Het geroezemoes in de volledig uitverkochte grote zaal van de Effenaar is niet mals. Verwachtingsvol wisselt men kennis uit over Frank Zappa en nipt men gulzig aan biertjes. Het is toch iets speciaals om de muziek van Frank Zappa live te mogen gaan aanschouwen.

Volgens de lieftallige kaartjes controlerende dames aan de deur is de gemiddelde leeftijd van de bezoekers rond de vijfenveertig jaar. Het doet me goed dat er mensen zijn die aan muzikale opvoeding doen door hun achttien jarige dochter mee te nemen. Er lopen aardig wat mensen rond die verwekt of geboren moeten zijn niet lang voordat Frank Zappa veel te vroeg stierf (Zappa overleed enkele weken voor zijn 53-ste verjaardag aan de gevolgen van prostaatkanker). Dit geeft maar weer aan dat de muziek van Frank net zo tijdloos is als briljant.

Dweezil komt op met een line-up van absolute Zappa Senior waardige topmuzikanten. Bassist Pete Griffin, Billy Hunting op de Marimba/Mallets/Percussie en Joe Travers op de drum vormen een uitmuntende ritmesectie. Sheila Gonzales is weergaloos op de saxofoon/keyboards/flute en zang. Jamie Kime ondersteunt Dweezil op de gitaar.

De veelzijdigheid van deze groep muzikanten is kenmerkend. Je moet wat in huis hebben wil je Frank Zappa’s muziek spelen en als je het mij vraagt brachten ze hun hele inboedel. Speciale gast van de avond was zanger Ray White, die op tientallen albums van Frank Zappa bijdrages leverde. Hij is geen Bobby McFerrin, maar wat hij allemaal met zijn stem kan en doet is verbazingwekkend.

Dweezil Zappa (genoemd naar de bijnaam van de kleine teen van Gail, de vrouw van Frank Zappa) klinkt als zijn vader wanneer hij spreekt, maar ook wanneer hij zijn gitaar laat spreken. Dit is niet niks als je weet dat Jimi Hendrix niet zichzelf, maar Frank Zappa de beste gitarist op de wereld vond. Tijdens het eerste instrumentale nummer blijkt meteen dat de ongrijpbare gitaarstijl van Frank hem kennelijk in de genen zit.

Na dit eerste nummer mag ook opgemerkt worden dat het geluid deze avond fantastisch is. Alle sporen zijn te horen en dat is een absolute noodzaak om de complexe composities van Frank Zappa tot zijn recht te laten komen.

Dweezil doet een gouden greep uit het immense oeuvre van Frank Zappa. Na het virtuoze openingsnummer volgt een non-stop achtbaan van muziek en gekkigheid aan geluiden. Er zijn geen tot weinig onderbrekingen tussen de nummers in waardoor het voelt als een ruim twee uur durend hoorspel.

Grappig moment is wanneer Zanger Ray White ons meeneemt naar de oersoep van de zang tijdens een primitief vocaal zeer geavanceerd nummer, wat een komisch vraag en antwoord met het publiek oplevert. Al met al vult de avond zich met uiteenlopende muziekstijlen die door elkaar mengen als een heerlijke cocktail. Als publiek zijn we de ijsblokjes die erin mogen wegsmelten.

Zelfs tijdens de ‘simpele’ composities komen meer ingewikkelde patronen langs dan bij een modeshow. Hysterische koortjes en stemmetjes zorgen voor humor van de bovenste plank. Zanger Ray White vertolkt de vaak hilarische, kritische en scherpe teksten van Frank Zappa op de kenmerkende absurde manier die we gewend zijn. Af en toe is het net ‘cabaret on crack’. De nietsvermoedende barmeisjes van de Effenaar weten niet wat ze zien en horen deze avond.

De muziek van Frank Zappa laat zich bestempelen als avant-garde. Vaak was hij politiek- en maatschappijkritisch in zijn teksten, die gekenmerkt worden door hun ironie. Frank Zappa ageerde tegen oorlog, het fundamentalistische geloof en kleinburgerlijkheid, maar ook de popcultuur (hippies, discomuziek,...) bleef niet gespaard. Vooral de media moeten het ontgelden in zijn nummers. Televisie, zo meende hij, is een gevaarlijke propagandamachine.

Frank Zappa mengde op geheel eigen wijze rockmuziek met psychedelica, jazz, experimentele muziek en eigentijdse klassieke muziek gecombineerd met een grote dosis zelfspot, humor en performance-art. Alleen dat laatste missen we vanavond een beetje.

Dweezil is niet de performer die zijn vader wel was. Hij staat gewoon heel relaxed zijn gitaar te bespelen en zegt hier en daar iets grappigs tussendoor. Toch zeg ik dat zaterdag 23 mei 2009 een memorabele avond voor alle Zappa-freaks was en dat Zappa plays Zappa de beste coverband is die ik ooit heb mogen aanschouwen.

Zappa plays Zappa gezien zaterdag 23 mei 2009 in de Effenaar