uur tot 23.00 uur.