Normaliter houdt 3voor12 Den Haag zich minder bezig met klassieke muziek. Toch wekte het concept ‘RO NOW’ onze interesse. Want hoe breng je componisten als Mahler en Franck nog aan de man in een tijd waarin elektronische klanken de boventoon voeren? Het Residentie Orkest vond een overkoepelend inhoudelijk thema en ging de uitdaging aan.
Met de concertreeks RO NOW beoogt het Residentie Orkest de poorten van Amare te openen voor een nieuwe generatie. Korte en krachtige symfonische muziek, met een stukje achtergrond én een borrel achteraf, zo belooft de website. Of ze daarin zijn geslaagd? Uw redactie ging vrijdag op pad om dit uit te zoeken tijdens ‘RO NOW: Inner Choices’ in het Haagse cultuurpaleis.
©
Jan Rijk
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Mike Boddé @ Amare
(On)bewuste keuzes
Het eerste voorprogramma wordt vanavond verzorgd in de hal van Amare door de charismatische Mike Boddé. Braaf nemen we plaats op de overvolle tribunetrappen, waar deze gratis toegankelijke performance plaatsvindt. De pianist bouwt een mooi mentaal decor voor de avond op bij de luisteraar: welke keuzes maken componisten bij het schrijven en improviseren van een stuk muziek? Op basis van de letters van de namen van twee aanwezigen improviseert hij een stuk. “Maar hoe maakt u die keuzes dan?” wil een nieuwsgierig publiekslid weten. Geduldig praat Boddé ons door de verschillende muzikale afslagen heen die hij neemt tijdens het spelen. Maar de grote componisten van toen, betoogt Boddé, hebben al die theorie nooit nodig gehad. Die voelden gewoon wat zou werken en wat niet.
Dit geldt niet alleen voor componisten, maar ook in het dagelijks leven, blijkt uit het volgende voorprogramma. Eerst begeven we ons op de eindeloze roltrappen naar boven, waar op het nippertje geen ongeluk ontstaat door de schuifelende, toch wat grijze mensenmassa bovenaan. In de foyer wacht presentator Maaike Schoon (Buitenhof) ons op, die eerst in gesprek gaat over het maken van keuzes met componist Karmit Fadael en therapeut De Bel, die vanavond invalt voor Steven Pont.
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Masterclass @ Amare
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Panel Talk @ Amare
Controlfreak
De laatste amuse blijkt een masterclass van dirigent Andrew Grams en bariton Manuel Walser, samen met Maaike Schoon. Een vraag die bij de paneldiscussie eerder op de avond werd gesteld is hoe je ermee omgaat als een dirigent afwijkt van de keuzes die de componist heeft gemaakt. ‘Controlfreak Mahler’ had dit risico allang voorzien, vertelt Grams. Hij had dan ook tot in de kleinste details opgeschreven hoe zijn werk ten gehore moet worden gebracht. Daarmee haalde hij de keuze weg bij de dirigenten en muzikanten. “Erg fijn”, vindt Walser, “want dan hoef ik niet teveel na te denken over wat ik moet doen.” De bariton weet precies welke emotie hij vanavond aan het publiek over moet brengen.
©
Jan Rijk
Hartenzeer
De inhoud van beide stukken van vanavond, ‘Leider eines fahrenden Gesellen’ van Mahler en ‘Symfonie in d’ van Franck, wordt kort besproken aan de hand van live gespeelde fragmenten. Het publiek, dat vanavond bijna de hele zaal vult, bestaat voor de helft uit connaisseurs van klassieke muziek en voor de andere helft uit nieuwsgierige, veelal jongere luisteraars voor wie het misschien wel de eerste keer is dat ze een orkest live zien spelen. Juist voor die tweede groep is houvast belangrijk en zijn het de live teasers die kleur geven aan de twee muziekstukken. Plots horen we Mahler’s hartenzeer terug in de hartverscheurende scene op de bruiloft (de bruid heeft voor de verkeerde man gekozen) en ineens herkennen we enthousiast de klank van de Engelse hoorn, die in Franck’s symfonie de griezelige sfeer schept. Zo blijkt het optreden een onverwacht feest der herkenning, ook voor de vele symfonische leken in de zaal.
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Masterclass @ Amare
©
Jan Rijk
Divers en toegankelijk
De stukken die het Residentie Orkest vanavond heeft uitgekozen zijn volledig anders: waar het stuk van Mahler subtieler is, en thematisch inhoudelijker vanwege de toevoeging van de bariton, laat het stuk van Franck ons met kloppend hart en naar adem happend achter na een bombastische climax– om vervolgens weer rustig verder te kabbelen. De programmering blijkt een slimme zet, want hiermee laat de organisatie zien hoe veelzijdig symfonische muziek kan zijn.
Was het optreden van het orkest vanavond onberispelijk? Zeker. Maar het waren vooral de stukjes context die RO NOW hapklaar en tot een succes maken. Door het hoofdoptreden wat korter te houden en ervoor te zorgen dat iedereen in de zaal snapt wat er gaande is, maakt het Residentie Orkest klassieke muziek stukje bij beetje toegankelijker.
De volgende RO NOW vindt plaats op 19 oktober, met werken van componisten Sibelius & De Graaff. Voor jongeren t/m 29 jaar zijn tickets €11, overige tickets zijn verkrijgbaar vanaf €20.
©
Jan Rijk
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Mike Boddé @ Amare
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices Masterclass @ Amare
©
Jan Rijk
RO NOW: Inner Choices @ Amare