Twee bandjes, één gedachte? Nog niet een beetje. Iskaa, Marnix en Sugarettes-zanger/gitarist Joep van Son doen een boekje open. Iskaa: “Bij Foam gaat het altijd van een leien dakje. Efficiency ten top. Bij The Sugarettes wordt nog geen minuut vooruitgedacht.” Joep: “Foam bestaat uit een stel dwangneuroten.” Marnix: “Toch wringt het nergens, echt niet. Twee bands met een totaal ander karakter, dat pakt uiteindelijk inspirerend uit voor beide.”
Iskaa en Joep kenden elkaar nog van jaren terug, toen ze een blauwe maandag samen in de band Microgenius zaten. Iskaa: “Dat was eigenlijk heel erg leuk, totdat Joep er ineens mee stopte.“ Joep: ”Ik vond de muziek niet meer leuk.” Iskaa: ”Die schreef je zelf man.” Iskaa bleef spelen met gitarist Wouter van Pernis en Bassist Hugo Ploegmakers en richtte met hen Fragments of a Microgenius op. Ook wel Foam in de volksmond. Een jaar of vijf later werd Marnix daaraan toegevoegd en het kwartet, volgens Iskaa verantwoordelijk voor melodieuze, dwarse, alternatieve popmuziek, was compleet.
Anderhalf jaar geleden liepen Iskaa en Joep elkaar na jaren weer tegen het lijf. Joep had na het uiteenvallen van zijn band Thuss driftig muzikaal geknutseld op zijn zolderkamertje. Iskaa kwam luisteren naar het resultaat, stelde voor om Joep’s drumpads in te ruilen voor Marnix, er werden vier nummers opgenomen en een half jaar later waren ook The Sugarettes een feit. Het drietal werd onlangs, na lang zoeken vervolmaakt met met bassiste Cox Dieben. Iskaa: “De basis van de nummers lag bij The Sugarettes voor de verandering een keer bij Joep in plaats van bij mij. Dat was even wennen. Joep bedenkt zanglijnen die ik nooit bedacht had kunnen hebben en hij pakt hele andere akkoorden die, als ik ze eenmaal kan spelen, helemaal niet zo ingewikkeld blijken te zijn als ik dacht.” Joep: “En dat terwijl we simpele, catchy popsongs maken, met niet meer dan drie akkoorden. Couplet refrein, couplet refrein." Iskaa: “Ik maak het mezelf bij Foam altijd vrij moeilijk qua zanglijnen en gitaarpartijen. Toch had ik juist bij The Sugarettes in het begin het podium vol liggen met herinneringsbriefjes. Waarschijnlijk omdat het mijn eigen nummers niet zijn. Nu na wat repetities en vele optredens later, is het eigenlijk heel eenvoudig en relaxed spelen.”
Na tien jaar, twee demo’s en debuut cd A Small Party With No End is Foam nog altijd niet doorgebroken in Neerlands clubcircuit. The Sugarettes, nog geen jaar oud en met slechts een vier-nummerig demo cd’tje op het conto, lijkt daarentegen sneller doorgang te vinden naar het grote publiek. De band heeft al in behoorlijk wat leuke zaaltjes gespeeld, kreeg in eigen land aardig wat airplay, is dankzij de nimmer aflatende inzet van Joep op Myspace ook al in de Italiaanse, Duitse, Engelse en Amerikaanse ether gesignaleerd en toen Joep vergeten was om ‘demopoll’ op de envelop met de demo Sugarettecity te zetten, belandde het nummer Claps ‘per ongeluk’ op de playlist van Studio Brussel. Marnix: “We zouden met Foam graag onze naam vestigen. Doorbreken is nooit echt aan de orde geweest. We zijn wel een beetje verbaasd dat we met The Sugarettes ineens zoveel aandacht krijgen, terwijl we nog nauwelijks iets noemenswaardigs gedaan hebben. Met Foam zijn we al jaren aan de weg aan het timmeren en het ligt natuurlijk voor de hand dat we nu gaan denken dat we met die band niet in de goede richting zitten. Dat gebeurt niet. In tegendeel, want sindsdien zijn we juist met veel meer zelfvertrouwen met Foam bezig. De energie gaat van de ene band naar de andere.” Joep: “Stiekem prikkelen beide bands elkaar enorm.” Iskaa: “Ik denk niet dat Foam te moeilijk is voor de gemiddelde luisteraar. Het is nu alleen de tijd van korte, vlotte popliedjes met een catchy sound. En de foam cd moet je misschien meer dan 2 keer luisteren om hem mooi te vinden. Wat mij betreft wordt het wel weer eens tijd voor minder liedjes en meer muziek; dwarse bandjes met van die uitgesmeerde gitaartoestanden. Van die "shoegazer"-muziek (gierende gitaren, langzame riffs en loom drumwerk) daar verlang ik naar. Misschien de rest van Nederland niet, maar hé, je maakt toch in de eerste plaats muziek voor jezelf. Ik wel tenminste.”
