Japanners met gitaren

Daar moet je bij zijn, toch?

Bas van Genugten, ,

Van alle culturen in het oosten, is de Japanse toch altijd de meest verrassende. Stel je voor; Japanners met gitaren, die daar spectaculair krachtige muziek mee maken. Dat is niet alledaags, zeg nou zelf. Dat is zelfs een beetje vreemd. Dat moet je toch zien? Uit Tokyo komt Mono, Japanse post-rock. Donderdagavond 14 december staan zij in de kleine zaal van de Effenaar, samen met Clark (UK) en El Camino (NL)

Daar moet je bij zijn, toch?

Het Haarlemse El Camino mag de avond openen. Eerder dan het op de Effenaar-website aangekondigde 21.00u staat de 5-koppige band al volop van het podium af te blazen. Het binnendruppelende publiek kijkt verward even op het horloge, maar schijnt zich niet te veel aan te trekken van het vervroegd van start gaan van de band. Jammer voor hen die wat later binnenkomen, want El Camino toont zich een zeer waardige introductie van de avond. De hoofdzakelijk instrumentale noise band gebruikt zijn instrumenten in heerlijke overtuiging, waarbij de gitarist zijn snaren in een uitermate hoog tempo aanslaat. Als het ritme even iets uit het optreden gehaald wordt, en de gitarist ook een beetje blijkt te zingen, valt helaas een gat in het geheel. De kracht van El Camino ligt duidelijk bij de gecontroleerde agressie, en stevig gitaarwerk. In het afsluitingsnummer wordt alles nog eens volledig opengedraaid, en benadrukken ze dit feit gelukkig nog even. Het lijkt een beetje vreemd, maar tussen de twee gitaaracts in wordt voor een set van zo'n 40 minuten het podium omgebouwd voor de Britse Dj Clark, van het gerenommeerde Warp label. Dit label is onder andere de thuishaven voor !!!, Maximo Park, Squarepusher en Boards of Canada. De inmiddels flink gevulde Effenaar krijgt hiermee een visueel uiterst saaie happening voor de kiezen. De sfeer om direct over te gaan tot uitgebreid dansen is er gewoonweg niet. (Chris) Clark's muziek is intrigerend volgepakt met een flinke dosis samples en beats, die tot een hoogtepunt gebracht worden in deze korte set. Zeer verdienstelijk. Het wekt zeker de nieuwschierigheid op, maar wellicht moet Clark een keertje terugkomen op een zaterdagavond, en niet worden ingesloten tussen twee bands zoals vandaag. Tegen de tijd dat je de smaak te pakken hebt gekregen is het sein van zijn aftocht al met een duimpje omhoog gegeven, en blijf je toch met een onbevredigd gevoel over. Het is een feit dat Japanners perfectionisten zijn, en Mono is daarop geen uitzondering. In stilte worden alle instrumenten tot in finesse afgesteld en wordt een zorgvuldige opstelling gecreëerd. Bassiste Tamaki exact tussen de twee gitaristen Takaakira Goto en Yoda midden op het podium en achter deze lijn de bebaarde drummer Yasunori Takada. Microfoons zijn niet nodig, want de post-rock van Mono is puur instrumentaal. Het toch onwennige beeld van rockende Japanners vervormt zich in het eerste nummer, dat zich opbouwt met een climax in volume, tot een heel gewone westerse uitstraling. Alleen dan perfect geregisseerd, gepland en uitgevoerd. Tamaki, die toch als een blikvanger gepositioneerd is, staat met de voeten als vastgenageld aan de vloer haar volledige lichaam en instrument in de rondte te zwaaien, terwijl de gitaristen volleerd headbangen. De muziek is constant van kwaliteit, en evenzogoed constant van intensiteit. De meeste nummers bevatten een spannend stil intro opbouwend naar een heftige uitbarsting. Dit doet gelukkig, en wellicht op een onverklaarbare wijze, niks af aan het geheel van het optreden. Er is geen moment van zwakte te bespeuren, en elk nummer blijft gewoonweg boeien. Wat daar weleens de belangrijkste bijdrage voor kan zijn, is een extra element dat toegevoegd wordt aan de muziek: De xylofoon, gespeeld door de drummer. Dit geeft de muziek net dat beetje extra waardoor het 'gewone' eraf gehaald wordt en het 'speciale' wordt toegevoegd. Mono weet voor een volle zaal te intrigeren met hun uitgebalanceerde opdringerige geluid en dwingt zelfs het gevoel af dat een toegift niet eens nodig is. Het zou ook zinloos zijn. Je zou er weer een anderhalf uur durende show voor nodig hebben, en niet slechts twee nummertjes, anders is het gevoel niet compleet. De show van de Japanners is een indrukwekkend geheel zoals het is, daar hoeft niks vanaf gehaald te worden, en ook niks aan toegevoegd.