Ontstaat bij Foam alles bijna met een vanzelfsprekende gevoelsmatigheid, bij The Sugarettes zijn duidelijk alle tekenen van een doorsnee bandje aanwezig. Onduidelijkheid over wie er ‘bobt’, spullen die in de kleedkamer achterblijven, niet weten wie waar moet worden afgezet na een optreden. Iets wat ondenkbaar is bij Foam, waar efficiency een groot goed is en waar iedereen zich zonder morren van zijn taken kwijt. Eigenschappen die meer weg hebben van de bedrijfsstructuur van een Japans concern dan van een bandje, maar het werkt. Iskaa: “Ik zou niet kunnen zeggen bij welke band mijn prioriteiten leggen, al ligt die vraag natuurlijk voor de hand. Foam is echt mijn ding. Ik stop daar al tien jaar mijn ziel en zaligheid in. We zijn een hechte band, die totaal op elkaar is ingespeeld. Qua alles. We hebben aan een half woord genoeg en nummers ontstaan haast vanzelf, wanneer ik ze schetsmatig presenteer. De loyaliteit naar die band is zowel bij mij als bij Marnix, Hugo en Wouter enorm. The Sugarettes bezie ik duidelijk meer vanaf de zijlijn, maar dat wil niet zeggen dat ik niet loyaal ben als ik met die band bezig ben. Het voelt gewoon anders. Het is eigenlijk een enorme uitdaging om op een andere manier met muziek bezig te zijn. Wat minder intensief mag ook wel eens een keer. Het succes van The Sugarettes opent deuren voor beide bands. Zo zie ik het.” Joep: “Of ik het erg vind? Nee, ik begrijp heel goed dat dat loyaliteitsgevoel er bij The Sugarettes nog niet is. Foam heeft een verleden, The Sugarettes alleen het nu. We hebben net zoveel gerepeteerd als opgetreden. We zijn elkaar nog aan het aftasten. The Sugarettes is meer basic. Een onderbuikgevoel.” Marnix: ”Die sterke verbondenheid die we met Foam hebben, die hebben we nog niet bij The Sugarettes. Ik vind die tegenstelling nu wel prettig. Met Foam hebben we intensief gewerkt aan waar we nu zijn. We weten nu hoe het werkt en het heeft niet zoveel zin om nu nog een keer het wiel te gaan uitvinden. Waarom zouden we ook. Het gaat tenslotte om het eindresultaat, de muziek dus. Niet hoe we ons tot elkaar verhouden. Dat is bijzaak.”
Sinds kort opereren The Sugarettes onder het Groningse label Subroutine Records dat altijd al favoriet was bij de band. Na het afvuren van een charmeoffensief via Noorderslag en internet mochten ze erop en dat werpt nu al vruchten af. Zo openen ze half mei in het Utrechtse Ekko voor The Noisettes, als alles meezit spelen ze in september in Londen met vier andere Nederlandse bands en komt er misschien in september ook een echte CD uit. Joep: “Dan kan het feest beginnen. Hopen dat het niet meteen weer eindigt ook. Het lijkt me geweldig om volgend jaar op de festivals te staan. Studio Brussel was altijd mijn hoogste doel, maar dat hebben we meteen al bereikt, dus we willen meer.” Marnix: ” Het wordt tijd dat we voor zalen gaan spelen waar publiek in staat. Lege zalen, omdat er nauwelijks aan publiciteit wordt gedaan, daar hebben we het helemaal mee gehad. Laatst speelden we met the Sugarettes in de Meander in Amsterdam. We mochten van tien tot twaalf spelen. Daar stond twintig man publiek die we nota bene allemaal zelf hadden uitgenodigd. Vroeg Joep naderhand aan de barman of het altijd zo rustig was, zegt die man doodleuk dat er daar voor twaalf uur nooit iemand binnen is. Dat bedoel ik. Je maakt in de eerste plaats muziek voor jezelf, maar als er geen hond komt kijken, dan kun je net zo goed niet optreden natuurlijk.”
Foam treedt vanavond op in de kleine zaal van de Effenaar in het voorprogramma van Mintzkov.
Foam & Sugarettes: Twee geloven op één kussen
“Stiekem prikkelen beide bands elkaar enorm”
Spelen in twee bands zonder dat de nummers op elkaar lijken, tour- en repetitieschema’s door elkaar gaan lopen en loyaliteitsverhoudingen schots en scheef groeien? Zangeres/gitariste Iskaa (Mariska Louman) en drummer Marnix van den Broek zijn het levende bewijs en Foam en The Sugarettes zijn de bands